صاحب‌خبر - در سال 1947 یک سال پیش از آنکه اسرائیل در سرزمین‌های اشغالی فلسطین دولتی را به اسم خود ثبت کند، سازمان ملل طی قطعنامه‌ای، اداره فلسطین را میان شهروندان فلسطینی و یهودیان مهاجر تقسیم کرد. بر اساس آن قطعنامه، اداره 46 درصد از مساحت این سرزمین به مردم فلسطین واگذار شد و 52 درصد دیگر هم در اختیار یهودیان قرار گرفت. دو درصد از مساحت باقیمانده هم که مربوط به شهر قدس بود تحت اختیار جامعه بین‌المللی قرار گرفت. در این تصمیم سازمان ملل- که به «قطعنامه تقسیم» شهره است- اولین جرقه بحران بر سر قدس را سبب شد. قدس به این سبب قدس است که برای ادیان سرزمینی مقدس شناخته شده است؛ برای مسلمانان قبله اول، برای مسیحیان زادگاه حضرت عیسی(ع) است، همچنین مهم‌ترین عبادتگاه یهودیان موسوم به «دیوار ندبه» در این شهر قرار دارد. با این اوصاف قطعنامه تقسیم قدس مورد رضایت پیروان ادیان مختلف نبود. یک‌ سال بعد در سال 1948 اسرائیلی‌ها با چراغ سبز سازمان ملل، دولتی را در سرزمین‌های اشغالی به اسم خود برپا کردند. در آن زمان آنها مدعی شده‌اند که چون یهودیان در بخش غربی قدس ساکنند، اداره این بخش با اسرائیل است. در صورتی که یهودیان ساکن قدس غربی همه از فلسطینیان یهودی بودند و هیچ یک از یهودیان مهاجر در آنجا زندگی نمی‌کردند. ادعای اسرائیلی‌ها درباره قدس غربی در سال 1948 در حالی صورت می‌گرفت که سازمان ملل در آن زمان واکنش خاصی نشان نداد و فلسطینیان نیز به دلیل نداشتن دولت، به این مساله واکنش مناسب نشان ندادند. اما دست‌اندازی اسرائیل بر زمین فلسطینیان ادامه پیدا کرد تا اینکه در سال 1967 و بعد از شکست اعراب در جنگ 6 روزه، مرزهای داخل سرزمین‌های اشغالی بازتعریف شد. اسرائیل در آن سال علاوه‌بر اشغال تمام فلسطین از جمله شرق بیت‌المقدس، قسمت‌هایی از خاک سوریه، مصر و اردن را نیز اشغال کرد. از این زمان بود که فلسطینیان هسته‌های مقاومت را شکل دادند و موضوع «فلسطین از نهر تا بحر» (از رودخانه لیطانی در شمال فلسطین تا دریای سرخ در جنوب) مطرح شد. اما اولین ضربه به مسلمانان درباره قدس زمانی به وقوع پیوست که مصر در سال 1978 و در زمان ریاست‌جمهوری «انور سادات»، قرارداد «کمپ دیوید» را با اسرائیل امضا کرده و به‌طور رسمی آن را به رسمیت شناخت. دیگر کشورهای عربی هم از دهه 80 میلادی کم‌کم تمایل خود را برای ارتباط با اسرائیل نشان دادند و آزادی فلسطین دیگر جزء اولویت‌های آنان نبود. همین نیز سبب شد اسرائیل که خود مبدع تقسیم قدس به غرب و شرق بود، ادعای مالکیت بر تمام قدس را مطرح کند. طرح «صلح دو دولت» هم یکی از موضوعاتی است که با همراهی کشورهای عربی برای صلح با اسرائیل، به صورت جدی مطرح شد. بعد از آن هم در سال 1980 قطعنامه‌های سازمان ملل به اسرائیل کمک کرد که دولتش در مجامع جهانی به رسمیت شناخته شود. کشورهای اروپایی و آمریکا و برخی کشورهای عربی از اسرائیل می‌خواستند بر اساس مرزهای 1967 دولت خود را ساماندهی کند. در این سال‌ها توافق‌های میان سازمان آزادی‌بخش فلسطین و اسرائیلی‌ها باعث شده است شناسایی قدس شرقی برای فلسطینی‌ها به‌عنوان یک اصل دربیاید. هر چند این موضوع برای مردم این سرزمین سخت است. حالا دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا طرحی را تصویب کرده است که بر اساس آن اسرائیل اجازه دارد بار دیگر به قدس مسلط شود. ترامپ در 15 آذر قدس را پایتخت اسرائیل معرفی کرد و خواستار انتقال سفارت ایالات متحده از تل‌آویو به قدس شد. این اقدام باعث بروز خشم بسیاری از مسلمانان شد. اما نکته جالب در بیانیه رئیس‌جمهور آمریکا این است که وی تنها از نام «قدس» استفاده کرده و هیچ‌اشاره‌ای به قدس غربی تحت اشغال اسرائیل یا قدس شرقی در اختیار فلسطینیان، نشده است. این موضوع برای مردم فلسطین که قدس را متعلق به خود می‌دانند غیرقابل تحمل است و آنها تاکنون برای مخالفت با این موضوع، 11شهید و چندین مجروح تقدیم کرده‌اند. نکته مبهم در طرح ترامپ چیست قدس طبق توافقنامه اسلو که پایه‌گذار طرح تشکیل دو دولت در سرزمین‌های اشغالی بود، باید به دو قسمت شرقی و غربی تقسیم و هر بخش پایتخت این دو دولت به رسمیت شناخته شود. این موضوع مورد تایید فلسطینیان نبود و همین امر تاکنون از اجرایی شدن طرح صلح جلوگیری کرده است. حالا به نظر می‌رسد ترامپ با مبهم گذاشتن انتقال سفارت آمریکا به قدس شرقی یا غربی می‌خواهد بازخورد‌ها درباره اقدام خود را ببیند و در صورت به خطر افتادن منافع آمریکا در منطقه با چرخش موضع، قدس غربی را به‌عنوان پایتخت اسرائیل به رسمیت بشناسد؛ اقدامی که ممکن است باعث کاهش خشم فلسطینیان و راضی شدن طرح تشکیل دو دولت در فلسطین شود.∎​