به گزارش خبرآنلاین؛ طرفداران حفاظت از حیوانات هشدار دادهاند که بعد از اینکه سازمان ملل تصمیم گرفته تا دیگر برای حفاظت یوزپلنگ آسیایی حمایت مالی نکند، این حیوان در معرض انقراض قرار گرفته است.
الان فقط کمتر از ۵۰ یوز آسیایی گوشتخوار در حیات وحش قرار دارند و همهی این در ایران هستند. به همین دلیل دانشمندان میترسند که بدون مداخله فوری شانس کمی برای نجات یکی از متمایزترین حیوانات شکارچی در جهان وجود داشته باشد.
جمشید پرچیزاده محیطبان ایرانی در این رابطه گفت: نگران هستم چون، فقدان کمکهای مالی به معنی انقراض یوز آسیایی است. ایران تا الان شیر آسیایی و ببر مازندران را از دست داده او حالا ما شاهد انقراض یوز آسیایی هستیم.
یوز آسیایی مقداری کوچکتر از پسرعموی آفریقایی خودش است، هر دوی این شکارچیها سریعترین روی حیوان روی زمین هستند و از سرعت خود در شکار طعمههای بزرگ استفاده میکنند. زمانی یوزپلنگ آسیایی در کل قرهی آسیا وجود داشت اما در ابتدا در هند این حیوانات به دلیل شکار منقرض شدند و بعد هم تعداد آنها به دلیل افزایش کشاورزی در قرنهای ۱۹ و ۲۰ کمتر و کمتر شد.
در پایان این حیوان در همه کشورهای آسیا به جز چند مورد در استثنی در ایران منقرض شد، محافظان محیطزیست تلاش زیادی کردند تا این تعداد را زنده نگه دارند، اگرچه آنها هم با مشکلات فراوانی روبرو شدهاند.
سم ویلیامز زیست شناس حفاظت از دانشگاه وندا در آفریقای جنوبی در این رابطه گفت: همه نوع تهدید برای یوز آسیایی وجود داشت، مثلا آنها توسط دامپروران کشته میشوند چون آنها دام این حیوانات را شکار میکردند. همچنین عبور این حیوانات با وجود علائم ترافیکی هم منجر به مرگ آنها شده است. از سوی افتتاح یک پروژه معدن کاری جدید هم مناطق این حیوان را محدود کرده است.
از سویی هم اقدامات مختلفی برای افزایش آگاهی انجام شده است، در سال ۲۰۱۴ تیم ملی ایران از لباس جدیدی رونمایی کرد که روی آن عکس یوزآسیایی کشیده شده بود و همینطور روز ۳۱ اوت به عنوان روز ملی یوز انتخاب شد.
با این وجود هنوز هم روند کاهش این حیوان ادامه دارد،
یورس بریتنمورسر متخصص گروه گربهسانان در برن سوئیس در این رابطه گفت: ۳ منطقه محافظت شده در ایران وجود داشتند که در آن ما یوز پیدا میکردیم، حالا در منطقه غربی در کویر دیگر یوزی وجود ندارد، در مناطق جنوبی این حیوانات مقدار اندکی حضور دارند و تنها در منطقهی شمالی و در اطراف توران و میان دشت نشانههایی از حضور آنها به عنوان یک جمعیت وجود دارد.
از سویی حفاظت از این حیوانات اقدامی بسیار سخت است، ویلیامز در این رابطه گفت: ایران از سال ۱۹۸۰ میلادی با تحریمهای اقتصادی شدیدی مواحه بوده و سازمانهای بینالمللی هم به سختی میتوانستند به ایران پول منتقل کنند. موضوع مهم این است که از این پول را میشد برای استراتژیهای حفاظت حیوانات استفاده کرد.
این وضعیت با کاهش بودجه سازمان محیطزیست ایران توسط دولت وخیمتر شده، البته خوشبختانه سازمان ملل در برنامه ملی توسعه توانست از برنامه حفاظت از یوز آسیایی حمایت کند، اما حالا آخرین قسمت حمایت هم دارد ناپدید میشود چون این سازمان مجبور است بودجه خود را مقدار زیادی کاهش دهد. یک ماه پیش آنه مری کارلسن، مسئول اجرای این پروژه در ایران گفت که سازمان ملل از ماه دسامبر دیگر کمک خود را در حفاظت از یوزآسیایی قطع میکند و دیگر ایران در این مسیر تنها است.
همچنین یک سخنگوی برنامهی توسعه سازمان ملل هم با اشاره به این که این سازمان حدود ۸۰۰ هزار دلار به پروژه یوز کمک کرده گفت: پروژه حفظات از یوز آسیایی در سال ۲۰۰۱ برای نجات این حیوان شروع شد، در نتیجهی این پروژه ما الان اطلاعات بیشتری از مناطق حفاظت شده و تعداد این حیوان دارد، جوامعی هم هستند که الان در این پروژه شرکت میکنند. مرحله دوم این پروژه هم برای سالهای ۲۰۰۹ تا دسامبر ۲۰۱۷ برنامهریزی شد بود و متاسفانه به دلیل مشکلات مالی سازمان ملل دیگر نمیتواند مدت این پروژه را افزایش دهد.
پرچیزاده و ویلیامز این ماه در نامهای در مجله نیچر هشدار دادند که بدون کمک سازمان ملل امید کمی برای نجات یوز آسیایی وجود دارد، آنها در نامهی خود نوشتند: مدیریت این پروژه الان به دست سازمان محیطزیست ایران میافتد ، که رئیسش چندی پیش گفته بود که یوز ایرانی محکوم به انقراض است. ما از دولت ایران میخواهیم که در حفاظت از یوز تسلیم نشوند.
بریتنمورسر هم به این موضوع اشاره کرد: ما باید تا جایی که میشود از ایران حمایت کنیم، هر کشوری که در آن یوزآسیایی داشت آن را از دست داد، ایران توانست این حیوان را تا الان نجات بدهد. پس ما نیاز داریم تا مراکز بینالمللی برای حفظ یوز ایرانی به ایران کمک کنند. اگر اتفاقی در چند سال بعد نیافتد دیگر امکان نجات یوز وجود ندارد، الان برای یوز ۵ دقیقه به نیمه شب به زودی زمان نیمه شب و انقراض میرسد.
آسیا و آفریقا
در مقایسه با یوزآسیایی یوز آفریقایی در وضعیت خوبی قرار دارد، اگرچه با مشکلات بزرگی هم روبرو هستند. گفته میشوند ۷ هزار مورد از این حیوانات وجود دارد و بر اساس لیست قرمز اتحادیه بینالمللی حفاظت از حیوانات این حیوان در شرایط آسیبپذیری قرار دارد.
در برخی مناطق یوزهای کوچک به عنوان حیوان خانگی فروخته میشود و این حیوانات توسط کشاورزان هم شکار میشوند، تخمین زده شده که تا قرن بیستم جمعیت این حیوان تا ۹۰ درصد کاهش پیدا کرده است.