به گزارش  ایسنا، در ایام محرم مردم شیعه و سنی استان کردستان در کنار یکدیگر برای امام حسین(ع) عزاداری می‌کنند و ارادات خود را به آن امام بزرگوار نشان می‌دهند، زنان اهل سنت کردستان هم در غم مصیبت‌های وارده به امام حسین اشک می‌ریزند و روزهای تاسوعا و عاشورای حسینی را به یاد شهدای دشت کربلا روزه می‌گیرند.

مردم شهرهای مختلف کردستان از اواخر روزهای ماه ذی‌الحجه تا پایان دهه نخست ماه محرم با آداب و رسوم خاصی همچون طشت‌گذاری در شهر سریش‌آباد، تشکیل حلقه‌ عزا در مقابل مساجد تکایا و حسینیه‌ها با ذکر یا حسین، مراسم گل‌گیران بیجاری‌ها و مجالس روضه‌خوانی و تعزیه‌خوانی و حتی روزه گرفتن به یاد شهدای تشنه دشت کربلا به عزاداری می‌پردازند.

آتش‌زدن خیمه‌ها و چرخیدن عزاداران به دور آنها، سینه‌زنی، زنجیرزنی و همچنین قربانی کردن گوسفند در جلوی دسته‌های عزاداری و توزیع شیر، شربت و خرما از دیگر مراسم‌ استان کردستان در ایام محرم است.

طشت‌گذاری در سریش‌آباد و بیجار

آئین طشت‌گذاری یکی از قدیمی‌ترین سنت‌ها و مناسک در ایران با قدمت بیش از ۵۰۰ سال است که جمع کثیری از مردم آذری‌ زبان نیز با این آئین به پیشواز عزاداری‌های محرم می‌روند؛ آئینی که به یاد لبان تشنه امام حسین(ع) و یاران باوفایش برگزار می‌شود. این سنت، با الهام از حماسه سالار شهیدان و یادآور رفتار جوانمردانه امام حسین(ع) است؛ بر اساس روایت‌ها، عزاداران در روز ۲۷ ذی الحجه آب مشک‌ها را در طشت‌ها ریخته و لشکر حر و اسبان سپاه او را سیراب می‌کنند .

عاشقان سرور و سالار شهیدان و دوستداران اهل بیت عصمت و طهارت(ع) در این آئین با قرار دادن طشت آب در مساجد، تکایا و حسینیه‌ها و مدیحه‌سرایی به استقبال ماه محرم می‌روند. روشن کردن شمع، نوشیدن آب متبرک از این طشت‌ها، صحنه‌سازی حالات طفلان لب تشنه دشت نینوا و مداحی و سوگواری از اعمال این مراسم است .

آیین معنوی عاشورایی طشت‌گذاری در سریش‌آباد در هفتمین نشست شورای ثبت ملی کشور در ۲۱ آذرماه سال ۱۳۸۵ به شماره ۶۸۸ در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است .

حلیم پزی در روز تاسوعا

پخت حلیم در شب تاسوعا توسط زنان برخی از مناطق استان از جمله شهر سریش‌آباد و بیجار از جمله رسوم دیگری است که در ایام محرم برپا می‌شود. در شب تاسوعا بانوانی که نذر دارند به ماتم قافله سالار دشت کربلا در خانه فردی که نذر دارد جمع می‌شوند و آن شب تا صبح هیچ کس نمی‌خوابد و به قرائت قرآن و دعا می پردازند .

در این مراسم، زنان پس از پاک کردن گندم‌ها و شستن و تمیز کردن، آنها را در ظرف‌های بزرگی نگه می‌دارند و صبح زود قبل از اذان صبح حلیم در دیگ‌های بزرگ بار گذاشته می‌شود و با این حلیم در صبح غم‌انگیز عاشورا از عزاداران پذیرایی می‌شود .

پس از سپری شدن زمانی از حرکت دسته‌های عزاداری در روز عاشورا به یاد واپسین تکبیرهای کاروانیان کربلا و ندای «هل من ناصر ینصرنی» قافله‌سالار دشت کربلا مؤذنان اذان می‌گویند و به طرف میادین شهرها می‌روند .

