بهزاد چوپانکاره، کارشناس فرهنگ عمومی در گفت‌وگو با خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) از خراسان رضوی، گفت: شب یلدا در فرهنگ مردم خراسان، به شب چله یا چله نشینی معروف است و مردم در این شب طولانی آیین و مراسم خاصی داشته اند که به آن شب چراغانی یا شب چراغ هم می‌گفتند.
وی ادامه داد: از آنجا که هر میهمانی برای رفتن به شب نشینی در شب چله، چراغی به همراه خود داشته اند، به علت تعدد در چراغ ها عبارت چهل چراغ را برای این شب به کار می برده‌اند.
شاهنامه‌خوانی یکی از رسوم شب یلدا خراسان
چوپانکاره با اشاره به اینکه یکی دیگر از سنت‌های مردمان خراسان در شب چله، خواندن شاهنامه فردوسی در این شب بوده است، که هنوز هم در برخی از خانواده‌های قدیمی مشهدی رواج دارد، ابراز کرد: یکی دیگر از آیین‌های ویژه شب چله در استان خراسان رضوی برگزاری مراسمی به نام کف زدن بوده است.
کارشناس فرهنگ عمومی با بیان اینکه در این مراسم ریشه گیاهی به نام چوبک را چند بار جوشانده در ظرف بزرگ سفالی به نام تغار می‌ریختند، اظهار کرد: از جوشاندن چوبک مایعی به دست می‌آمد که مایع مزبور را برای ساعتها هم می‌زنند تا به صورت کف سفت درآید و بعد از سفت شدن آن را خشک کرده به شکل گز در می‌آوردند.
وی تصریح کرد: کف آماده شده در پایان با مخلوط کردن شیره شکر آماده خوردن شده و پس از تزئین با مغز گردو و پسته برای پذیرایی مهمانان برده می‌شده است.
چوپانکاره با بیان اینکه مردم بر این باور بوده‌اند که هر میوه‌ای که در شب چله بخورند خواص و فوائد آن تا سال آینده در بدن آنها خواهد ماند و آنها از بعضی از بیماری‌ها حفظ خواهند شد، عنوان کرد: در میان میوه‌های شب چله هندوانه بیش از همه مورد توجه است و به عبارتی عروس میوه‌های این شب است و خواص بی‌شماری دارد.
وی ادامه داد: مردم مشهد بر این باورند که هندوانه گرمی مغز و سوزندگی جگر را دفع کرده و بیماری‌های مختلف روده‌ای را از آنها دور می‌کند و گرمای تابستان سال بعد در آنها اثر نخواهد کرد.
چوپانکاره با اشاره به اینکه یکی از رسوم دیگری که خراسانی‌ها دارند، تحفه بردن در این شب برای عروسی است که هنوز به خانه خود نرفته است،اظهار کرد: مردم خراسان اعتقاد دارند این کار باعث برکت در زندگی آینده عروس و داماد می‌شود و به اصطلاح رایج مردم خراسانی به آن شب چله‌ای می‌گویند.