صاحب‌خبر - دیروز هر چند علی لاریجانی رئیس مجلس باقی ماند اما اتفاقات هیئت رئیسه بدون تردید یک پیام مهم داشت پیروزی سیاسی عارفآفتاب یزد- گروه سیاسی: انتخابات هیئت رئیسه مجلس دیروز برگزار شد و علی لاریجانی رئیس پارلمان باقی ماند. اما بی تردید او و حامیانش به خوبی می‌دانند که این ماندن از جنس دیگری است و با ریاست در یک دهه اخیر متفاوت است. دست کم دو هفته بود که این انتخابات در محافل سیاسی مورد بحث قرار می‌گرفت و در واقع صحبت از یک وزن کشی میان فراکسیون‌های مجلس بود. فراکسیون امید در نهایت تصمیم گرفت با محمدرضا عارف وارد گود شود. ولایی‌ها هم ساز جدایی از لاریجانی کوک کردند و حمیدرضا حاجی بابایی را به عنوان نامزد خود معرفی کردند. فراکسیون مستقلین (بخوانید فراکسیون لاریجانی) نیز همچون همیشه تمام به قد به دنبال ریاست لاریجانی بود. نتیجه رای گیری دیروز اگرچه علی لاریجانی را در پایان دور دوم رقابت به عنوان رئیس مجلس معرفی کرد اما او در واقع تنها با همراهی ولایی‌ها توانست به صندلی ریاست تکیه بزند. دور اول انتخابات درحالی انجام شد که محمدرضا عارف با 114 رای، علی لاریجانی 101 رای و حمیدرضا حاجی بابایی 57 رای رتبه‌های اول تا سوم کسب کردند. با توجه به اینکه هیچ کدام رای کافی برای ریاست را به دست نیاوردند لاریجانی و عارف به دور دوم رفتند. در دور دوم حاجی بابایی اعلام کرد به نفع لاریجانی کنار می‌رود. البته چنین انتظاری هم می‌رفت. هرچند برخی می‌خواهند لاریجانی را به عنوان چهره‌ای خارج از اصولگرایی و حتی نزدیک به اصلاح‌طلبی(!) معرفی کنند اما انتخابات دیروز بار دیگر نشان داد مجموعه اصولگرایی در مخالفت با اصلاح‌طلبی مصمم است. یک روز پیش از این انتخابات یعنی در روز سه‌شنبه لاریجانی و حاجی بابایی با یکدیگر دیدار کردند. دیداری که به نظر می‌رسد همین انصراف امروز را در پی داشت و باید دید در قبال این موضوع در هفته و ماه‌های آینده چگونه ولایی‌ها رفتار خواهند کرد! اما ذکر چند نکته درباره این انتخابات ضروری است.اقتدار امید با عارفاولین موضوع به همان وزن کشی سیاسی درون پارلمانی برمی‌گردد که نشان داد فراکسیون امید به عنوان مهم‌ترین بازوی مجلس از یکپارچگی مناسبی برخوردار است. هرچند هنوز هستند تعدادی از نمایندگانی که با نام لیست امید از مردم رای گرفتند اما با ورود به مجلس به اهداف اصلاح‌طلبان پشت پا زدند و زیر پرچم مستقلین برای علی لاریجانی سینه سپر کردند. با این حال در دور اول انتخابات دیروز که هر سه فراکسیون حضور داشتند، امیدی‌ها با نسبت قابل قبولی پیروز شدند. این یک نتیجه مهم برای فراکسیون امید بود چرا که توانست اقتداری که لاریجانی برای یک دهه داشت و بدون دردسر ریاست مجلس را کسب می‌کرد را بشکند. نکته جالب آنکه برخی در درون جبهه اصلاح‌طلبی در روزهای اخیر سیاست تنش زا در فراکسیون را دنبال می‌کردند و به دنبال هموار کردن مسیر برای ریاست بی چون و چرای لاریجانی بودند. حزب کارگزاران سازندگی در ماه‌های اخیر نشان داده بیش از آنکه به دنبال پیشبرد اهداف اصلاح‌طلبان باشد ائتلاف سازی با اصولگرایان را دنبال می‌کند. رسانه‌های