ایران آنلاین / وزارت کشور اعلام کرد مقابله با آنچه هدف این گشتها عنوان شده، جزو وظایف نیروی انتظامی است و این نیرو از هیچ نهادی درخواست کمک یا مشارکت نکرده است. اما علاءالدین بروجردی رئیس کمیسیون امنیت ملی مجلس، راهاندازی چنین گشتهایی را مسبوق به سابقه دانست و گفت که نیازی به اخذ مجوز نیست. درباره چند و چون راهاندازی این طرح با اردشیر نوریان، نماینده شهرکرد در مجلس شورای اسلامی و عضو کمیسیون امنیت ملی گفتوگو کردهایم. نوریان نه تنها معتقد است راهاندازی گشتهای سپاه نیازمند کسب مجوز از شورای امنیت کشور است، اضافه کرد که شرایط تهران به گونهای نیست که چنین گشتهایی نیاز باشد و نیروی انتظامی اکنون بخوبی در حال انجام وظایف خود است. این گفتوگو را بخوانید.
آقای بروجردی! رئیس کمیسیون امنیت ملی گفته است که ایجاد گشتهای سپاه در تهران نیازی به اخذ مجوز ندارد. این مسأله در کمیسیون امنیت ملی به بحث گذاشته شد؟
درباره این موضوع در کمیسیون امنیت ملی بحث نشد. اما من فکر میکنم هر نوع اقدام انتظامی از جمله این اقدام، نیازمند اخذ مجوز از مراجع ذیربط و قانونی است. دوستان سپاه هم که میخواهند چنین اقدامی انجام دهند، حتماً به مجوز مرجع صلاحیتدار استناد میکنند و باید این کار را انجام بدهند.
چنین طرح و اقدامی از سوی چه نهادی بررسی و مجوز آن صادر میشود؟
مدیریت و کنترل مباحث انتظامی شهر در صلاحیت نیروی انتظامی است. این امر هم یک مسأله قانونی و روشن است. اما اگر نیروی انتظامی در مواردی برای انجام برخی از تکالیف خود به کمک نیاز داشته باشد، این مسأله از طریق همکاری نیروها با یکدیگر قابل حل است. به این معنی که نیروی انتظامی میتواند درخواست کمک کند، در ادامه هم شورای امنیت کشور که مرجع صلاحیتدار بررسی این موضوع است، تشخیص خواهد داد که چنین اقدامی صورت بگیرد یا خیر. اگر شورای امنیت این طور تشخیص داده باشد، در چارچوب مقررات و قانون، اقدامات انتظامی قابل پیگیری است.
اما آقای بروجردی گفت که این گشتها مسبوق به سابقه بوده و به همین دلیل نیـــــازی به مجوز ندارد. آیا میتــــــــــــوان گشتهای جدید را با گشتهایی که در گذشته بوده، مقایسه کرد و یکسان دانست؟
البته من اظهارات آقای بروجرودی را ندیدم. اما درباره مسبوق به سابقه بودن این گشتها، هنگامی که کشور در شرایط خاصی به سر میبرد، شاید در برخی موضوعات و مأموریتها نیاز باشد که نیروهای امنیتی، نظامی و انتظامی کشور مأموریتهای خاصی را به عهده بگیرند. این امر در گذشته بوده و سابقه هم داشته است. اما این طور نیست که این مأموریت و این نوع مجوز که در شرایط خاص به برخی دستگاهها داده شده، یک وجه کلی داشته و یک حکم دائمی باشد، مگر اینکه همان مرجع ذیربط و ذی صلاح صریحاً این مأموریت را به طور کلی به این دستگاه واگذار کرده باشد. اما اینکه در گذشته شاید اقدامی و ضرورتی تشخیص داده شده و این مأموریت در وقت خودش انجام شده، یک امر جداگانه است و این دلیل نمیشود که تداوم و تکرار این امر نیازی به مجوز جدید و انجام مراحل قانونی در مراجع ذیربط نداشته باشد. اگر آقای بروجرودی این طور گفته باشد، محل اشکال است.
گفته شد که این گشتها با هدف مبارزه با مفاسد اخلاقی، جلوگیری از سرقت و مقابله با اراذل و اوباش انجام میشود. به عنوان عضو کمیسیون امنیت ملی، آیا در این موارد تهران شرایط خاصی دارد که نیازی به راهاندازی این گشتها باشد؟
اکنون کشور یا تهران در شرایط حاد و بحرانی نیست که در مواردی مانند سرقت، جرم و جنایت و مقابله با اراذل و اوباش، نیاز باشد همه کشور برای مقابله با آن بسیج شوند. بنابراین، امروز شرایط بحرانی دیده نمیشود. ضمن اینکه نیروی انتظامی از امکانات و نیروی کافی برخوردار است تا با اراذل و اوباش و جرایم مشهودی مانند مزاحمتها و سرقت برخورد کند. مگر اینکه نیروی انتظامی چنین درخواستی داشته باشد که در این صورت، این درخواست قابل بررسی است.
