به گزارش خبرنگار ایکنا؛ آئین اختتامیه شانزدهمین دوره جایزه قلم زرین عصر امروز 14 تیرماه همزمان با روز قلم با معرفی برگزیدگان برگزار شد. در این مراسم از راضیه تجار، نویسنده پیشکسوت ادبیات داستانی تجلیل و قدردانی شد.
غلامعلی حدادعادل، رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی در جمع اهالی فرهنگ و ادب گفت: انقلاب در عرصههای مختلف باید تجلی کند، در انقلاب اصیل و بزرگ، یک ادبیات پویا و اصیل در کنار خود به وجود میآورد و اگر تاریخ انقلابهای جهان را بخوانیم در بطن هر انقلابی ادبیاتی از شعر و داستان ظهور میکند. کما اینکه هر انقلابی نیازمند تعلیم و تربیت نیز هست و اگر در این زمینه قهرمانانی نداشته باشد، آن انقلاب ناقص خواهد بود.
وی افزود: ما امروز با شخصیتی روبهرو هستیم که هم عمر خود را در عرصه تعلیم و تربیت و هم ادبیات صرف کرده است و جوانانی را در هر دو عرصه تربیت کرده است. ما از اول انقلاب چشم انتظار این بودیم که بانوان در این عرصه شهره شوند. در سالهای اول انقلاب «سپیده کاشانی» بود که تکیهگاه شاعران به ویژه شاعران زن جوانتر از خود بود که زود از دست ما رفت. پس از آن وقتی در این عرصه ذهنم را جستجو میکنم، خانم «راضیه تجار» میدرخشد.
حدادعادل ادامه داد: من این توفیق را داشتم که به عنوان عضو ساده، دنبالهرو دوستان در انجمن قلم بودم و به منشأ تشکیل این انجمن اعتقاد داشتم. کاری که وی انجام داده، در دو زمینه تولید آثار ادبی و تربیت یک نسل داستاننویس به ویژه بانوان در عرصه انقلاب بوده است که هر دو کار بایستهای است.
وی تصریح کرد: بانوان در انقلاب نقش اساسی داشتند، از روز اول که تظاهرات و درگیریهای خیابانی آغاز شد بانوان نیز پا به پای مردان حضور داشتند، در حالی که پیش از آن به ویژه در سالهای 1342 چنین اتفاقی نیفتاده بود و بانوان حضور نداشتند. بانوان در انقلاب ما داستانساز و نقشآفرین بودند و این انقلاب نیاز به بانوان داستاننویس نیز داشت و راضیه تجار هم داستانساز و داستاننویس بود.
حدادعادل در ادامه عنوان کرد: از خصوصیات وی اخلاق متین وی بارز است و همچنین آرامش، مهربانی، احترام، دوری از هیاهو و دوری از بسیاری از ویژگیهایی که شایسته یک زن نیست، همچنین متانت و پایداری در صراط مستقیم انقلاب بدون ذرهای انحراف، از ویژگیهای دیگر وی است.
وی در پایان گفت: خانم تجار در پایان صحبتهای خود از خداوند خواست که دیدار با همسر درگذشتهاش را نزدیک کند، اما ما دعا میکنیم که این اتفاق هر چه دورتر و دورتر باشد و ما سالها از وجود چنین نویسندگانی بهرهمند شویم، چرا که به وجود آنها نیازمندیم و آنها باید باشند تا ارزشهای انقلاب نوشته شود و به نسلهای آینده انتقال یابد.
پدرام پاکآئین، فعال رسانهای در این مراسم گفت: راضیه تجار، ادبیات را با رسانه پیوند داد و پاکیزهنویسی را توسعه داد و به گونهای مینوشت که متناسب با سلیقه مخاطب بود و متوازعانه در رسانههای مختلف حضور مییافت.
وی افزود: وی با وجود مسئولیتهای اجرایی، برج عاجنشین نشد و قلم را در خدمت اعتلای فرهنگ به کار گرفت. وی تمرکز جدی بر ادبیات داستانی داشت و اگر تدریس داشت و مینوشت و مسئولیترسانهای داشت، اما تمرکزش از حوزه ادبیات داستانی کم نشد و نقطه اوج وی، حاصل همین تمرکز است.
در ابتدای این مراسم، محمدرضا سرشار رئیس انجمن قلم گفت: تداوم چنین جایزهای در شانزده سال گذشته باعث افتخار است و کمتر جایزهای را میتوان یافت که این تداوم و استمرار را داشته باشد، با این همه این جایزه امسال برای ما ۹۰ میلیون تومان هزینه دربرداشت. شاید این رقم برای اختلاسکنندگان و آنهایی که دست در بیت المال دارند، عددی نباشد؛ اما شاید برای آنها قابل توجه باشد که برای انجمن ما که تنها درآمدش حق عضویت اعضایش است و آن هم تنها کفاف یک ماه از اموراتش را میدهد، رقم بالایی است.
