به گزارش ایسنا، این شب نزد ایرانیان باستان هم گرامی داشته می‌شد و برای دوری از نامبارکی آن را با جشن و سرور همراه می‌کردند.
ایرانیان شب و تاریکی را نماد اهریمن و روز و روشنایی را نشان اهورامزدا می دانستند و سنگسری‌ها (بزرگترین ایل عشایری استان سمنان که امروز در شهرستان مهدیشهر زندگی می‌کنند) هم معتقد هستند که باید پاسی از شب را بیدار بمانند تا روشنایی روز که نماد آن خداوند است برظلمت شب که نماد شیطان است فائق آید و نور جایگزین ظلمت شود چون پس از شب یلدا روزها کم کم بلند و شب‌ها کوتاه می‌شوند. همچنین این آیین را چیرگی روشنایی برتاریکی و تباهی و پیروزی اهورامزدا بر اهریمن به شمار می‌آوردند.
واژه یلدا به زبان پارسی به معنای زایش است بنا به آنچه در تاریخ و فرهنگ ها آمده، در اصل جشن پیدایش میترا یا مهر بوده است.
در شب « یلدا » نخستین شب زمستان یا شب پایان ماه آذر که بلندترین شب سال است، مهرپرستان گمان داشتند که دیگر خورشید از افق(مشرق) سر بر نخواهد آورد بدین خاطر مهرپرستان چون دیدند فردای آن روز با وجود درازی شب باز خورشید سر برآورد از این رو آن روز را زادروز مهر پنداشتند و جشن گرفتند و این جشن را «ناتالیس انویکتیوس یعنی جشن خورشید نام نهادند .
نویسندگان و سرایندگان اشعار، بلندی زلف یار و سیاهی خال رخسار را به شب یلدا وصل می‌کنند و سنگسری‌ها هم موی سیاه دخترکان را در ادبیات فولکلور خود به شب تاریک و بلندای زلف را به طولانی شدن شب نسبت داده و در این شب مراسم ( یلدایی) بر پا می‌کنند.
در فرهنگ سنگسری در شب یلدا رسم بر این است که خانواده داماد برای خانواده عروس در سال اول آشنایی لباس‌های گرم زمستانی اهم از سگیرا، پشودسمال و مکنه، کژین شوی و تیرمن کت و دامن به همراه چکمه(گالوش) برای عروس و طاقه‌های پارچه برای تمامی اعضای خانواده عروس تهیه کرده و به همراه انواع میوه‌های فصل و میوه‌های صندوقی به‌ویژه انار و هندوانه و انواع خوشک بار و تنقلات شامل ( پوشتنا) سنجد (شکال تا) زرد آلوی خشک شده ( اَمبروتا) اَمرود خشک شده (سوتا) سیب خشک شده (پستک ) پسته (یوز) گردو (خوشکه حل کو کو) آلوچه‌های خشک شده (گم برشته با کنقدون ) گندوم برشته شده به همراه شادانه و ظروف چینی، مسی وکریستال را می آورند و عروس به همراه مادرش هفت نوع غذا را تهیه می‌کند که از مهمترین این غذاها می توان به "دیگی" که نوعی برنج دمی است که گوشت آن با برنج به یک میزان است،" مرجو تام" عدس پلو، "مو وژ تام"یا کشمش پلو، "ته چین" برنج آبگش شده ولابه‌لا گوشت، "سوزی تام" سبزی پلو ، "البالوتام" یا برنج با آلبالوی تفت داده شده، "ویره تام" سوقدو خورشت هایی همچون "یوز خورش"، "فسن جون"؛"(سوزی خورس" قرمه سبزی، "لپه خورش"یا قیمه، "وینگوم خورش"یا خورش بادمجان،" اسبناغ خورش" یا خورش آلو اسفناج و چندین نوع سالاد فصل دیگر اشاره کرد.
این غذاها را دو خانواده عروس و داماد در شب یلدا با هم میل می‌کنند سپس تفال به شعر حافظ می‌زنند و اشعار امیری، کتولی، مازنی و سنگسری را می‌خوانند و آسنک‌های محلی را بازگو می‌کنند.
همچنین مراسم "وو گاردنی" نوعی فال است که بین سنگسری‌ها در این ایام انجام می‌شود. در واقع در این شب اقوام از مشکلات یکدیگر آگاه می‌شوند و به دنبال چاره‌جویی برای آنها بوده و در دستگیری و کمک به یکدیگر کوتاهی نمی‌کنند.
انتهای پیام