اگرچه تا پیش از این چالش های چین به مواردی مانند ارزش یوان پول ملی چین، مساله تایوان، مساله هسته ای کره شمالی، استقرار سامانه های موشکی آمریکا در منطقه و حضور نظامی فزاینده آمریکا در دریای جنوبی خلاصه می شد اما حالا یک چالش تازه در سازمان تجارت جهانی در مقابل دو طرف قرار گرفته است.
دو طرف بر اساس آمار، سالانه بیش از 550 میلیارد دلار مبادلات تجاری دارند و از بزرگترین شرکای تجاری هستند اما چین بر این باور است که آمریکا مقررات سازمان تجارت جهانی را مراعات نمی کند و حاضر نیست جایگاه اقتصادی پکن را به رسمیت بشناسد.
به همین سبب در هر همایش و محفلی که بین المللی است و یا به سازمان تجارت جهانی مربوط می شود مانند همایش اخیر که در آرژانتین درباره فعالیت های چین در سازمان تجارت جهانی برپا شده است مسئولان ذی ربط چین بار دیگر از کشورها دعوت کردند تا با یکجانبه گرایی تجاری آمریکا مقابله کنند.
آنها افزودند: سازمان تجارت جهانی و اصولا همه اعضای آن باید چند جانبه گرایی تجاری را در دستور کار قرار دهند و به دنبال تدابیر دامپینگ (صادرات یک کالا با قیمت کمتر از هزینه‌های تمام شده) و فشارهای اقتصادی و افزایش تعرفه ها بر روی دیگر کشورها با نادیده گرفتن مقررات این سازمان نباشند.
این کشور می افزاید اعضای این سازمان باید از نظام تجاری چند جانبه حراست به عمل آورده و با همکاری مشترک طرح های اقتصادی جهانی را به پیش ببرند.
این در شرایطی است که آمریکا در تازه ترین اقدام خود حاضر نشد جایگاه اقتصادی بازاری چین را به رسمیت بشناسد و همزمان اعلام کرد در حال بررسی هایی بر روی فراورده هایی از چین است که به آمریکا صادر می شود تا مشخص شود با یارانه های دولت حمایت نمی شود و برای صنایع ذی ربط آمریکا زیانبار نیست.
چین می گوید که به دنبال ایجاد یک ساختار جدید و یکپارچه درچارچوب سازمان تجارت جهانی و با همکاری دیگر کشورهاست که هدف آن پیشبرد فرایند جهانی شدن اقتصاد است که دقیقا نقطه مقابل تلاش های آمریکاست.
چین می گوید اگرچه برای مقابله با تدابیر ضد تجاری واشنگتن آماده است اما نمی خواهد با آمریکا وارد جنگ تجاری شود.
'گایو هوچونگ' وزیر سابق بازرگانی این کشور در مصاحبه ای با خبرنگاران درحاشیه اجلاس سراسری کنگره ملی خلق چین که امسال برگزار شد گفت: ما امیدواریم دولت آمریکا نیز مانند دولت چین در اندیشه شروع یک جنگ تجاری با پکن نباشد.
این در شرایطی است که دونالد ترامپ رییس جمهور آمریکا بشدت از نابرابری تجاری میان چین و آمریکا گلایه کرده و گفته است برای واردات کالا از چین تعرفه ای تا 45 درصد در نظر خواهد گرفت.
چین می گوید اگر چنین اقدامی صورت گیرد مغایر با قوانین سازمان تجارت جهانی است و آتش یک نبرد تجاری میان دو کشور را شعله ور خواهد کرد که برای هیچ طرفی برد ـ برد نیست.
ترامپ از نخستین روزی که قدرت را در آمریکا در اختیار گرفت چین را یک انحصارگر ارزی معرفی کرد به این معنا که عمدا ارزش پول ملی خود را برای بالا بردن توان رقابتی اقتصادی دستکاری می کند کشورهایی که از سوی آمریکا به عنوان انحصارگر ارزی معرفی شوند هدف افزایش تعرفه های تجاری قرار خواهند گرفت.
