مانیا شوبیری

یلدا تنها یک شب خاص در آستانه آغاز زمستان نیست که یک فرهنگ ایرانی است. يلدا گذران کند واپسين ساعات خزان است. صداي قدم‌های زمستان با سوزي سرد، اما نوازشگر به گوش مي‌رسد. پاییز کوله بار هزار رنگ خود را جمع کرده است تا جای خود را به سفيدي عشق و محبت بدهد. شهر گرم می‌شود از شتاب قدم‌هایی که به استقبال یلدا می‌روند، ايرانيان از ديرباز یلدا این شب بلند و مهربان را پاس مي‌دارند. يلدا، جشنی با پيشينه‌ای به درازای دست‌کم هفت هزار سال و يادگاری از مهرپرستی و آيين ميترائيسم. اين جشن همچون نوروز همچنان پابرجا مانده و هر سال در خانه‌ ايرانيان برپا می‌گردد. دست‌کم هفت هزار سال پيش ايرانيان، به دانش گاه‌شماری دست يافته و دريافته بودند که واپسين شب آذرماه و نخستين شب زمستان، بلندترين شب سال است. در شرایطی که تهدیدات فرهنگی و اقتصادی یلدا را نشانه گرفته است؛ جشنواره زمستان ایرانی در مجموعه چهل سرای مصلی امام خمینی (ره) از هفته گذشته آغاز شده است. درابتدای ورود به نمایشگاه با غرفه‌هایی هزار رنگ مواجه می‌شویم که هیجانی خاص برای استقبال یلدا را به شهروندان می‌بخشد. عطر زردچوبه و ادویه جات در کنار سرخی رنگ انارهای دانه شده نگاه هر رهگذری را به خود خیره می‌کند.از دیرباز یلدا را با ميوه‌هايي چون هندوانه، انار، سيب، خرمالو جشن می‌گرفتند و به دور آتش تا صبح بیدار می‌ماندند. اين ميوه‌ها در فرهنگ یلدا هريك بار معنايي نمادين به خود را دارد، هندوانه كه قاچ مي‌خورد چون خورشيد، يادآور گرماي تابستان و فرونشاندن عطش است، انار صندوقچه دانه‌هاي مرواريد سرخ كه خود نماد زايش است و شب چره‌هايي كه با شكستن آن شادي را با خود به همراه مي‌آورد و لحظه‌ای همه را از حرف زدن باز مي‌دارد. در اين شب، فال گرفتن از کتاب حافظ مرسوم است و در رسمی‌ديگر  در اين مراسم با انتخاب و شکستن گردو از روی پوکی و يا پُری آن، آينده‌گويي می‌کنند. غرفه داران با لهجه‌‌ها و گویش‌هایی از چهارگوشه ایران زمین در فرصت طلایی «جشنواره زمستان ایرانی» محصولات خود را بدون واسطه به شهروندان تهرانی عرضه می‌کنند. آنها علی‌رغم اینکه معتقد هستند قدرت خرید مردم در مقایسه با سال گذشته کاهش داشته است اما از روزهای شروع به کار رضایت دارند. برخی کاهش قدرت خرید مردم را به روزهای پایانی ماه نسبت می‌دهند و می‌گویند هرچه به یلدا نزدیکتر شویم شرایط بهتر خواهد شد. تولیدکنندگان محصولات کشاورزی از فقدان حمایت و سلطه دلالان بر بازار محصولات کشاورزی گلایه می‌کنند. احوال بازدیدکنندگان دقت زیادی نمی‌خواهد، با یک سرک کشیدن سرسری به دست‌ها، به راحتی می‌توان فهمید که کسی نیامده است که دست خالی بازگردد. کم یا زیاد دستی خالی بازنمی‌گردد و این دست پربودن آرامبخش دلهاست که یلدا همچنان پابرجاست...