صاحب‌خبر - مقام‌های ایران نتایج نشست کمیسیون مشترک برجام را که روز گذشته برای نخستین بار بدون حضور امریکا در وین برگزار شد، امیدوارکننده ارزیابی کردند. سید عباس عراقچی که به نمایندگی از ایران بر سر میز مذاکره با کشورهای 1+4 نشسته بود، امیدواری خود را با بیان این جمله نشان داد که «برای حفظ برجام اطمینان بیشتری حاصل شده است.» کشورهای طرف توافق هسته‌ای با ایران در حالی روز گذشته برای نخستین بار از زمان خروج امریکا از برجام در وین با یکدیگر دیدار کردند که مقام‌های بلندپایه کشورمان خواستار تضمین جدی اروپا برای حراست از منافع اقتصادی کشورمان بدون حضور شریک امریکایی این توافق شدند. خواسته‌ای که درمبهم بودن سرنوشت مراودات مالی ایران و نهادهای بزرگ اقتصادی اروپا زیر سایه نگرانی از مجازات تحریمی امریکا و اظهارات جسته و گریخته برخی سیاستمداران اروپایی درباره ضرورت گفت‌و‌گو با ایران درباره موضوعات غیر هسته‌ای همچون توان موشکی و نقش‌آفرینی منطقه‌ای ایران، ریشه دارد. این در حالی است که بازی امریکا با مهره متحدان منطقه‌ای‌اش برای مقابله با مواضع ایران که با طرح شروطی فراتر از انتظار برای جمهوری اسلامی در زمینه برنامه‌های هسته‌ای، توان موشکی و نقش‌آفرینی منطقه‌ای آن همراه بوده، عملاً خواسته بحق ایران برای تحقق منافعش در چارچوب توافق هسته‌ای را نادیده انگاشته است. رویدادی که باعث شد رهبر معظم انقلاب اسلامی دو روز پیش از برگزاری نشست وین، در سخنانی که کشورهای اروپایی را خطاب قرار می‌داد، شروط 9 گانه‌ای را با تأکید بر لزوم تأمین همه مطالبات اقتصادی ایران در چارچوب برجام در کنار هشدار به پرهیز اروپا از ورود به گفت‌و‌گوهای غیرهسته‌ای با ایران مطرح کنند. همه اینها در حالی است که با وجود تحولات روی داده در چارچوب برجام، آژانس بین‌المللی انرژی اتمی همچنان از پایبندی ایران به تعهدات برجامی‌اش گزارش داده است و برپایه چنین پایبندی، سران کشورهای باقی مانده در توافق هسته‌ای در خلال رایزنی‌های دوجانبه می‌کوشند برای حفظ توافق هسته‌ای به ابتکار عمل برسند. گفت‌و‌گوهای مفصل رؤسای جمهور فرانسه و روسیه و دیدارهای وزیر خارجه آلمان با مقام‌های امریکایی را باید در قالب پیگیری چنین هدفی ارزیابی کرد. کمیسیون وین با دستور کار حفظ برجام نشست اعضای کمیسیون مشترک برجام که روز گذشته برای نخستین بار بدون حضور امریکا و بنا به درخواست ایران برگزار شد، هدف حراست از منافع و خواسته‌های ایران در چارچوب توافق منهای امریکا را جست‌و‌جو می‌کرد. سید عباس عراقچی معاون وزیر خارجه ایران دیروز پس از پایان نشست کمیسیون مشترک برجام در وین با اشاره به تعهد کشورهای اروپایی به تأمین خواسته ایران اظهار کرد که برای حفظ برجام اطمینان بیشتری حاصل شده است. به گزارش ایرنا، عراقچی در گفت وگو با خبرنگاران افزود: «نشست فوق العاده کمیسیون مشترک برجام به درخواست ایران برای بررسی خروج امریکا از این توافق، عواقب خروج امریکا و اینکه آیا بقیه اعضای برجام قادر هستند