به گزارش شفاف، تابستان سال ٩٤ زمانی که حرف از این بود که در تهران تعداد معلمان زن از مردان بیشتر است و این موضوع سبب نگرانی آموزش و پرورش شده بود، در نشست مدیران کل آموزش و پرورش در پایتخت، تعداد زنان حاضر، تنها یکی دو ردیف از سالن همایش را پر کرده بود.
همان زمان علی‌اصغر فانی، وزیر وقت آموزش و پرورش در پاسخ به سوالی در مورد اینکه چرا حساسیتی که نسبت به تعداد معلمان زن وجود دارد در مورد موضوع مدیریت آنها نشان داده نمی‌شود، گفت: «همین حالا در شهر تهران در مقطع متوسطه ٢ هزار و ٣٠٠ همکار فرهنگی زن مازاد بر نیاز داریم و باید در استخدام‌های جدید یک جوری تورم را کاهش دهیم و کمبودهای خود را جبران کنیم.
چون الان در تامین معلم مرد برای مقطع دبیرستان‌های پسرانه واقعا مشکل داریم، شهر تهران ٨١ درصد از نیروی‌های انسانی‌اش زن هستند و به همین دلیل است که باید به اختصاص سهمیه استخدامی توجه داشته باشیم. اما درخصوص مدیران حرف شما درست است ما سیاست خود را قبلا اعلام کردیم و به جد دنبال آن هستیم که در تامین مدیران آموزش و پرورش در سطوح بالاتر از مدیر مدرسه نیروهای زن بیش از گذشته استفاده کنیم.»
آموزش و پرورش در سال‌های گذشته «به جد» در پی افزایش زنان در سطح مدیریتی بوده است، دست کم این موضوعی است که از سوی وزیران دولت یازدهم و دوازدهم اعلام شده اما نتیجه کار تا اینجا نشانی از جدیت قابل ملاحظه‌ای نداشته. بیش از نیمی از بدنه وزارت آموزش و پرورش زن هستند و موضوع مدیریت زنان همچنان بلاتکلیف مانده است. حالا زنانی که سابقه کار در آموزش و پرورش دارند را در میان نمایندگان مجلس هم می‌توان دید اما از حضور آنها در سمت مدیرکل آموزش و پرورش استان‌ها خبری نیست. غیر از شخص وزیر، ٣٩ نفر دیگر عضو شورای معاونان وزارت آموزش و پرورش هستند و در این میان سه زن حضور دارند؛ معاون آموزش ابتدایی، سرپرست مرکز ملی پرورش استعدادهای درخشان و مدیرکل امور زنان و خانواده. «سید محمد بطحایی»، وزیر آموزش و پرورش در گفت‌وگوی نوروزی خود با روزنامه اعتماد در مورد موضوع به کارگیری زنان در سمت‌های مدیریتی بالاتر از سطح مدیر مدرسه گفت: «نه‌تنها سیاست ما بلکه سیاست دولت همین است. خود آقای دکتر روحانی بر این موضوع تاکید دارند و به صورت مکتوب به وزرا ابلاغ کرده‌اند که اولویت را به بانوان بدهید و از این پتانسیل عظیم در همه دستگاه‌ها استفاده کنید. در آموزش و پرورش چون ٦٠ درصد نیروی انسانی‌مان بانوان هستند خب دست‌مان برای انتخاب بازتر است و جهت‌گیری‌مان هم واقعا بر همین مبنا است اما متاسفانه وقتی به یک فردی می‌رسیم و نتیجه می‌گیریم که فلان خانم برای فلان پست مناسب است، شرایط اجتماعی به‌شدت فشار می‌آورد که در این استان، در این سمت و در این رده مدیریتی انتخاب خانم‌ها مثلا به صلاح نیست. البته ما هم داریم مقاومت می‌کنیم و کار را جلو می‌بریم. من همان طور که قبلا به جامعه مخاطبان آموزش و پرورش قول داده بودم تمام تلاشم را دارم انجام می‌دهم که سهم بانوان در رده‌های مدیریتی میانی و ارشد افزایش پیدا کند. امیدوارم سال آینده بتوانم گزارش موفقی را در این زمینه ارایه کنم.»
در برابر انتخاب زنان مقاومت می‌شود
مقاومت در برابر به کارگیری زنان در سطوح بالای آموزش و پرورش موضوعی است که حالا مدیرکل امور زنان و خانواده وزارت آموزش و پرورش هم اشاره می‌کند. به گفته «فرحناز مینایی‌پور» هیچ یک از مدیران کل استانی آموزش و پرورش از میان زنان انتخاب نشده‌اند و در سایر سطوح مدیریتی هم تعداد آنها در قیاس با مردان کاملا ناچیز است. مینایی‌پور به «اعتماد» می‌گوید که قدرت لابی کردن مردان از یک سو و مقاومت در برابر انتخاب زنان به خصوص از سوی برخی نمایندگان مجلس سبب شده تا جای آنان در پست‌های مدیریتی خالی بماند.
