به گزارش ایسنا، محسن جوادی، معاون فرهنگی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در مراسم اختتامیه چهاردهمین جشنواره نقد کتاب، با اشاره به اهمیت نقد آثار در حوزه‌های علوم انسانی گفت: یکی از دلایلی که ما در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی بخشی به اسم ممیزی کتاب داریم این است که نقد خوب در جامعه ما و در خارج از دولت و وزارت ارشاد پا نگرفته است. اگر ما نقد را خارج از وزارت ارشاد جدی می‌گرفتیم و این نقد به نهاد پویایی تبدیل می‌شد از بار ممیزی در وزارت ارشاد کم می‌کرد.

او در ادامه با بیان اینکه در آینده به سمت نقد خارج از دولت در وزارت ارشاد پیش خواهیم رفت، گفت: الان مشکلی به اسم کتاب‌سازی داریم که نقد می‌تواند جلوی این مساله را هم بگیرد.

معاون فرهنگی وزیر ارشاد همچنین گفت: وزارت ارشاد در حال تاسیس نهادی برای دفاع از حقوق ناشر و مولف است، اما با این حال باید از طریق نقد هم جلوی کتاب‌سازی‌ها را بگیریم.

او با بیان اینکه نقد زنجیره تفکر را فراهم می‌کند، اظهار کرد: ادعای ما در عرصه علوم انسانی خیلی زیاد است. اما مقالاتی که در این حوزه در نشریات خارجی منتشر می‌کنیم، خیلی کم است و این مساله برای ما وضعیت نگران‌کننده‌ای به وجود آورده است. ما ادعا داریم در علوم انسانی و فلسفه خیلی حرف داریم، ولی چرا در مجلات خارجی آثاری از ما به چاپ نمی‌رسد؟ مشکل ما این است که در عرصه علوم انسانی نقد پویایی نداشته‌ایم به همین خاطر بخش زیادی از کتاب‌های علوم انسانی ما تکراری است. نقدهای ما در این رابطه این است که چند صفحه از کتاب ایراد دارد ولی وارد عمق نمی‌شویم و با همدیگر تعارف می‌کنیم.

جوادی با بیان اینکه نقد یک نوع بخشندگی و فداکاری است، اظهار کرد: هر نویسنده‌ای باید بخشی از وقتش را به این کار اختصاص دهد.

او افزود: نقد مقدمه گفت‌وگو است. اگر نقد نداشته‌ باشیم گفت‌وگوی عمیق در ما شکل نمی‌گیرد.

او با اشاره به سخنان یکی از سخنرانان این مراسم که در آن از وضعیت نشر ابراز ناامیدی کرد، گفت: البته من در حوزه نشر ناامید نیستم، اما تلاش می‌کنیم مشکلات را کم کنیم. سعی می‌کنیم که در مسیری حرکت کنیم که با تدبیر، فکر و خرد جمعی بتوانیم مسیر را بهتر کنیم؛ البته نشر در همه جای دنیا مشکل دارد ولی در ایران ما این مشکلات بیشتر است. امیدواریم بتوانیم تا حدی که مقدور است حیات نشر را شکوفاتر کنیم.

در این مراسم همچنین مجید غلامی جلیسه درباره ضرورت نقد گفت: نقد را باید سرمایه دانست، سرمایه‌ای که پشتوانه‌ای جدی برای رشد کمی و کیفی نشر به حساب می‌آید و خلأ و کمبودش خسرانی جبران‌ناپذیر است. هر زمان نقد از جامعه به طور کل و در این مجال که حوزه نشر است به طور خاص جامه بربسته و یا کمرنگ شده است، شاهد آن بوده‌ایم که آثار منتشره از کیفیت افتاده و به کمیت افزون شده‌اند. نتیجه این تزاید حجم فراوان آثاری است که از سویی خواننده را به بیراهه کشانده و از غایت مطالعه دور کرده و از سمتی دیگر سرمایه زمانی و مالی وی را زایل کرده است.

او افزود: جامعه بی‌منتقد به مثابه برهوتی است پر از نمک که در آن جریان زندگی محال است. ناشران نیز اگر خود را در ترازوی نقد ننهند، اعتماد اهل کتاب را از دست داده و سرمایه خود را نابود کرده‌اند.

مدیر عامل خانه کتاب همچنین گفت: وضعیت کنونی نقد مدت‌هاست ناامیدکننده است و روز به روز از تعداد مجلات و مقالات و منتقدین کم می‌شود و از آن طرف حجم کتاب‌های منتشره رو به افزایش و کیفت آن‌ها نیز همواره رو به کاهش است. نمی‌خواهم سخن به ناامیدی تمام کنم که البته حقیر بسیار ناامیدم از این همه بی‌مهری به نشر و کتاب، اما اگر همت ناشرانِ بنام و نویسندگان و مترجمان دلسوز نباشد و آنها واگویه‌های خود از رنج‌هایی که بر نشر می‌رود را ننویسند و منتشر نکنند، به زودی شاهد نشری کم عمق و پوپولیستی خواهیم بود که نتیجه آن قطعا برای فرهنگ و تمدن این مملکت شایسته نیست.

به گزارش ایسنا، در بخش دیگری از این مراسم حسن اسلامی اردکانی، دبیر جشنواره نقد کتاب درباره اهمیت و جایگاه نقد گفت: منتقد کسی است که از کنار هیچ پدیده‌ای که در حوزه کارش باشد به راحتی نمی‌گذرد. شاید به همین دلیل در طول تاریخ به منتقدین بی‌مهری شده است.

او گفت: بخشی از کار منتقد رنجاندن است. در عین حال کسی که هرگز نقدی نکند و بی‌تفاوت بگذرد به نظر من یک انسان بی‌موضع است و هیچ انسان سلیم‌الفکری نمی‌تواند بی‌موضع باشد.

او با اشاره به نبود نقد در حوزه‌های مختلف علوم اجتماعی و علوم سیاسی و بخش دیگر از حوزه‌ها گفت: در این دوره ما در هشت بخش برگزیده نداشته‌ایم که این نشان می‌دهد ما هیچ مقاله انتقادی درباره آثاری که منتشر شده‌اند، نداشته‌ایم.

او افزود: به نظر من باید بخشی از سرشت کسی که دست به قلم می‌برد به نقد اختصاص پیدا کند. اگر کسی این کار را نکند هم به خودش و هم به جامعه علمی جفا کرده است. به نظر من کسانی که می‌گویند مطلقاً کار نقد انجام نمی‌دهیم در جامعه علمی نیستند.

او همچنین گفت: در این دوره از جشنواره ۱۰۰۰ مقاله مورد بررسی قرار گرفته است. حدود ۲۰۰ مقاله به داوری نهایی رسیده که از آنها ۲۱ اثر انتخاب شده است که برخی از آنها به عنوان برگزیده و بخشی به عنوان اثر تقدیری معرفی شده است.

او در پایان سخنانش با انتقاد از نبود نقد در بخشی از حوزه‌ها گفت: دو سال است که در حوزه علوم انسانی هیچ اثری برگزیده نمی‌شود. کسانی در این حوزه می‌نویسند و کسانی هم می‌خوانند ولی کسی اعتنایی به نوشته‌ها نمی‌کند و سره از ناسره مشخص نمی‌شود.

به گزارش ایسنا، حسن هاشمی میناباد پژوهشگر در حوزه ترجمه نیز که از برگزیدگان این دوره از جشنواره بود، درباره پژوهش‌هایی که در حوزه ترجمه صورت گرفته است، سخنرانی کرد.

انتهای پیام