مسئولان فنی معادن، وظایف سنگینی دارند بنابراین باید به مسئولیت‌های تعریف شده خود توجه جدی داشته باشند زیرا در غیر این صورت، ممکن است مسئولیت‌های حقوقی دامنگیر آنها شود.
پیش از آن می‌توان به یک نکته اشاره کرد آنهم اینکه اگر کسی دارای پروانه اکتشاف باشد به شرط داشتن صلاحیت لازم، می‌تواند مسئول فنی اکتشاف معدن خود شود.
اما مسئولیت‌های مسئول فنی اکتشافی در معادن چیست؟
مسئول فنی اکتشافی باید بر انجام عملیات اکتشافی معدن دقت و نظارت کافی داشته باشد تا این مرحله به بهترین شکل ممکن انجام شود.
از طرفی اجرای قانون معادن و آیین‌نامه اجرایی آن نیز زیر نظر مسئول فنی است. همچنین مسئول فنی باید اسرار محدوده‌ها و معادن را حفظ کند مگر در مواردی که از نظر ایمنی خطرساز باشد که در این صورت باید نسبت به اطلاع‌رسانی آن به مسئولان مربوط اقدام کند.
یکی دیگر از وظایف مسئول فنی اکتشاف این است که باید بتواند طرح مصوب اکتشافی اصلاحات مورد نظر خود را انجام دهد.
همچنین باید بکارگیری روش‌های اجرایی مناسب را در دستور کار قرار دهد. در واقع فعالیت نظام‌مند، نظارت بر توالی اجرای عملیات اکتشافی به شکل نظام‌مند، انتخاب آزمایشگاه مناسب برای آنالیز مواد معدنی و گوشزد کردن وظایف کارکنان به منظور بهبود عملیات اجرایی از جمله مواردی است که بای د بتواند برای آن برنامه‌ریزی کند.
در واقع مسئول فنی در چارچوب طرح مصوب، اختیارات کامل برای اجرا دارد اما از آنجایی که مسئول فنی استخدام، دارنده پروانه اکتشاف است، اگر صاحب پروانه اکتشاف بخواهد اختیارات مسئول فنی را کاهش دهد و مسئول فنی نتواند وظایفش را به شکل کامل اجرا کند، مسئول فنی اکتشاف باید در ابتدا به شکل کتبی این موضوع را به دارنده پروانه اکتشاف تذکر دهد و اگر موثر واقع نشد آن را به صورت مکتوب به سازمان نظام مهندسی استان مربوط اطلاع دهد زیرا مسئولیت و اختیارات وی بسیار سنگین است.
در کنار توجه به عملیات اکتشافی معدن، لزوم رعایت موازین و مقررات محیط زیستی نیز از مهم‌ترین وظایف مسئول فنی اکتشافی است. نکته مهمی که امروزه درباره این افراد کمتر به آن توجه می‌شود این است که مسئول فنی عملیات اکتشاف، مسئول ایمنی معدن نیز بوده که سبب بیشتر شدن مسئولیت‌های وی در معدن می‌شود.
نکته باقی‌مانده درباره مسئولیت فنی اکتشاف معادن این است که حفظ محیط‌زیست و بهداشت کار در معدن نیز بر عهده وی قرار گرفته است.
با این حال، افرادی که مسئولیت اکتشاف معدن را می‌پذیرند به این بخش توجهی ندارند و این موضوع می‌تواند بعدها از نظر حقوقی برای‌شان مسئله‌ساز شود.
ضمن اینکه برای شناسایی موادمعدنی باید از فناوری‌های نوین استفاده کرد در حالی که مسئولان فنی با فناوری‌ها و روش‌های نوین آشنا نیستند.
مسئولان فنی باید به وظایف، مسئولیت‌ها و اختیارات خود واقف بوده و در این امور مسلط باشند تا بتوانند مسئولیت حقوقی کارهایی که انجام می‌دهند را بپذیرند؛ در غیر این صورت کار با ارزشی انجام نمی‌دهند.با توجه به مسائل یاد شده درباره مسئولیت خطیر مسئولان فنی اکتشافی در معادن و همچنین بالا بودن ریسک(خطرپذیری) اکتشافات که باعث می‌شود سرمایه‌گذاران برای ورود به بخش معدن با تردید تصمیم‌گیری کنند، باید روی بالا بردن دانش و نوع عملکرد مسئولان فنی تمرکز کرد تا با ایجاد یک فضای مناسب در معدن، زمینه‌سازی برای ورود سرمایه‌گذاران به این حوزه فراهم شود.
کوروش شعبانی - مدیر آموزش نظام مهندسی معدن تهران