همزمان با افتتاح سفارت آمریکا در اسرائیل در شهر بیتالمقدس، تظاهرات دهها هزار فلسطینی در مرز غزه به خشونت کشیده شده و به گفته مقامهای فلسطینی تا کنون ۵۵ فلسطینی کشته و ۲۷۰۰ نفر دیگر زخمی شدهاند.
امروز مرگبارترین روز غزه از زمان جنگ سال ۲۰۱۴ بود. شمار کشتههای فلسطینی از آغاز اعتراضات مرز غزه در حدود یک ماه و نیم پیش تا امروز به حدود ۱۰۰ نفر رسیده است.
تصاویری که از این تظاهرات منتشر شده نشاندهنده استفاده گسترده از گاز اشکآور علیه معترضان فلسطینی است. مرز باریکه غزه و اسرائیل منطقهای تحت تدابیر سخت امنیتی است و واکنش ارتش اسرائیل به ناآرامیها در این منطقه تندتر از مناطق دیگر است.
اعتراضها در مرز غزه که با درخواست بازگشت به سرزمینهای پدری همزمان با هفتادمین سالگرد تاسیس اسرائیل، از چند هفته پیش آغاز شده بود، امروز همزمان با انتقال رسمی سفارت آمریکا از تلآویو به بیتالمقدس به اوج خود رسید.
ریاض منصور، نماینده تشکیلات فلسطینی در سازمان ملل متحد و همین طور کویت خواهان تشکیل فوری جلسه شورای امنیت برای توقف "کشتار سبعانه" فلسطینیها شده است.
بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل در واکنش به درگیریهای امروز غزه گفته است هر کشوری حق دفاع از مرزهای خود را دارد و اقدام اسرائیل را "دفاع از خود" توصیف کرده است.
راج شاه، سخنگوی کاخ سفید هم حماس را مقصر دانسته است.
آقای شاه مقام های حماس را متهم کرد که با اقدامات خود منجر به بروز این درگیری ها شده است.
آقای شاه در مصاحبه مطبوعاتی کاخ سفید گفت: "مسوولیت این مرگ ها صرفا با حماس است... حماس به عمد این اقدامات تحریک آمیز را انجام می دهد."
سخنگوی کاخ سفید همچنین برخلاف دولت های فرانسه و بریتانیا از دعوت از اسرائیل به خویشتنداری خودداری کرد.
انتقال سفارت آمریکا به بیت المقدس؛ ظریف آن را روز شرمساری خواند
حق نشر عکس EPAاسرائیل گفت که حدود ۴۰ هزار فلسطینی در ۱۳ نقطه مختلف در طول مرز غزه در "ناآرامی های خشن" شرکت کرده اند.
فلسطینی ها از سنگ و وسایل آتش زا استفاده کردند درحالی که ارتش اسرائیل به گاز اشک آور و شلیک گلوله جنگی متوسل شد.
یک سخنگوی وزارت دفاع اسرائیل (آی دی اف) گفت که سربازان به کسانی که در "فعالیت تروریستی دست داشتند نه تظاهرکنندگان" شلیک کردند.
به گفته او تظاهرکنندگان عادی با گاز اشک آور متفرق شدند.
حق نشر عکس AFP Image caption ایوانکا ترامپ در مراسم افتتاح سفارت آمریکا در بیتالمقدسچرا کشته شدگان همگی از غزه بودند؟
مهرداد فرهمند، خبرنگار بی بی سی
به نظر می رسد سبب اینکه همگی کشته شدگان اعتراض های دیروز فلسطینیان از باریکه غزه بوده اند، تفاوت رفتار ارتش اسرائیل با معترضان در این باریکه با دیگر مناطق فلسطینی باشد.