پرشمار این حزب نیز از روزنامه و سایت گرفته تا فعالان توئیتری در چند روز اخیر علیه انتخاب کاندیدا از سوی فراکسیون امید در مقابل لاریجانی جبهه گرفتند. با توجه به صراحت علی مطهری در بیان برخی رخدادهای جامعه کارگزاران تلاش کرد نایب رئیسی او را در خطری بالقوه نشان دهد و این فرضیه را پیش ببرد که اگر عارف برای ریاست با لاریجانی رقابت کند نه تنها نتیجه ای نخواهد داشت بلکه نواب رئیس هم از دست خواهد رفت! اما اصلاح‌طلبان با محمدرضا عارف توانستند در مجلس توان بالا و یکپارچگی خود را به رخ بکشند.پشت پرده تضعیف عارفدر همین زمینه روزنامه سازندگی در گزارشی پیش از این نوشت:«برخی از اعضای فراکسیون امید از احتمال ارائه لیست مستقل امیدی‌ها در انتخابات هیئت‌رئیسه و کاندیداتوری عارف برای ریاست مجلس و رقابت با علی لاریجانی سخن می‌گویند. این درحالی است که در بهترین حالت فراکسیون امید یک فراکسیون 110 نفره است که بعید است بدون ائتلاف با یک فراکسیون دیگر بتواند به اهدافش برسد و این یعنی با این دست فرمان نه‌تنها دستش به ریاست مجلس نخواهد رسید که بعید نیست همین سه کرسی مهم خودش (نواب رئیس و کارپرداز) را هم از دست بدهد.» جالب آنکه دیروز فراکسیون امید نه تنها نواب خود یعنی مطهری و پزشکیان را حفظ کرد بلکه 5 سهمیه در هیئت رئیسه کسب کرد و دست بالا را در این زمینه در مجلس برای یک سال آتی دارد. با این حال یک سایت نزدیک به کارگزاران نیز نوشته بود:«به نظر می‌رسد ورود حساب نشده عارف به میدان رقابت با علی لاریجانی، قرار است پاسخی باشد از سوی اصلاح‌طلبان به انتقاداتی که از آنها در بدنه جامعه مطرح است تا اینگونه انگشت اتهام انفعال از سوی آنها برگردد. اما امکان ناپذیر بودن این سیاست در عمل، نه تنها سودی برای جریان اصلاحات ندارد که اتفاقا به تشدید انتقادات از اصلاح‌طلبان منجر خواهد شد. در این شرایط اگر فراکسیون امید تمایل دارد که خط بطلانی بر ادعای انفعالی که به او نسبت داده می‌شود بکشد، راه بسیار ساده تری را می‌تواند در پیش بگیرد؛ با خارج شدن عارف از میدان رقابت، اول از هر چیز امکان حفظ دو صندلی نواب رئیس مجلس فراهم می‌شود.» تلاش کارگزاران برای نزدیکی به لاریجانی قابل لمس است که گمانه زنی‌هایی وجود دارد تا این گروه حمایت از علی لاریجانی برای انتخابات 1400 را پیش بکشند و به همین دلیل تلاش می‌کنند لاریجانی را یک اصولگرای میانه یا حتی نزدیک به اصلاح‌طلب معرفی کنند. ذیل این سناریو است که چندی پیش محمد عطریانفر، عضو حزب کارگزاران گفته بود: «در اوضاع کنونی که مشکلات حادی در کشور وجود دارد و همه باید دست به دست هم برای اقدامی ملی دهند، نشست چندجانبه بین آقایان روحانی، ناطق، سیدحسن خمینی، جهانگیری و ... برگزار شد. مطلبی که روزنامه سازندگی منتشر کرد معطوف به آن جلسه است که البته شاید در آینده آقای لاریجانی به این جمع اضافه شود.» بازگشت لاریجانی به اصل خویشاین درحالی است که انتخابات هیئت رئیسه دیروز خط بطلانی بود بر این فرضیه که می‌توان از لاریجانی یک ورژن اصلاح‌طلب ایجاد کرد. حمیدرضا حاجی بابایی دیروز درحالی از پشت تریبون به نفع