به گزارش خبرنگار گروه دانشگاه خبرگزاری تسنیم، بیست و هفتم آذرماه یادآور عروج آیت اللّه مفتح از پیشروان اندیشه وحدت حوزه و دانشگاه است. وی در راه تحقق این آرمان که از اندیشه امام راحل برخاسته بود، تلاشهای بیوقفهای انجام داد و سرانجام در این مسیر به مقام شهادت نائل آمد.
وحدت حوزه و دانشگاه راهبرد اساسی امام خمینی(ره) برای تحقق اسلام ناب محمدی است و برخی معتقدند وحدت و همکاری این دو پایگاه فکری ـ فرهنگی جامعه، برای حفظ فرهنگی اصیل، در مقابل هجوم ارزشهای غربی، ضروری است. تقارب و یکیشدن این دو نهاد در مبانی معرفتشناختی، ارزشهای فرهنگی، دغدغهها و حساسیتهای سیاسی ـ اجتماعی قابل توجه است.
به مناسبت این روز با حجت الاسلام سید مهدی ساداتی نژاد استاد دانشگاه تهران و رئیس مرکز هم اندیشی اساتید و نخبگان سراسر کشور به گفتوگو نشستیم.
وی معتقد است به صورت شکلی وحدت حوزه و دانشگاه با حضور نمادهای حوزه در دانشگاه تا حدودی محقق شده اما در حوزه علوم انسانی اقدامات نهادهای سیاستگذاری چندان چشمگیر نبوده و نتایج برخی اقدامات نیز نیازمند گذشت زمان است.
حجتالاسلام و المسلمین در ابتدای این گفت وگو درباره مسئله "وحدت حوزه و دانشگاه" اظهار داشت: وحدت حوزه و دانشگاه یکی از ارکانهای انقلاب اسلامی است که امام(ره) از منادیان اصلی آن به شمار میرفت.کما اینکه شهید مفتح، شهید بهشتی و شهید مطهری از پیشکسوتان حوزوی هستند که حتی قبل از انقلاب شعار وحدت حوزه و دانشگاه را مطرح کردند. البته پس از پیروزی انقلاب اسلامی این مسئله به عنوان ایدهای که برای تحقق آن باید تلاش کرد، مطرح شد. به همین دلیل هر ساله و با تاریخ شهادت شهید مفتح این روز به شکل نمادین پاس داشته میشود.
**پیوند حوزه و دانشگاه به صورت شکلی ایجاد شده است
وی با بیان اینکه هر بحثی درباره وحدت حوزه و دانشگاه به تعریف ما از مفهوم وحدت برمیگردد با طرح این سوال که طی 4 دهه انقلاب چه اتفاقی درباره این آرمان افتاده است، یادآور شد: اگر نگاه ما این باشد که بر این اساس حوزه در دانشگاه به عنوان یک ارزش تلقی شود؛از این منظر میتوان گفت موفقیتهایی در این بخش داشتیم. امروز نمادهایی از حضور روحانیت در دانشگاهها در قالب نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری، اقدامات فرهنگی نظیر اقامه نماز جماعت، برپایی اعتکاف ماه مبارک رمضان و رجب که نمونههایی از ترویج فرهنگ حوزوی است در دانشگاهها دیده میشود.
این استاد دانشگاه تهران در همین زمینه افزود: حضور گروههای معارف در دانشگاهها که به طور خاص در حوزه معرفتافزایی در حوزههای دینی تلاش میکنند و امروز واحدی از دروس دانشگاهی هستند، نمادی از وحدت حوزه و دانشگاه است.از این منظر میتوان گفت این پیوند برقرار شده است؛ البته این بحث شکلی این اقدام است که میتواند کارنامهای پیشروی ما قرار دهد.
ساداتینژاد با اشاره به فعالیتهایی که به شکل میان رشتهای در وحدت حوزه و دانشگاه وجود داشت، یادآور شد: پس از مطرح شدن این موضوع، دانشگاههایی که دارای دروس حوزوی بودند، تاسیس شدند.موسسه آموشی پژوهشی امام خمینی (ره) در قم، موسسه باقرالعلوم، مدرسهعالی شهید مطهری و دانشگاه امام صادق(ع) از جمله موسسات آموزشی هستند که بر پایه نگاه وحدت حوزه و دانشگاه و با این تفکر ایجاد شدند.
وی با اشاره به مسئله وحدت حوزه و دانشگاه در موضوع اسلامی شدن علوم تصریح کرد: درباره این مسئله موافقان و مخالفانی وجود دارد. اینکه آیا میتوانیم علوم را اسلامی کنیم؟ و آیا علوم دانشگاههای ما امروز اسلامی است؟ از کسانی که معتقدند ذاتا علم، اسلامی و غیره اسلامی ندارد تا کسانی که معتقدند علوم در یک جامعه دینی و اسلامی باید به سمت اسلامی شدن رود و حتی رشتههایی مثل شیمی، فیزیک و فنی باید اسلامی باشد در این طیف قرار میگیرند.