بگذارید از آمار زنان شاغل در آموزش و پرورش شروع کنیم. چه تعداد زن در آموزش و پرورش کار می‌کنند و چند نفرشان به مدیریت رسیده‌اند؟
از میان ٩٢٦ هزار نفر شاغل در آموزش و پرورش، حدود ٤٩٩ هزار خانم در کل آموزش و پرورش مشغول به کار هستند. در کل کشور هم آموزش و پرورش ٧٥٠ منطقه آموزشی دارد و از این تعداد، مدیر ٢٤ منطقه خانم هستند و بقیه آقا.
در رده استانی هیچ زنی برای مدیرکلی انتخاب نشده است؟
نه. ما در آموزش و پرورش ٣٢ استان داریم، (یعنی شهر تهران و شهرستان‌های تهران را دو استان در نظر گرفته‌ایم) اما در هیچ یک از استان‌ها مدیرکل زن انتخاب نشده است. تعداد ٢٤٢ نفر هم به عنوان معاون مدیرکل استان مشغول به کار هستند که از این تعداد ١٤ نفر خانم هستند.
با این همه نیروی زن که در آموزش و پرورش وجود دارد چرا وقتی به سطوح مدیریتی می‌رسیم تقریبا هیچ اثری از آنها نمی‌ماند؟
١٠٦ هزار مدرسه در کشور داریم که ٦٠ درصد آنها مدیران زن دارند، یعنی در مدارس پسرانه هم مدیر زن داریم. پایین‌ترین رده مدیریتی مدیر مدرسه است و یک پله بالاتر از آن می‌شود مدیر منطقه که از آن ٦٠ درصد مدیر زن وقتی به رده مدیر منطقه می‌رسیم عددشان می‌شود ٢٤ نفر.
چرا این عدد ناگهان اینقدر ریزش می‌کند و به رده بالاتر از مدیر منطقه نمی‌رسد؟
والا نمی‌دانم، به نظر فرهنگ حاکم بر کشور و آموزش و پرورش است که باعث می‌شود تعداد مدیران زن بسیار پایین باشد. این در حالی است که وزارت آموزش و پرورش با نسبت بالاتر زنان شاغل به مردان، زنانه‌ترین وزارتخانه زیرمجموعه دولت به حساب می‌رود.
بعد از اینکه رییس‌جمهور مقرر کرد که ٣٠ درصد از موقعیت‌های مدیریتی در هر وزارتخانه و مجموعه‌های‌شان به زنان برسد آیا در آموزش و پرورش حرفی از تجدید نظر روی تعداد مدیران زن نیست؟
بله، اصلا بخشنامه شده و از کلیه استان‌ها خواسته شده که در حوزه مدیریتی زنان آمار بدهند.
غیر از آمار دادن عملا تغییری به وجود آمده؟
بله، تعداد مدیران زن افزایش پیدا کرده، قبلا ٢١ مدیر منطقه داشتیم حالا شده ٢٤ تا. ١٠ نفر معاون مدیرکل استان هم به ١٤ نفر رسیده.
با این تعداد نیروی زن در بدنه آموزش و پرورش که در میان‌شان افراد پرسابقه کم نیستند، تعیین مدیرکل برای استان نباید کار سختی باشد.
چرا، کار سختی است. به هر حال در هر استان رسیدن به گزینه‌ای که به لحاظ بومی، قبیله‌ای و منطقه‌ای رسیدن به نماینده خانمی که مورد وفاق دولت و آموزش و پرورش و نماینده‌های مجلس باشد کار دشواری است و با وجود تلاش زیادی که وجود دارد تا مدیرکل زن برای استان‌ها انتخاب شود این اتفاق هنوز رخ نداده است.
به توافق رسیدن روی گزینه زن و مرد چه فرقی دارد؟
حتما مردها لابی‌های سیاسی را بهتر بلدند و بهتر می‌توانند با نمایندگان مجلس و مسوولان وزارتخانه لابی کنند و به مدیریت برسند. البته یکی از مهارت‌ها لابی کردن است. یکی دیگر این است که مردان معمولا در پست‌های مدیریتی بیشتری بوده‌اند و فرصت‌ها و تجربه‌های مدیریتی بیشتری را در سابقه کاری خود دارند. این فرصت برای زنان کمتر بوده و به لحاظ رزومه نسبت به مردان ضعیف‌تر هستند و برای مدیریت در سطح استان انتخاب نمی‌شوند. یک نکته را هم باید تاکید کرد و آن هم نقش نمایندگان مجلس در این انتخاب‌ها است. یعنی حتی اگر آموزش و پرورش هم مایل به انتخاب مدیر زن باشد معمولا نمایندگان مجلس در برابر پیشنهاد وزارتخانه مقاومت می‌کنند و بیشتر تمایل دارند آقایانی که می‌شناسند در این موقعیت‌ها مشغول به کار شوند.
منبع: روزنامه اعتماد
نظر شما