با این وصف وزیر بازرگانی سابق چین می گوید که در سال گذشته میلادی ارزش تبادلات تجاری دو کشور به نزدیک 550 میلیارد دلار رسیده است و لزومی به نبرد تجاری میان طرفین نیست.
از سوی دیگر آمار تارنمای چاینا ارگ نشان می دهد آمریکا در چین نزدیک به 87 میلیارد دلار سرمایه گذاری کرده و سرمایه گذاری چین در آمریکا هم به 50 میلیارد دلار رسیده است.
یک مقام چینی که عضو کنفرانس مشورت سیاسی خلق چین هم هست گفت که دو کشور چهار دهه روابط اقتصادی رو به رشد داشته اند و آمریکا باید این را با دقت مد نظر داشته باشد.
'زونگ جینگ هو' از بزرگترین سرمایه داران چینی و رییس شرکت واهاها افزود اگر نبردی درگیرد آمریکا هم آسیب زیادی خواهد دید.
وی گفت که یک سوم از رشد اقتصادی جهان به چین گره خورده است و هر اقدامی علیه پکن می تواند خسارت سنگینی به اقتصاد دنیا و بسیاری کشورها از جمله آمریکا وارد کند.
چین می گوید که ارزش یوان از سال 2005 میلادی در برابر دلار آمریکا در طول یک دهه بیش از 10 درصد بالا رفته است و این نشان می دهد چین به دنبال تضعیف عمدی ارزش پول ملی خود نیست، اما آمریکا همچنان بر افزوده شدن بر ارزش یوان چین تاکید می ورزد.
چین خواستار آن شده است که مقررات سازمان تجارت جهانی در باره ضد یارانه و ضد دامپینگ سخت تر و محدودتر شود چین می گوید این مقررات اگر تسهیل کننده باشد به کشورها امکان می دهد علیه دیگران چنین تدابیری در نظر بگیرند.
چین خود را یکی از قربانیان بزرگ تدابیر ضد دامپینگ و ضد یارانه کشورهای غربی می داند که به این باور هستند اجناس و اقلام چین پایین تر از قیمت بازار عرضه می شود و علت آن یارانه های دولت به صنایع و تولید کنندگان است.
چین حالا تاکید کرده است اگر مقررات سخت تر شود و آزادی زیادی به اجرا کنندگان آن ندهد آنها نمی توانند دیگران را با این مقررات تحت فشار قرار دهند.
دولت چین تصریح کرده است استفاده از مقررات ضد دامپینگ می تواند مسیرهای تجاری سالم را میان طرفین منحرف کند.
چین شکایت نامه ای را در همین ارتباط به سازمان تجارت جهانی تسلیم کرده و خواستار محدودیت و بعضا توقف استفاده از این ابزار توسط آمریکا علیه دیگران شده است.
این کشور خاطرنشان کرده است نباید اجازه داد استفاده افراطی از این مقررات به یک شیوه عملی دایمی علیه شرکت ها تبدیل شود زیرا این کار تعرفه برای شرکت ها را بسیار بالا می برد و این درست نیست.
روزنامه مورنینگ پست از هنگ کنگ می نویسد بعید است 164 عضو این سازمان حمایت زیادی از این درخواست انجام دهند بخصوص آنکه آمریکا بزرگترین مخالف این شکایت چین است و بارها از این مقررات علیه پکن استفاده کرده است.
یک بار در سال 2014 میلادی بود که آمریکا به سازمان تجارت جهانی اعلام کرد که چین دستکم 30 برنامه اعلام نشده حمایتی فقط از صنعت شیلات دارد.
این کشور گزارش بلند بالای 500 صفحه ای به سازمان ارایه کرده است که بر اساس آن چین باید برنامه های حمایتی خود را به صورت شفاف در اختیار سازمان تجارت جهانی قرار دهد.
* خبرنگار و مدیر دفتر خبرگزاری ایرنا در پکن