ساداتینژاد با بیان اینکه برخی معتقدند اگر علوم غیردینی باشد، نمیتوانیم جامعهای توحیدی و الهی داشته باشیم، افزود: برخی وقتی سخن از وحدت حوزه و دانشگاه میشود، معتقدند تا زمانی که علوم ما دینی نشود، وحدت حوزه و دانشگاه محقق نشده است.
این استاد دانشگاه تاکید کرد:هر نوع بحثی در این زمینه تابعی از تعریف وحدت حوزه و دانشگاه است.آنچه که من از کلمات امام (ره) بنیانگذار انقلاب و دیدگاههای مقام معظم رهبری درباره وحدت حوزه و دانشگاه برداشت میکنم این است که این دو پایگاه در جهتگیری، جهتگیری مشترکی داشته باشند. یعنی دانشگاه و حوزه در راستای الگوی اسلامی، ایرانی برای پیشرفت جامعه با هم همکاری کنند.
** حوزه و دانشگاه باید دارای جهتگیریهای مشترک باشند
وی با بیان اینکه قطعا دانشگاه نمیتواند کار حوزه و حوزه نمیتواند کار دانشگاه را انجام دهد، تصریح کرد: هر کدام باید کار تخصصی خود را انجام دهند. در کنار هم بودن و جهت مشترک داشتن مسئله مهمی است که باید در این وحدت دیده شود. شاید منطقیترین تحلیل از وحدت حوزه و دانشگاه این است که جهتگیریهای آنها درست و مشترک باشد وحدت حوزه و دانشگاه وحدت با هم اندیشیدن در امور مهم جامعه است؛ما جامعهای داریم که باید توسعه و پیشرفت داشته باشد.حوزه و دانشگاه باید با هم بیاندیشند که چگونه جامعه توحیدی پیشرفته بسازند.
ساداتی نژاد ادامه داد: اگر بین حوزه و دانشگاه این هماندیشی و همگرایی با هم اندیشیدن در این مسیر به وجود آمد، وحدت حوزه و دانشگاه ایجاد شده است.
**پیشرفت چشمگیری در حوزه علوم انسانی اسلامی رخ نداده است
وی در ادامه به دیدگاه شهید مطهری در این زمینه اشاره کرد و گفت: در نوشتههای شهید مطهری درباره وحدت و اتحاد دیدگاه مشخصی وجود دارد. ایشان در بحث وحدت شیعه و سنی میفرمایند ما خواهان وحدت شیعه و سنی هستیم نه اتحاد آنها. من فکر میکنم اگر بخواهیم برداشت خوبی از کلام ایشان در باره موضوع حوزه و دانشگاه داشته باشیم این است که ما دنبال وحدت حوزه و دانشگاه هستیم نه اتحاد آنها. منظور ما این نیست که حوزه دانشگاه شود و دانشگاه حوزه.
ساداتی نژاد افزود: منظور شهید مطهری درباره وحدت و اتحاد شیعه و سنی این است که ما نیازمند همگرایی و هماندیشی سنی و شیعه بر روی نقطه مشترک هستیم؛ اینکه بازیهای دشمنان اسلام را رصد کنند و در میدان دشمن بازی نکنند. در موضوع وحدت حوزه و دانشگاه هم دنبال چنین نگاهی هستیم اینکه حوزه و دانشگاه با هم برای یک جامعهآرمانگرا، پیشرفته و توسعه یافته بیاندیشند.
این استاد دانشگاه در بخش دیگری از این گفتوگو درباره اقدامات نهادهای عالی سیاستگذاری مانند شورای عالی انقلاب فرهنگی در این زمنیه اظهار داشت: از سوی شورایعالی انقلاب فرهنگی به عنوان یک قرارگاه که باید هدایتگر این موضوع باشد، اقداماتی صورت گرقته که برخی از آنها مانند تاسیس شورای اسلامی شدن دانشگاهها، تدوین سند دانشگاه اسلامی اقدام خوبی بوده است.
ساداتی نژاد گفت: ارزیابی اقدامات شورایعای عالی انقلاب فرهنگی در این زمینه مسئله مهمی است که در این باره بیشتر اعضای شورا باید نظر دهند. اما بنده به عنوان یک معلم دانشگاه معتقدم خیلی پیشرفت چشمگیری در بحث علوم انسانی اسلامی در جامعه رخ نداده است. هر چند ناهی اقدامات انجام شده نیستیم. باید حق دهیم این مسئله موضوعی نیست که طی چند وقت جواب دهد و برای بیان نتایج آنها باید چند دهه زمان به خرج داد.
انتهای پیام/
∎