ایران آنلاین: دونالد ترامپ، رییس جمهوری آمریکا دیروز (پنجشنبه ۱۹ مهر) گفت دلیلی وجود ندارد که به خاطر ناپدید شدن یک خبرنگار، جلوی سرمایه‌گذاری عربستان سعودی در ایالات متحده را گرفت.
به گزارش یورونیوز، ترامپ که در جمعی از خبرنگاران حاضر در کاخ سفید صحبت می‌کرد افزود: «در این‌صورت کشورهای خلیج [فارس] به جای آمریکا در چین و روسیه سرمایه‌گذاری خواهند کرد.»
پیش از این دونالد ترامپ در برنامه تلویزیونی «فاکس و دوستان» درباره گم شدن جمال خاشقجی و نگرانی‌هایی در مورد احتمال قتل وی گفته بود: «آمریکا در بررسی این موضوع سختگیر خواهد بود. بازرسان ما در محل هستند و با مقامات ترکیه همکاری می‌کنند.»
جمال خاشقجی، نویسنده و روزنامه‌نگار به عنوان سردبیر چند نشریه و مشاور رئیس پیشین سازمان اطلاعات عربستان سعودی مشغول به کار بود اما سال گذشته این کشور را ترک کرد و در تبعیدی خودخواسته در شهر واشنگتن آمریکا اقامت گزیده بود.
او از زمان اقامت در ایالات متحده آمریکا مقاله‌هایی در انتقاد از سیاست‌های عربستان می‌نوشت و در نشریات مختلفی از جمله واشنگتن پست منتشر می‌کرد.
وی چندی پیش اعلام کرده بود که به خاطر انتقاداتش از عربستان در مورد جنگ یمن و سرکوب مخالفان در این کشور بیم آن را دارد که مجازات شود.
مقامات ترکیه گفته‌اند احتمال دارد عربستان سعودی در کنسولگری این کشور در استانبول جمال خاشقجی را کشته و بدنش را قطعه قطعه کرده باشند.
رسانه‌های ترکیه از دست داشتن یک گروه ۱۵ نفره از عربستان سعودی شامل چند گارد سلطنتی، ماموران اطلاعاتی، چند سرباز و یک کارشناس کالبدشکافی در کشته شدن روزنامه‌نگار منتقد سعودی گزارش داده‌اند.
رییس جمهوری آمریکا در برنامه تلویزیونی شبکه فاکس گفت: «ما قصد داریم بفهمیم چه اتفاقی افتاده است. او وارد [کنسولگری] شد و به نظر نمی‌رسد که از آنجا بیرون آمده باشد. مطمئنا کسی او را ندیده است.»
دونالد ترامپ از جزئیات تحقیقات آمریکا در ترکیه صحبتی نکرد. رییس جمهوری آمریکا در پاسخ به سئوالی درباره گزارش واشنگتن‌پست در مورد شنود مقامات عربستانی توسط منابع اطلاعاتی آمریکا و طرح اغفال جمال خاشقجی گفت: «چنین چیزی اگر واقعیت داشته باشد، بسیار تاسف برانگیز است و ما به احتمال زیاد به زودی درخواهیم یافت که آیا چنین چیزی صحت دارد یا خیر.»
به گزارش بی بی سی، دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا که تحت فشار افکار عمومی و کنگره آمریکا است تا نسبت به این واقعه واکنش نشان دهد، در آخرین اظهارنظر خود به خبرنگاران گفته به نظرش "منطقی نیست که معامله تسلیحاتی ۱۱۰ میلیارد دلاری با عربستان را بر هم بزند. دقت کنید. اگر ما به آنها ۱۱۰ میلیارد دلار سلاح نفروشیم آنها می‌روند از روسیه و چین میخرند و این به نفع ما نیست... کارهای دیگری می‌توانیم بکنیم."
