چکیده
تأمین مالی خرد در طول دهۀ گذشته رشد فزایندهای از حیث گسترۀ مفهومی، اهداف، نهادها، شیوهها و دامنۀ عرضهکنندگان و متقاضیان داشته است. اکنون برنامههای تأمین مالی خرد بهگونهای طراحی میشوند که توان پاسخگویی به نیازهای مختلف را داشته باشند. ضرورت پرداختن به انقلاب تأمین مالی خرد و لزوم طراحی نظام تأمین مالی خرد اسلامی در کشور حقیقتی انکارناپذیر است. یکی از عناصر طراحی این نظام، شیوههای تأمین مالی خرد اسلامی است. مقالة پیش رو در صدد است با استفاده از روش تحلیلی ـ توصیفی و تحلیل آماری و با توجه به تجارب بانکداری اسلامی و نیز عقود اسلامی اقدام به مهندسی مالی شیوههای تأمین مالی خرد اسلامی در کشور بنماید. منظور از مهندسی مالی شیوههای تأمین مالی خرد اسلامی، بررسی عقود ویژه تأمین مالی خرد و «اِس.اِم.ای»ها، رتبهبندی آنها و تبیین کاربردهای این عقود در تأمین مالی خرد میباشد. بر پایه دستاوردهای تحقیق، قرضالحسنه، عقود مبادلهای (مرابحه، اجاره و استصناع) و مشارکت اولویتهای تأمین مالی خرد برای خانوارها و مشارکت، مرابحه و اجاره اولویتهای نخست برای تأمین مالی خرد «اِس.اِم.ای»ها محسوب میشوند.
کلیدواژه ها: تأمین مالی؛ تأمین مالی خرد اسلامی؛ مهندسی مالی؛ شیوه تأمین مالی خرد اسلامی
نویسندگان:
مصطفی شهیدی نسب: دکترای پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی
سید عباس موسویان: استاد پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی
سعید فراهانی فرد: دانشیار دانشگاه قم
فصلنامه اقتصاد اسلامی - دوره 17، شماره 67، پاییز 1396.
∎