این توافق را بدون امریکا حفظ و منافع ایران را در برجام تأمین کنند، برگزار شد.» عراقچی با اشاره به برگزاری جلسات متعدد کارشناسی که پیش از برگزاری نشست وین صورت گرفته بود، به روند مذاکرات کمیسیون مشترک اشاره کرد و ادامه داد: «در مجموع جلسه خوبی بود از این جهت که تمامی اعضای باقی مانده در برجام موضع کاملاً متحد خودشان را درخصوص ادامه تعهدات‌شان در برجام اعلام کردند؛ آنها همچنین از خروج امریکا ابراز تأسف و اعلام کردند که تامین خواسته‌های ایران در برجام و عادی سازی همکاری‌های اقتصادی با ایران برای بقای برجام یک امر کاملاً ضروری است.» وی گفت: «آنها بر تعهد خودشان به مذاکرات فشرده با ایران تأکید کردند و تلاش دارند در زمینه‌های مختلفی از جمله نفتی و بانکی، بحث‌های مربوط به سرمایه گذاری و تجارت، بیمه، مالی و بانکی بتوانند به راهکارهای عملی برای تأمین خواسته‌های ایران برسند.» معاون وزیر خارجه کشورمان اضافه کرد: «نشست وین ابراز اراده بسیار خوبی بود و موضع کشورهای باقی مانده در برجام کاملاً متحد بود و تأکید کردند که خواهان ادامه برجام و تأمین نظرات ایران در برجام هستند. طی چند هفته آینده مذاکرات ما در همه سطوح ادامه پیدا خواهد کرد که البته اولویت با سطح کارشناسی است که بتوانیم به یک جمع بندی برسیم و یک تصویر کاملاً روشنی پیدا کنیم که ادامه مسیر چگونه خواهد بود.» وی گفت: «بعد از طی این مراحل جمهوری اسلامی ایران تصمیم خواهد گرفت که آیا در برجام باقی خواهد ماند یا خیر.» پیش از این نشست، وزیر امور خارجه ایران یکی از دستورکارهای مهم مذاکرات وین را مربوط به نامه‌ای دانسته که او به موگرینی درباره تخلفات امریکا در برجام و خروج‌شان از توافق هسته‌ای نوشته‌ بود. وزیر امور خارجه که با ایلنا گفت‌و‌گو می‌کرد در پاسخ به این سؤال که آیا اروپا در حراست از منافع ایران موفق خواهد بود یا نه، گفت: «معتقدم چنین چیزی ناممکن نیست ولی باید دید چه به دست می‌آوریم». نشست اعضای کمیسیون مشترک برجام در حالی برگزار شد که آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در تازه‌‌ترین گزارش خود بار دیگر پایبندی تهران به تعهداتش در توافق را تأیید کرده است. این نخستین گزارش آژانس، پس از تصمیم رئیس جمهوری امریکا برای ترک برجام است. رضا نجفی، نماینده ایران در آژانس، ضمن اشاره به تأیید دوباره این سازمان بر اقدامات و فعالیت‌های هسته‌ای ایران با اشاره به مذاکرات جاری ایران با طرف‌های اروپایی هشدار داد چنانچه اروپا تضمین‌های عینی برای برآورده کردن انتظارات ایران از ادامه اجرای برجام را ارائه ندهد، این آخرین گزارش مدیرکل به این شکل خواهد بود. یوکیو آمانو روز گذشته در نشست کمیسیون وین حضور یافت. ناامیدی آلمان از امریکا گزارش جدید آژانس و تأیید دوباره پایبندی ایران به تعهدات برجامی‌اش در حالی به رؤیت انگلیس، روسیه، فرانسه، چین، آلمان، ایران و امریکا رسید که رهبران سه کشور اروپایی طی روزهای گذشته بارها برای حفظ برجام رایزنی و مذاکره