وزارت کشور اعلام کرد ما از دستگاهی نخواستیم که به نیروی انتظامی کمک کند. بنابراین میتوان این طور برداشت کرد که حداقل برای این موضوع، مجوزی اخذ نشده یا این طرح به نهادهای ذیربط اطلاع داده نشده؟
میتوان چنین چیزی را برداشت کرد. ضمن اینکه اگر قرار باشد این مسأله به مناقشهای میان نیروهای دخیل تبدیل شود، براحتی میتوان از وزارت کشور استعلام کرد که آیا این طرح به شورای امنیت یا وزارت کشور اطلاع داده شد یا خیر.
از آنجا که مطابق گفته شما چنین مأموریتی برای نیروی انتظامی هم تعریف شده است، آیا این گشتها به معنای تداخل وظایف نیست؟
وظایف همه نیروهای نظامی و امنیتی مشخص است. برخورد با این مسائل انتظامی و اجتماعی که برشمرده شد، از جمله وظایف ذاتی نیروی انتظامی است. سابقه عملکرد نیروی انتظامی هم نشان میدهد که این نیرو توانسته است بخوبی و با قاطعیت با این موارد برخورد کند و این برخوردها مثمرثمر هم بوده است. بعید میدانم نیاز مبرمی باشد که دستگاه دیگری بخواهد وظایف و تکالیف بر زمین مانده نیروی انتظامی را به عهده بگیرد. این امر در صورتی ممکن است که نیروی انتظامی اعلام کند قادر به انجام مأموریتهای خود نیستم یا نیاز به کمک دارم. حتی اگر احساس شود که نیاز است به نیروی انتظامی کمک شود، یک راه حل میتواند این باشد که نیروهای نظامی و کمکی، تحت مدیریت و فرماندهی نیروی انتظامی این اقدامات را انجام بدهند.
گشتهای ارشاد از سوی نیروی انتظامی در جریان است که به نوبه خود با انتقادهای بسیاری مواجه است. آیا این گشتها کارآمد بود که امروز به شکل دیگری ادامه یابد؟
این یک اصل مسلم و پذیرفته شده است که مسائل فرهنگی و اجتماعی به آموزش نیاز دارند و از ابعاد تعلیم و تربیت اجتماعی هستند. سابقه هم نشان داد که برخوردهای سخت افزاری با این موارد به نتایج قابل قبولی منجر نمیشود، کما اینکه در گذشته هم گشت ارشاد یا اقدامات سختگیرانهای از این دست را شاهد بودیم. البته ما باید از جامعه صیانت بکنیم و در جامعه اسلامی تظاهر به عدم التزام به مبانی اسلامی و فرهنگی ما قابل قبول نیست. اما اینکه این مسائل را با برخوردهای سخت افزارانه و اقداماتی که جنبههای سلبی قوی دارند حل کنیم، محل سؤال است. سابقه نشان داده است که این اقدامات نمیتواند نتایج قابل قبولی به دنبال داشته باشد.علاوه بر گشتهای سپاه، بسیج هم قصد دارد گشتهای محلهای در تهران راه بیندازد. به این ترتیب ما در تهران با سه نیروی سپاه، بسیج و نیروی انتظامی مواجه خواهیم بود.به نظر میرسد در این صورت ما با تداخل مسئولیتها مواجه خواهیم شد. به همین دلیل معتقدم این مسائل باید در مرجع بالاتر که همان شورای امنیت کشور است، بررسی و مرزبندی شده و وظایف تفکیک شود. ضمن اینکه در قانون وظایف هر بخش مشخص است، به این معنی که گشتهای نیروی انتظامی، امنیت محله و منطقه و شهر و برخورد با سرقتها و جرایم مشهود، در زمره تکالیف ذاتی نیروی انتظامی است. تقسیم کردن، واگذار کردن یا موازی عمل کردن در این موضوعات نتایج مطلوبی نخواهد داشت.
باتوجه به این که این مسأله مدتی است محل بحث است، چرا کمیسیون امنیت ملی به این مسأله ورود نکرده است؟
کمیسیون اکنون درگیر بحث بودجه بخشهای مختلف امنیتی انتظامی و نیروهای مسلح است. اگر این مسأله به محل مناقشه تبدیل شود، میتواند در کمیسیون هم مطرح شود.
نظر آقای بروجردی را میتوان نظر کمیسیون تلقی کرد؟
خیر. این نظر آقای بروجردی است، نه نظر کمیسیون امنیت ملی./ روزنامه ایران