ارتش اسرائیل در بیت المقدس و همچنین گذرگاه های کرانه باختری با پرتاب گاز اشک آور با تظاهرکنندگان برخورد می کند و در شرایطی ممکن است به گلوله پلاستیکی متوسل شود و تنها در صورتی به گلوله جنگی متوسل می شود که تظاهرکننده ای عملا به سربازان حمله کند و بتواند شلیک گلوله را به معنی دفاع از خود توجیه کند. علت اتخاذ این رویه این است که محل این درگیری ها رسما سرزمین فلسطینی به شمار می رود که در اشغال اسرائیل است اما باریکه غزه با خاک رسمی اسرائیل هم مرز است و بنابراین، ارتش اسرائیل با هر گونه تحرکی مانند حمله دشمن خارجی به خاک خود برخورد می کند و خود را محق می داند که از همان آغاز با گلوله جنگی به تظاهرکنندگان شلیک مستقیم کند.
اما باید در نظر داشت که این گلوله ها در پاسخ به پرتاب سنگ شلیک شده، سنگی که به هیچ وجه نه به دیوار عظیم بتونی میان باریکه غزه و اسرائیل کارگر است و نه حتی به سربازانی که به پوشش ضدگلوله مجهزند، چه رسد به سنگ. حتی در بخش هایی از مرز غزه که به جای دیوار، توری فلزی کشیده، باز هم پرتاب سنگ تناسبی با شلیک گلوله مستقیم و جنگی ندارد. دیروز ارتش اسرائیل علاوه بر گلوله، با تانک هم به تظاهرکنندگان حمله کرد.
ارتش اسرائیل می گوید که برخی تظاهرکنندگان تلاش کرده اند از توری های فلزی عبور کنند اما حتی در این صورت هم شمار کسانی که توانسته باشند با وجود حضور چشمگیر ارتشی های اسرائیلی خود را به توری برسانند و برای عبور از آن تلاش کنند، تناسبی با شمار ده ها کشته و صدها زخمی ندارد.
همزمان ارتش اسرائیل اعلام کرده است که جنگندههای نیروی هوایی "پنج هدف تروریستی" در تاسیسات آموزش نظامی متعلق به حماس را در شمال غزه بمباران کردهاند. ارتش اسرائیل گفته است که این حملات در واکنش به "اقدامات خشونتآمیز ساعات گذشته حماس در کنار حصار مرزی" صورت گرفته است.
ارتش اسرائیل در ارتباط با تظاهرات غزه گفته است که "در برابر هر گونه فعالیت ترورویستی به زور متوسل میشود و برای جلوگیری از حملات علیه اسرائیل وارد عمل خواهد شد."
شین بت، سازمان اطلاعات و امنیت داخلی اسرائیل، ایران را به "تامین مالی حماس برای اقدامات خشونتآمیز در منطقه حصارکشی شده نوار غزه" متهم کرده است.
محمود عباس، رئیس تشکیلات خودگردان فلسطینی، اسرائیل را به "کشتار وحشتناک" در غزه متهم کرده و معاون نخست وزیر ترکیه گفته است که آمریکا هم در کنار اسرائیل در مسئولیت این "کشتار" شریک است.
اتحادیه اروپا در بیانیهای با اشاره به کشته شدن دهها فلسطینی "شامل کودکان و نوجوانان" خواهان خویشتنداری دو طرف شده و از اسرائیل خواسته حق اعتراض مسالمتآمیز را برای فلسطینیها به رسمیت بشناسد. از سوی دیگر اتحادیه اروپا از مقامهای حماس هم خواسته اطمینان حاصل کنند که از این تظاهرات برای مقاصد خشونتآمیز استفاده نشود.
- کشیش جنجالی در مراسم افتتاح سفارت آمریکا در اسرائیل دعا میخواند
- سفر دختر و داماد ترامپ به اسرائیل برای افتتاح سفارت آمریکا در بیتالمقدس
- اخطارهای تازه در مورد انتقال سفارت آمریکا به بیتالمقدس
در بیتالمقدس سفارتخانه جدید آمریکا با حضور ایوانکا ترامپ و جرد کوشنر، دختر و داماد آقای ترامپ و مقامهای ارشد اسرائیلی افتتاح شده است.
دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا، که دستور جنجالی انتقال سفارت از تلآویو به بیتالمقدس را صادر کرده بود، در توییتی امروز را "روزی بزرگ برای اسرائیل" خوانده است.