کرده‌اند. در تازه‌‌ترین تلاش از سوی اروپا، وزیرخارجه آلمان شامگاه چهارشنبه گذشته در واشنگتن با همتای خود دیدار کرد و در پایان با‌وجود اظهار امیدواری مایک پمپئو برای همراه شدن اروپا با واشنگتن، گفت که اختلاف جدی میان اروپا و کاخ‌سفید همچنان پابرجاست. هایکو ماس پیش از ملاقات با مایک پمپئو، در دیدار با نانسی پلوسی، رئیس فراکسیون دموکرات‌ها در مجلس نمایندگان امریکا گفته بود: «ما در آلمان و نیز در اروپا مصمم هستیم که همه کار بکنیم تا این توافقنامه برقرار و ایران نیز به آن پایبند بماند. این امر در خدمت علایق امنیتی اولیه‌ ماست. ما نمی‌خواهیم جنگ‌افزار اتمی در همسایگی ما گسترش یابد». آنگلا مرکل، صدراعظم آلمان هم که به چین سفر کرده بود روز پنجشنبه در نشست خبری با لی ککیانگ، نخست‌وزیر چین با حمایت از سیاست حفظ توافق هسته‌ای گفت: «تحریم‌ها علیه ایران احتمالاً منجر به خروج برخی شرکت‌ها از ایران خواهد شد و برخی شرکت‌های اروپایی به‌دلیل تحریم‌های امریکا ایران را ترک می‌کنند... اما آلمان به برجام پایبند خواهد ماند.» نخست‌وزیر چین هم هشدار داد که پایان دادن به توافق با تهران «صرفاً بر ایران اثرگذار نخواهد بود و اثری منفی بر توانایی حل دیگر مسائل بین‌المللی از طریق مذاکرات صلح‌آمیز خواهد داشت.» مکرون: به شرکت‌های فرانسوی گفته‌ایم تحت حفاظت قرار دارند از سوی دیگر امانوئل مکرون، رئیس جمهوری فرانسه که برای دیدار با ولادیمیر پوتین، همتای روس خود به مسکو سفر کرده بود درباره برجام با همتای روس خود به گفت‌و‌گو نشست. رئیس جمهوری فرانسه در نشست خبری با پوتین تأکید کرد باید راهی عملی برای ماندن شرکت‌های اروپایی در ایران یافت تا این شرکت‌ها ضمن حفظ منافع اقتصادی خود بتوانند به کار در ایران ادامه دهند. مکرون با اشاره به خروج امریکا از برجام گفت: «برجام به‌دلیل تصمیم رئیس جمهوری ایالات متحده با ریسک‌هایی مواجه شده، اما دلایلی برای خوش‌بینی وجود دارد، اولاً به این دلیل که تا الان تهران به این توافق پایبند مانده است و از نظر من این نشانگر مسئولیت‌پذیری و قابل اتکا بودن ایران است. ثانیاً آژانس بر اساس تحقیقات و ساز و کار نظارتی خود تأیید کرده که ایران به توافق پایبند بوده است. این دلیل دیگری برای خوش‌بینی است. و سوماً، تمام دیگر اعضای باقی‌مانده در برجام تأیید کرده‌اند که می‌خواهند اجرای این توافق ادامه داشته باشد.» مکرون با بیان اینکه«شرکت‌های اقتصادی اروپا باید هرآنچه در توان دارند انجام دهند تا فارغ از تحریم‌های امریکا، مواضع خود را و منافع اقتصادی خود را حفظ کنند و همچنین به فعالیت اقتصادی در ایران ادامه دهند»، درباره ساز و کار اروپا برای حمایت از شرکت‌های سرمایه‌گذار در ایران، گفت: «در پی تحریم‌های امریکا علیه ایران، پیش از هرچیز ما به شرکت‌های خود تأکید کرده‌ایم که به قوانین فرانسه پایبند باشند و آنها بر اساس این توافق که فرانسه یکی از امضاکنندگان آن بوده، تحت حفاظت قرار دارند.» مکرون با بیان اینکه «ما