عربستان سعودی هرگونه اتهامی در مورد دست داشتن در ربودن یا به قتل رسیدن جمال خاشقجی را رد کرده است. با این حال تا کنون مدارک قابل استنادی در مورد خارج شدن خاشقجی از کنسولگری این کشور در استانبول ارائه نکرده است.
فشار کنگره آمریکا بر روی دولت ترامپ به منظور در پیش گرفتن اقدامی مناسب در مورد ناپدید شدن روزنامه نگار سعودی رو به افزایش است.
بیش از بیست سناتور جمهوری‌خواه و دموکرات از ترامپ خواسته‌اند در مورد نقض احتمالی حقوق بشر، اقدام به اعدام بدون حکم قضایی و لزوم وضع تحریم علیه عربستان سعودی در ماجرای ناپدید شدن جمال خاشقجی تحقیق کند.
سناتور جمهوری خواه کنگره آمریکا، رند پال، گفته است که قصد دارد کنگره را وا دارد تا فروش اسلحه به عربستان سعودی را متوقف کند.
رییس جمهوری آمریکا درباره رای احتمالی کنگره برای توقف فروش اسلحه با ابراز ناراحتی از آسیب خوردن اقتصاد کشورش گفت: «چنین اقدامی ما را متضرر خواهد کرد.»
موج انصراف رسانه‌ها از مشارکت در نشست عربستان
رسانه های جهانی همزمان با افزایش ابهام ها در مورد نقش عربستان در ناپدید شدن جمال خاشقجی، روزنامه نگار منتقد حکومت این کشور در برنامه خود برای شرکت یک نشست تجاری در عربستان تجدیدنظر می کنند.
نشست تجاری «ابتکار عمل برای سرمایه گذاری آینده» که از آن به عنوان اجلاس «داووس در صحرا» نیز نام برده می شود به میزبانی محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان برگزار می شود.
این نشست در راستای طرح «چشم انداز ۲۰۳۰» که برای قطع وابستگی عربستان به درآمد حاصل از صدور نفت برنامه ریزی شده است از ۲۳ تا ۲۵ اکتبر (اول تا سوم آبان) در ریاض برگزار می
قرار است شماری از چهره های سیاسی و تجاری جهان در نشست ریاض شرکت کنند.
تاکنون روزنامه نیویورک تایمز از مشارکت تجاری در نشست ریاض صرف نظر کرده است. این رسانه آمریکایی اعلام کرده است که دیگر «حامی مالی» نشست ریاض نیست.
آریانا هافینگتون، بنیانگذار هافینگتون پست نیز از هیات مشورتی نشست «داووس در صحرا» کناره گیری کرده است.
اندور راس سورکین، مجری شبکه «سی ان بی سی» که قرار بود اداره کننده سه جلسه نشست ریاض باشد نیز در صفحه توئیتر خود اعلام کرد که از ناپدید شدن جمال خاشقجی «آزرده خاطر» شده است و در این نشست شرکت نخواهد کرد.
سخنگوی روزنامه لس آنجلس تایمز نیز اعلام کرده است که پاتریک سون شیونگ، صاحب این روزنامه که قرار بود در نشست تجاری «ابتکار عمل برای سرمایه گذاری آینده» سخنرانی کند در این اجلاس شرکت نخواهد کرد.
شبکه «سی ان ان» هم اعلام کرده است که در حال «بررسی» دوباره مشارکت در نشست ریاض است.
ایسنا به نقل از خبرگزاری رویترز گزارش داد سخنگوی سردبیر مجله "اکونومیست" در ایمیلی اعلام کرده است که این سردبیر در کنفرانس "ابتکار عمل سرمایه‌گذاری آینده" در ریاض شرکت نخواهد کرد.
دارا خسروشاهی، مدیر اجرایی شرکت "اوبر" هم در بیانیه‌ای از عدم حضور در کنفرانس اقتصادی ریاض خبر داده و گفته تنها در صورتی در آن شرکت می‌کند که حقایقی در تضاد با اخبار منتشر شده، گزارش شود.