حرکت علَم‌ها و بیرق‌های عزاداری که بزرگ‌ترین آن علَم بلندی منسوب به قمر بنی‌هاشم حضرت ابالفضل (ع) است و نشان دهنده در زمین نماندن علَم آن امام همام بوده، در شهرهایی همچون بیجار، سنندج، سریش‌آباد و قروه انجام می‌شود .

گِل‌گیران بیجاری‌ها در روز عاشورا

عزاداران حسینی در این روز با مراسم گِل‌گیران، غربت اهل بیت امام حسین(ع) و یاران با وفایش را در صحرای کربلا روایت می‌کنند. آئین گِل‌گیران در روز عاشورای حسینی از صبح و با حضور مردم در خیابان‌های اصلی شهر بیجار آغاز می‌شود و هیات‌های مذهبی و دسته‌های عزاداری با نظم و ترتیب خاصی در برگزاری هرچه باشکوه‌تر آن با هم متحد و یکدل هستند .

مقدمات برگزاری این آیین، دو هفته قبل از روز عاشورا و با تهیه خاک رس از دشت‌های اطراف شهر و الک کردن آن آغاز می‌شود و در روز عاشورا گِل مخصوص این آیین در داخل ظرف‌های مختلف، تهیه و عزاداران با گِل به سر کردن به سوگ سرور و سالار شهیدان اباعبدالله الحسین(ع) می‌نشینند. حاضران در این آئین سپس با زنجیر زدن و سینه زدن و عبور از خیابان‌های اصلی، راهی حسینیه بیجار می‌شوند و در طول مسیر با صدای یا حسین (ع) در سوگ شهادت سرور و سالار شهیدان اشک می‌ریزند. آئین گل‌گیران شهرستان بیجار در چهارمین همایش ثبت ملی آثار، در فهرست میراث معنوی به ثبت رسید .

حرکت گهواره حضرت علی اصغر میان عزاداران

در روز شهادت حضرت علی اصغر(ع) و روز عاشورا، به یاد طفل شهید دشت کربلا گهواره‌ایی بین عزاداران به گردش در می‌آید و مادران برای شفای کودکان مریض خود نذر می‌کنند و صدقات خود را در این گهواره‌ها می‌اندازند .

در روزی که منقش به نام حضرت علی اصغر(ع) کوچکترین سرباز امام حسین(ع) در صحرای کربلا است، مادران با گریه‌های که برای مظلومیت امام حسین(ع) و یاران باوفای آن حضرت از چشمانشان جاری می‌شود با زمزمه «یا حضرت علی اصغر» در گوش شیرخواران و کودکان خود آن‌ها را نذر یاری رساندن صاحب‌الزمان(عج) می‌کنند .

اجرای برخی آئین‌های سنتی مانند دسته اعراب هاشمی که در آن کودکان و نوجوانان با پوشیدن لباس ویژه اعراب به منزله کودکان کاروان کربلا گرداگرد اسبی که نماد ذوالجناح است بر سر و سینه‌زنان ندای «یا حسین مظلوم، حسین وای، ذوالجناح کو بابایم» سر می‌دهند و پیشاپیش دسته‌های عزاداری حرکت می‌کنند نیز در این استان به اجرا در می‌آید. پخش نذورات نیز که بیشتر به صورت پذیرایی با غذای گرم در هیئت‌ها انجام می‌شود، از شب هفتم ماه محرم آغاز شده و حاجت‌مندان و نیازمندان درگاه اهل بیت(ع) به قصد تبرک به این مجالس می‌روند .

آیین‌های دیگری که در استان برگزار می شود این است که در روزهای تاسوعا و عاشورای حسینی مادران اهل سنت به یاد شهدای حسینی سر سفره هیچگاه آب نمی گذارند و همچنین در ظهر عاشورا اجازه خوابیدن به خود و فرزندانشان را نمی دهند چراکه معتقدند که در این ساعت شمر می خوابد و نباید مسلمان در این ساعات بخوابد .