قرار است یک سفارت کوچک موقتا در داخل ساختمان کنسولگری آمریکا در بیتالمقدس افتتاح شود و بعدا کل سفارت به محلی بزرگتر در این شهر منتقل شود.
سفیران و دیپلماتهای خارجی مقیم اسرائیل به این مراسم دعوت شدهاند اما با توجه به اعتراض بیشتر دولتهای جهان به تصمیم آقای ترامپ، بسیاری از این دیپلماتها در مراسم شرکت نکردهاند.
بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، از همه دولتهایی که با کشورش رابطه دیپلماتیک دارند خواسته از تصمیم آقای ترامپ برای انتقال سفارت به بیتالمقدس پیروی کنند اما تا کنون تنها دو دولت گواتمالا و پاراگوئه به این درخواست پاسخ مثبت دادهاند.
انتقال سفارت آمریکا به بیتالمقدس که به معنی به رسمیت شناختن این شهر به عنوان پایتخت اسرائیل و نادیده گرفتن حق فلسطینیان برای برپایی پایتخت دولت آینده خود در این شهر و حاکمیت بر شرق آن است، خشم مسلمانان جهان را برانگیخته است.
بنابر قوانین بینالمللی و پنج دهه موضع رسمی دولتهای آمریکا، شرق بیتالمقدس بخشی از سرزمینهای اشغالی بوده است. فلسطینیان شرق بیتالمقدس را برای پایتخت کشور مستقل آینده خود در نظر دارند.
به گفته مهرداد فرهمند، خبرنگار اعزامی بیبیسی فارسی به بیتالمقدس، در کرانه باختری هم فلسطینیان معترض از سرتاسر این کرانه در شهر رامالله، مقر تشکیلات خودگردان فلسطینی، گرد آمدهاند تا از آنجا به سوی بیتالمقدس حرکت کنند.
ارتش اسرائیل اجازه ورود این معترضان را به بیت المقدس نمیدهد و انتظار میرود گذرگاه قلندیا که ورودی شهر است، همچون گذشته صحنه درگیری شدید میان فلسطینیان و ارتش اسرائیل شود.
واکنش های بین المللی
واکنش به این خشونت ها به شدت متفاوت بوده است:
- آمریکا راج شاه سخنگوی کاخ سفید: "مسئولیت مرگ تراژیک این افراد مستقیما به عهده حماس است... حماس عمدا به چنین واکنشی دامن می زند."
- کویت با تنظیم بیانیه ای در شورای امنیت سازمان ملل ضمن ابراز "انزجار و اندوه" خواستار تحقیقات مستقل درباره خشونت ها شد اما آمریکا این حرکت را مسدود کرد.
- اتحادیه اروپا فدریکا موگرینی مسئول سیاست خارجی این اتحادیه و بریتانیا خواستار خویشتن داری شدند.
- آلمان گفت که اسرائیل حق دفاع از خود را دارد اما این پاسخ باید متوازن و به اندازه باشد.
- فرانسه امانوئل مکرون رئیس جمهور فرانسه خشونت توسط ارتش اسرائیل علیه تظاهرکنندگان را محکوم کرد.
- ترکیه گفت که آمریکا هم در این "کشتار شرم آور" با اسرائیل شریک است. این کشور گفت سفرای خود از هر دو کشور را فرامی خواند.
- سازمان ملل یکی از شدیدترین بیانیه ها را زید رعد حسین کمیسر عالی حقوق بشر سازمان ملل صادر کرد و در آن "کشتار تکان دهنده ده ها نفر و زخمی کردن صدها نفر در آتش اسرائیل" را محکوم کرد.
- آفریقای جنوبی هم سفیر خود را از اسرائیل فراخواند و آنچه را "رفتار بدون تبعیض و ناگوار در تازه ترین حمله اسرائیل" خواند محکوم کرد.
- ترامپ بیتالمقدس را به عنوان پایتخت اسرائیل به رسمیت خواهد شناخت
- جنجال سر انتقال سفارت آمریکا از تلآویو به بیتالمقدس
- هشدارها در مورد 'پیامدهای خطرناک' انتقال سفارت آمریکا به بیت المقدس