لاریجانی کنار کشید که در واقع پیوند دوباره ای میان اصولگرایان و لاریجانی بود. رئیس مجلس احتمالا در دیدار اخیر خود امتیاز سیاسی داده که اصولگرایان حاضر شدند بار دیگر به او اعتماد کنند. در همین زمینه محمدعلی پورمختار نماینده اصولگرا دیروز گفت: «در واقع آن جهاتی که باعث شد دو فراکسیون به عنوان ولایی و مستقلین شکل بگیرد زمینه‌اش در حال از بین رفتن است و می‌تواند در آینده این دو را به یک فراکسیون واحد تبدیل کند. اگرچه نیاز به اصلاح رفتار کسانی که فراکسیون اول را دو شقه کردند و اختلاف ایجاد کردند، وجود دارد. پورمختار با بیان اینکه ترس از پیروزی عارف از دلایل رای نمایندگان ولایی به لاریجانی بود، گفت: این تصمیم نشان دهنده این بود که به رغم نقدهای جدی که به رفتار آقای لاریجانی بوده و هست، در یک مقطع حساس ارجاع به اصل اتفاق می‌افتد و ان‌شاءالله وجهه و روحیه اصولگرایی آقای لاریجانی هم در این دوره برگردد و ایشان هم باید مطمئن باشد که در این جریان می‌تواند موفق‌تر عمل کند.» حالا به نظر می‌رسد لاریجانی بیش از هر زمانی به اصل خود که همان اصولگرایی است تاکید کرده و این انتخابات هیئت رئیسه می‌تواند درس عبرتی برای آن دسته از اصلاح‌طلبان یعنی کارگزارانی‌ها باشد که به دنبال ایجاد تفرقه بین اصلاح‌طلبان جهت منافع خود هستند.پیام مهم انتخابات دیروزبرای ارزیابی بیشتر اتفاقات دیروز مجلس که ذیل یک رقابت فراکسیونی رخ داد با یک فعال سیاسی اصلاح‌طلب گفت و گو کردیم. علی صوفی به «آفتاب یزد» گفت: «رویارویی که دیروز در فراکسیون ولایی با علی لاریجانی در دور اول وجود داشت نشانه این بود که آنها به طور جدی از ریاست لاریجانی ناراضی هستند اما به هرحال آنها در دوره‌های قبل همراه با لاریجانی شده بودند و در نهایت دور دوم دیروز نیز به لاریجانی رای دادند.» او تصریح کرد: «به رغم برخی مخالفت‌ها اما ولایی‌ها در مقابل دو انتخاب قرار گرفتند عارف یا لاریجانی. اینکه آیا باید در مخالفت با لاریجانی تا آنجا پیش روند که یک اصلاح‌طلب به عنوان رئیس مجلس انتخاب شود که خب این موضوع با اصول آنها در تضاد بود و به همین دلیل در نهایت به لاریجانی رای دادند.» صوفی اظهار داشت:«اصولگرایان همواره خود را مقابل اصلاح‌طلب می‌دانند و به همین دلیل بار دیگر با لاریجانی ائتلاف کردند. اما نکته حائز اهمیت این است که بخشی از این گروه در دور دوم به عارف رای دادند که نشان از سطح بالای نارضایتی از مدیریت لاریجانی داشت.» این فعال سیاسی اصلاح‌طلب ادامه داد: «دیروز هر دو جریان نشان دادند که اگر نخواهند لاریجانی نمی تواند رئیس باشد و باید در مدیریت خود هر دو جریان را داشته باشد.» او افزود: «در این میان فراکسیون امید توانست یک موضع صد در صد یکپارچه را اتخاذ کند و یک قدرت نمایی از سه جریان بود که امیدی‌ها به جامعه پیام دادند ما به تعهدی که به موکلان خود دادیم پایبند هستیم و اینگونه نیست بعد از گرفتن رای و با ورود به مجلس دچار سازش کاری و ساخت و پاخت شده باشیم.» صوفی گفت: «هرچند برخی نگرانی‌ها در ابتدا وجود داشت اما وقتی فراکسیون امید اعلام کرد که متعهد است تا مستقل وارد