همچنین به‌دنبال ایجاد نوعی ساز و کار پرداخت غرامت در کمیسیون اروپا هستیم»، اشاره کرد:«در نشست هفته گذشته در صوفیه چند پیشنهاد مطرح شد. فرانسه از این طرح‌ها حمایت می‌کند. به‌عنوان نمونه، قانون 1996، که به‌دنبال حفاظت از شرکت‌ها در برابر تحریم‌های خارجی است و همچنین بانک سرمایه‌گذاری اروپایی هم می‌تواند ایفای نقش کند. بنابراین، معتقدم که ممکن است مجموعه گسترده‌ای از ساز و کارها اعلام شود و اروپا در تلاش است تا یک ساز و کار ارائه کند». مکرون ضمن تأکید به لزوم حفظ برجام به‌دلیل اهمیت امنیتی آن برای اروپا به برنامه این دسته از کشورها برای طرح موضوعات غیر هسته‌ای در مذاکره با ایران اشاره کرد و گفت:«من پیش از این هم به رئیس جمهوری پوتین و دیگران درباره برنامه هسته‌ای ایران پس از سال 2025، برنامه موشک‌های بالستیک و برخی موضوعات منطقه‌ای ایران، گفته‌ام. ما گفت‌وگو در مورد این موضوعات را با رئیس جمهوری روحانی آغاز کرده‌ایم و معتقدیم که اگر همه ما به تعهداتی که در سال 2015 پذیرفتیم، پایبند باشیم، این گفت‌وگو‌ها کاملاً امکان‌پذیر است.» او ادامه داد: «ما می‌خواهیم به این توافق ضمیمه بیفزاییم. من این مسأله را در سپتامبر 2017 در مجمع عمومی سازمان ملل متحد گفتم و پیشنهاد کردم که این روند برای بحث درباره فعالیت هسته‌ای پس‌از سال 2025، برنامه موشکی و به‌طور کلی فعالیت ایران در منطقه آغاز شود.» ماکرون افزود: «اما بدون تردید، برای کار روی این سه جزء، باید اعتماد ایران را داشته باشیم. این فقط زمانی محقق می‌شود که ما اعتماد ایران را جلب کرده باشیم. وقتی بعد از یک دهه مذاکره، توافق در این مدت زمان کوتاه نابود شود، دستاوردی نخواهیم داشت. ما به پایبندی به توافق هسته‌ای امضا شده در سال 2015 و گفت‌وگو با ایران درباره موضوعات دیگر ادامه می‌دهیم. کاملاً موافقیم که برای پیش رفتن، باید توافق هسته‌ای سال 2015 را حفظ کنیم. من این را به رئیس جمهوری روحانی هم گفته‌ام که باید مسیر گفت‌وگو را باز بگذاریم.» موضع‌گیری مکرون در حالی است که اتحادیه اروپا با اجرای مقررات بازدارنده می‌تواند مانع از آن شود که شرکت‌های اروپایی تحریم‌های امریکا را اجرا کنند یا دادگاه‌های امریکا شرکت‌های اروپایی را برای سرپیچی از تحریم‌ها جریمه کنند. اگر شرکتی اروپایی بواسطه تحریم‌های امریکا دچار خسارتی شود، با مقررات بازدارنده، اروپایی‌ها می‌توانند غرامت چنان خسارتی را با مصادره دارایی‌ نهادهای امریکایی بپردازند. توصیه پوتین به اروپا ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه هم در نشست مشترک با همتای فرانسوی خود از تلاش کشورهای اروپایی برای حفظ برجام تقدیر کرد و گفت اگر این توافق از بین برود اثرات بدی خواهد داشت. پوتین با تأکید بر لزوم حفظ توافق هسته‌ای، تحریم‌های یکجانبه را نامشروع خواند و به اروپا هم توصیه کرد تلاش برای حفظ برجام را به مسائل غیرهسته‌ای گره نزند. او درباره طرح فرانسه برای مطرح کردن موضوعات غیرهسته‌ای، اگرچه گفت«موافقم