باب باکیش، مدیرعامل شرکت رسانه‌ای "ویاکوم" هم که قرار بود در این کنفرانس سخنرانی کند، تصمیم گرفته است در این رویداد حاضر نشود.
ترکیه فیلم و صدای تایید کننده قتل خاشقجی را در اختیار دارد
همزمان واشنگتن پست گزارش داده، دولت ترکیه به آمریکا اطلاع داده است که ''فایل های صوتی و تصویری را به دست آورده است که قتل جمال خاشقجی، روزنامه نگار عربستانی در داخل ساختمان کنسولگری این کشور در استانبول را تایید می کند.''
واشنگتن پست می گوید منابع مطلع به این روزنامه گفته اند که صدای "بازجویی، شکنجه و قتل" و همین طور "کتک خوردن" جمال قاشقچی ضبط شده و در اختیار دولت ترکیه است.
هنوز مشخص نیست که این فایل ها چگونه در اختیار دولت ترکیه قرار گرفته و آیا برای بررسی در اختیار مقام های آمریکایی گذاشته شده اند یا نه؟
سناتور باب کورکر، رییس جمهوری‌خواه کمیته روابط خارجی مجلس سنا هم می‌گوید تمامی گزارش نهادهای اطلاعاتی آمریکا و جزئیات منتشر شده از ماجرای ناپدیدشدن جمال خاشقجی به این باور منتهی می‌شود که او "به قتل رسیده" است.
کورکر پنجشنبه گفت از نظر او "قتل" خاشقجی کار "دولت عربستان" بوده و حالا این کشور در تلاش برای تاثیرگذاری بر جنجال برپا شده است.
به گزارش بی بی سی، رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهوری ترکیه بار دیگر از عربستان خواسته تصاویر دوربین‌های مداربسته کنسولگری خود در استانبول را منتشر کند و تاکید کرده کشورش نمی‌تواند در این مورد "کوتاه بیاید".
اردوغان در گفتگو با روزنامه حریت ترکیه احتمال این که سیستم مداربسته در داخل ساختمان کنسولگری عربستان در استانبول وجود نداشته باشد را رد کرده و گفته: "عربستان از آخرین تکنولوژی‌ها برخوردار است... یک پشه، مگس یا یک پرنده پر بزند سیستم‌ها آن را ثبت می‌کنند."
این تازه‌ترین واکنش رئیس جمهوری ترکیه به موضوع ناپدید شدن جمال خاشقجی، روزنامه‌نگار و منتقد برجسته عربستانی است که از سه‌شنبه هفته گذشته و پس از ورود به ساختمان کنسولگری عربستان در استانبول مفقود شده است.
مقام‌های امنیتی و پلیس ترکیه معتقدند آقای خاشقجی در داخل کنسولگری و توسط تیمی ۱۵ نفره که همان روز از ریاض به استانبول پرواز کرده و آنجا را ترک کردند به قتل رسیده است. اما عربستان این اتهام را به شدت رد می‌کند و می‌گوید خاشقجی که هفته گذشته برای گرفتن تایید تجرد به کنسولگری رفته بود دقایقی بعد آنجا را ترک کرده است.
هیچ کدام از دو دولت مدارک مستقیمی در مورد ادعای خود ارایه نکرده‌اند.
ترکیه با انتشار تصاویر دوربین شهری مقابل در ورودی کنسولگری ساعت دقیق ورود جمال خاشقجی به این ساختمان را منتشر کرده و می‌گوید این دوربین هیچ تصویری از لحظه خروج او ثبت نکرده است.
بر همین مبنا هم اردوغان در گفتگو با حریت یک بار دیگر خواسته عربستان برای تایید ادعای خود مبنی بر خروج خاشقجی از ساختمان کنسولگری تصاویر مداربسته مربوط به آن را منتشر کند. در خواستی که عربستان تاکنون به آن تن نداده و می‌گوید سیستم دوربین‌های ساختمان در آن روز فعال نبوده است.