رقابت شود سیگنال مثبتی بود که در نهایت نیز نتیجه قابل دفاعی دیروز به دست آمد و رای دکتر عارف رشد داشت.» این فعال سیاسی خاطرنشان کرد: «تا بیش از این لاریجانی و هوادارانش معتقد بودند جریان‌ها در انتخاب ریاست اهمیتی ندارد و این کاریزمای علی لاریجانی است که موجب می‌شود نمایندگان با تعداد بالایی به او رای دهند. اما دیروز به خوبی نشان داد که جریان‌های سیاسی می‌توانند یکپارچه پیام‌های مهمی را ارسال کنند و بدون تردید این رای پایین به لاریجانی نیز موجب می‌شود تا او اقتدار پیش از این را نداشته باشد.»بگو مگو با لاریجانیاما دیروز بعد از رای ناپلئونی که لاریجانی به دست آورد بار دیگر بگو مگو میان او و مصطفی کواکبیان عضو فراکسیون امید پیش آمد. او در تذکری خطاب به علی لاریجانی ضمن تبریک ریاست مجدد ،‌ گفت: «ارادت ما به شما قطعی شد اما خیلی رئیس نباشید، بلکه سخنگوی مجلس و سخنگوی ما باشید.» علی لاریجانی هم خطاب به او گفت:«ما هم امیدواریم اخطار شما طبق آیین‌نامه باشد.» کواکبیان مجددا گفت:«آقای حاجی بابایی نباید پشت تریبون می‌آمدند و حرف می‌زدند.» لاریجانی در این باره گفت:«ایشان تبلیغی نکردند و گفتند که انصراف داده‌اند، این خلاف آیین‌نامه نبوده و اشکال قانونی نداشت.» کواکبیان مجددا گفت: «ایشان تبلیغ کردند و گفتند که به نفع فلانی انصراف می‌دهم. حالا که ما از موضوع گذشتیم و پذیرفتیم که شما رییس شدید.» لاریجانی خطاب به وی گفت:«شما نگذرید هم مهم نیست.» کواکبیان پاسخ داد:« همین اخلاق‌تان بد است.» لاریجانی خطاب به او گفت:«شما به اصل ۴۰ قانون اساسی استناد کردید که اعمال حق فردی نباید منجر به اضرار به غیر شود در حالی که چنین چیزی نبود.» کواکبیان ادامه داد:«ایشان نباید تبلیغ می‌کرد، حالا ما که حرفی نداریم و گذشتیم.» لاریجانی مجددا گفت:«شما نگذرید هم مهم نیست.» کواکبیان اضافه کرد: «ما معتقدیم اصلاح‌طلبان پیروز هستند و رای‌شان از ۱۰۵ به ۱۲۳ رای افزایش پیدا کرد اما اخلاق خوب برای آینده مجلس خوب است.» دیروز همچنین دیگر عضو فراکسیون امید، محمدرضا تابش نیز با بیان اینکه از نظر قانونی انصراف حاجی بابایی به نفع لاریجانی ایرادی ندارد در عین حال گفت: اما اعلام این حمایت از پشت تریبون مجلس خلاف آیین‌نامه است. تریبون مجلس محل بیان موافقت، ‌مخالفت،‌ تذکر و اخطار است در حالی که صحبت آقای حاجی بابایی هیچ کدام از اینها نبود،‌ آن هم در مقطع حساس رای‌گیری که میلیون‌ها نفر مشغول استماع آن هستند. حداقل اگر کار خلاف قانونی نبود، خلاف عرف بود.»به هر حال وقایع دیروز مجلس حاوی چند نکته بود؛ اول افزایش رای عارف که به معنی افزایش نفوذ اصلاح‌طلبان در مجلس و صحنه سیاسی کشور است. همچنین ریاست لاریجانی با یک رای شکننده تمدید شد و بعد از 10 سال ریاست او را از یک اقتدار مطلقه خارج کرد. در نهایت دست دوستی لاریجانی که برای دستیابی به صندلی ریاست به سوی اصولگرایان سنتی دراز شد به برخی از اصلاح‌طلبان همچون حزب کارگزاران ثابت کرد که اعتماد به لاریجانی با یک عقبه اصولگرایی می‌تواند منجر به این شود که اصلاح‌طلبان در بزنگاه‌های سیاسی نارو بخورند.∎​