که می‌شود درباره برنامه موشکی، درباره وضعیت منطقه‌ای و فعالیت‌های منطقه‌ای پس از 2025 هم صحبت کرد»، با این حال تأکید کرد: «نمی توانیم حفظ توافق هسته‌ای با ایران را منوط کنیم به این سه مسأله. برای اینکه آن وقت معنای کار ما این می‌شود که ما هم داریم از توافق بیرون‌ می‌رویم». موگرینی: حفظ برجام آزمونی برای اتحادیه اروپاست تأکید مقام‌های بلندپایه آلمان، فرانسه و روسیه بر یافتن راهکارهای عملی حفظ برجام در حالی بود که فدریکا موگرینی مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا هم یک روز پس‌از سخنان رهبر معظم انقلاب درباره لزوم ارائه تضمین توسط اروپا درباره محقق شدن منافع ایران در حفظ برجام، این مرحله را آزمونی جدی برای اتحادیه اروپا توصیف کرد. موگرینی در این باره گفت:«این یک آزمون برای اتحادیه اروپا است که آیا ما می‌توانیم تصمیمات مختص به خودمان را بگیریم، حق حاکمیت خود را به نمایش گذاشته و از منافعمان حفاظت کنیم و قدرت خود را نشان دهیم». موگرینی در ادامه با اشاره تلویحی به فشارهای امریکا به اتحادیه اروپا درباره برجام تصریح کرد: «ما چالش‌هایی داریم اما می‌توانیم برجام را حفظ کنیم اگر ایرانی‌ها در توافق بمانند و به آن احترام بگذارند، همان کاری که آنها اکنون دارند این کار را انجام می‌دهند.» بـــــرش ممنوعیت اقدام نظامی امریکا علیه ایران بدون مجوز کنگره مجلس نمایندگان امریکا متممی را به قانون اختیارات پنتاگون افزوده است که مانع اقدام نظامی دولت امریکا علیه ایران بدون مجوز کنگره می‌شود. به‌گزارش ایسنا، به نقل از واشنگتن اگزمینر، قانونگذاران امریکایی روز پنجشنبه اصلاحیه‌ای را به قانون اختیارات ملی پنتاگون افزودند که بنابر آن دولت ترامپ قادر نخواهد بود بدون دریافت مجوز از کنگره، علیه ایران دست به اقدام نظامی بزند. کیث الیسون، نماینده دموکرات و از ارائه‌کنندگان این متمم گفته است تصویب آن که با حمایت نمایندگان هر دو حزب کنگره ممکن شده، اقدامی پرقدرت در خلاف جهت خروج دونالد ترامپ از توافق هسته‌ای و لحن خصمانه او است. مایک پمپئو وزیر خارجه امریکا نیز روز پنجشنبه با حضور در جلسه استماع کمیته روابط خارجی سنا گفت که امریکا به‌دنبال تحقق شروط خود برای ایران از طریق دیپلماتیک است و اینکه او حرفی از جنگ با ایران نزده است. از سوی دیگر و در اتفاقی مشابه مجوز صدور جنگ علیه ایران درحالی از دایره اختیارات ترامپ خارج شد که وزیران کابینه امنیتی رژیم صهیونیستی هم هفته گذشته طرحی را تصویب کردند که بر اساس آن اختیار اعلان جنگ از شخص نخست‌وزیر گرفته شده و فقط کابینه، آن‌هم در صورت اجماع، می‌تواند علیه کشوری اعلان جنگ کند. بعد از فشار گسترده اعضای کابینه امنیتی به «بنیامین نتانیاهو» نخست‌وزیر این رژیم، او مجبور شد که به همراه «آیلت شاکد» وزیر دادگستری برای لغو طرح مذکور اقدام کند. بر اساس این اصلاحیه دیگر نتانیاهو و لیبرمن به تنهایی نمی‌توانند اعلام جنگ کرده و این اختیار به کابینه امنیتی عودت داده شد.∎​