همزمان گزارش‌های مختلفی در رسانه‌ها از تمرکز کارآگاهان ترکیه بروی ساعت مچی جمال خاشقجی منتشر و گفته شده در صورت برقراری ارتباطات همزمان میان اپل واچ خاشقجی و گوشی آیفون او که در دست نامزدش خدیجه در بیرون کنسولگری بوده، ممکن است بتوان اطلاعاتی در مورد نقاط دقیق حضور خاشقجی در داخل ساختمان و حتی ضربان قلب او به دست آورد.
اردوغان همچنین تاکید کرد: "این حادثه در داخل خاک ما اتفاق افتاده و امکان ندارد که بتوانیم درباره آن سکوت کنیم. ما تمامی جوانب آن را مورد تحقیق قرار خواهیم داد."
اظهارات اردوغان تنها چند ساعت پس از آن بود که دونالد ترامپ، همتای آمریکایی او ضمن تاکید بر تحقیقات برای آشکار شدن همه جزئیات ماجرا، از خدیجه چنگیز، نامزد خاشقجی دعوت کرد به کاخ سفید برود.
خدیجه که روز سه‌شنبه گذشته مقابل کنسولگری عربستان منتظر بازگشت جمال خاشقجی بود، در یادداشتی احساسی در روزنامه واشنگتن‌پست از دونالد ترامپ و همسرش ملانیا خواسته بود در پیدا کردن نامزدش او را یاری کنند."
دولت آمریکا در ۱۰ روز گذشته تحت فشار افکار عمومی و جناح‌های سیاسی این کشور بوده تا با توجه به روابط بسیار نزدیک خود با ریاض، در مورد سرنوشت خاشقجی اقدام کند.
کاخ‌سفید روز گذشته خبر داد که جرد کوشنر، مشاور ارشد رئیس جمهوری و داماد او که گفته می‌شود روابط بسیار دوستانه‌ای با محمد بن سلمان، ولیعهد جوان عربستان برقرار کرده، در تماسی تلفنی با او مراتب نگرانی واشنگتن از ماجرای ناپدیدشدن خاشقجی را به ولیعهد عربستان اعلام کرده است.
اقدامی که کاخ‌سفید می‌گوید از سوی جان بولتون، مشاور امنیت ملی و مایک پومپئو، وزیر خارجه هم تکرار شده است.
ولیعهد عربستان دستور اغفال خاشقجی را صادر کرده بود
در عین حال اسناد منابع اطلاعاتی آمریکا نشان می دهد که محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان دستور اغفال جمال خاشقجی و فراهم سازی زمینه بازگشت وی از آمریکا به عربستان را صادر کرده بود.
به نوشته روزنامه واشنگتن پست چند تن از دوستان این روزنامه نگار منتقد حکومت عربستان اعلام کرده اند که مقامات عالی رتبه سعودی طی ماه های گذشته ضمن برقراری تماس با جمال خاشقجی به او تضمین داده بودند که در صورت بازگشت به این کشور خطری وی را تهدید نخواهد کرد. در برخی از این تماسها به جمال خاشقجی سمتی دولتی نیز پیشنهاد شده بود.
این در حالی است که به گفته دوستان جمال خاشقجی وی نسبت به پیشنهادهای مطرح شده مشکوک بود. اطلاعات منابع امنیتی آمریکا این احتمال را تقویت کرده که طرح عربستان بازداشت جمال خاشقجی در ساختمان کنسولگری استانبول بوده است. با این حال با در نظر گرفتن سخنان مقامات ترکیه به نظر می رسد که در نهایت اجرای این طرح با مشکل روبرو شده است و طرح جایگزین «قتل» در ساختمان کنسولگری به اجرا گذاشته شد.