وی با بیان اینکه جایزه قلم با سابقهترین جایزه ادبی غیر دولتی در ایران است، بیان کرد: اغلب نویسندگان وقتی اثری مینویسند احساس میکنند شاهکار کردهاند و غیر از این استثنا است. جشنوارهها هم بستری برای انتخاب شدن برخی آثار است و به همین دلیل است که بسیاری از نویسندگان که آثارشان انتخاب نمیشود، فکر میکنند به آنها ستم شده، البته این عیبی ندارد، اما واقعیت نیست. سالهایی بوده که من با برخی از آثار برگزیده موافق نبودهام، اما ملاک کار ما نظر داوران است و هیچ زد و بندی هم در کار نیست. شاید برگزیدگان به سلیقه ما جور نباشند اما مهم نظر داوران است.
محمد میرکیانی، نویسنده ادبیات داستانی و از همدورههای راضیه تجار نیز در ادامه بیان کرد: بیش از سی سال پیش که جوانان به شدت دلبسته نثر بودند و در آن روزگار موجی از آثار داستانی آهنگین در مطبوعات مطرح میشد، یک نثر از راضیه تجار با عنوان «هفت بند» در مطبوعات آن زمان چاپ شد. در همان آغاز با این داستان کوتاه این احساس ایجاد شد که اتفاقی رخ داده است و در آن زمان برای کسی قابل باور نبود که داستانی با ویژگیهای مناسب به چاپ برسد. پس از این داستان حضور وی در حوزه ادبیات داستانی بیشتر شد و تاکنون این حضور مستمر بوده است.
وی با اشاره به روحیه شاگردپروری وی افزود: توجه و احترام به استعدادها، توجه به شخصیت جوانان که با عشق به ادبیات وارد این عرصه شدهاند، از ویژگیهای بارز وی است و در رفتار و برخوردهای وی دیده میشود. یکی از ویژگیهایی که در وی بوده و کمتر مورد توجه واقع شده است، سختکوشی وی است و این برای جوانان امروز درسآموز است؛ چرا که موفقیتها به سادگی به دست نمیآیند و با سختکوشی و تلاش است که موفقیتهای بزرگ حاصل میشود.
راضیه تجار، نویسنده پیشکسوت حوزه ادبیات داستانی نیز در بخشی از این مراسم زندگینامه خودنوشتش را قرائت کرد و از فعالیتهای خود طی چند دهه گذشته سخن گفت.
در بخش دیگری از مراسم علیرضا مختارپور، دبیرکل نهاد کتابخانه عمومی کشور نیز بیان کرد: همیشه این سوال برای اصحاب فرهنگ مطرح بوده که میزان موفقیت یک اثر ادبی مربوط به چیست؛ برخی معتقدند شمارگان آن اثر و برخی میزان جوایز ادبی کسب شده توسط آن و برخی هم نظر منتقدان را درباره آن اثر ملاک موفقیت دانستهاند. موضوع معرفی از سوی رسانهها و اثرگذاری آنها در سایر آثار منتشر شده نیز عنوان شده است و برخی نیز راهیابی یک اثر به متون آموزشی را دلیل موفقیت آن میدانند. همه این عوامل دخیل هستند، اما عامل دیگر یعنی اثری که خوانندگان بیشتری در کتابخانهها آن را امانت گرفته و مطالعه میکنند، نیز مؤثر است.
وی ادامه داد: ما براساس بررسیهایی که بر میزان امانت گرفتن کتاب از کتابخانههای عمومی کشور طی سال ۹۳ تاکنون انجام دادهایم، به این نتیجه رسیدیم که فضای اجتماعی و التهابات سیاسی تأثیری در به امانت گرفتن یک کتاب از کتابخانهها نداشت. متأسفانه جوایز ادبی هم در این شاخص تأثیری نداشت و همچنین فضای رسانهای کشور نیز چندان اثرگذار نبود، اما مهمتر از همه امانت گرفتن یک کتاب است که سبب ماندگاری آن شده است.
مختارپور گفت: در سالهای گذشته یکی از 10 کتاب پرامانت تمام دهههای اخیر، کتاب «قصههای خوب برای بچههای خوب» است که بیش از نیم قرن پیش نوشته شده و هنوز هم در تمام این دههها پرامانت بوده است و بیش از 12 هزار بار به امانت رفته است. امیدوارم کتابهای نویسندگان متعهد به این درجه از ماندگاری و مطالعه بینجامد و چراغ راه نوجوانان و جوانان باشد.
انتهای پیام
نظر شما