به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، مؤسسه انتشارات زمزم هدایت کتاب میراث حدیثی شیعه ریشه‌ها و رویش‌ها نوشته دکتر محمدتقی شاکر از سری کتاب‌های حقیقت ماندگار را منتشر کرده است.

مؤلف کتاب را در سه بخش نوشته است که نقل حدیث در عصر رسالت و پس از آن، سرچشمه علم پیشوایان شیعه و چگونگی شکل‌گیری و تدوین حدیث شیعه عنوان‌های مطالب این کتاب هستند.

نگارنده در مقدمه بخش اول کتاب درباره نزول قرآن و نگارش آن در زمان پیامبر چنین می‌نویسد:

همواره پیرامون آیات، پرسش‌های از آن حضرت پرسیده می‌شد و آن جناب بیاناتی می‌فرمودند که برخی از آنها جنبه تفسیر و تشریح آیات را داشت و برخی شامل تفصیل و تشریح احکام و قوانین قرآن و گاه بیان شأن نزول آیات و سوره‌های می‌شد؛ در طول این مدت، به ویژه پس از هجرت پیامبر اکرم به مدینه که قوانین اسلام در احوال فردی و شئون اجتماعی راه توسعه را می‌پیمود، حضرت ابتدا یا پس از پرسش مسلمانان، بیاناتی در یکی از این زمینه‌ها ارائه می‌فرمودند: عقاید، اخلاق، عبادات، قوانین اجتماعی، مدنی، جنایی، کیفری، اخلاق شخصی، آداب معاشرت، کیفیت تشکیل خانواده، سلوک عملی و تشویق به تحصیل فضایل. این سخنان برنامه مسلمانان شمرده می‌شد و از این رو به آن اهمیت می‌دادند و در گوش سپردن به آن دقت و همت داشتند.

بدیهی است تا پیامبر اکرم خود در میان مردم بودند و دسترسی به این واسطه میان خدا و مردم در انتقال پیام و خواست الهی به سهولت میسر می‌شد، پس اهمیت حدیث چنان که باید مشهود نبود. با رحلت حضرت، مردم احساس کردند نیاز بیشتری به احادیث پیامبر دارند؛ از این رو نویسنده درباره اهمیت نگارش و دریافت حدیث بعد از پیامبر در شیعه و اهل سنت چنین نوشته است:

پس از قرآن، دومین مرجع برای شناخت احکام و عقاید دینی، سنت و حدیث پیامبر است. افزون بر اجمال در آیات قرآن، برای دریافت درست مفاهیم وحی، به ویژه آیات متشابه که زمینه برداشت‌های گوناگون و اختلاف مفهومی در آن گسترده‌تر است، نیاز به سنت و تبیین معصوم نمود بیشتری می‌یابد. این نیاز با دو رویکرد پاسخ داده شده:

1- شیعه: با توجه به روایت«انی تارک فیکم الثقلین کتاب الله و عترتی» دایره این مرجعیت را منحصر در عترت نبوی که تعین یافته بود دانستند و مرجعیت مطلق دینی اصحاب را با استناد به آیات و روایات نپذیرفتند.

2-اهل سنت: اهل سنت برای حل این مسئله عمل اصحاب را به سنت رسول خدا ضمیمه کردند. در توجیه این سخن گفته شد: اصحاب با پیامبر بودند و به آنچه از ایشان شنیده بودند عملی کردند و حضرت خود بر اعمال آنها نظارت داشتند؛ علاوه بر این که اصحاب عدول امت به شمار می‌رفتند و عمل آنان برای دیگران حجت بود و آنچه را طبقه تابعین از اصحاب می‌شنیدند برای دیگران نقل و روایت می‌کردند. این گونه حدیث ایجاد و متداول و از برخی به برخی دیگر نقل شد و همدوش قرآن، ملاک عمل مردم و راهنمای امت قرار گرفت.

در ادامه نویسنده عناوین بخش دوم کتاب را چنین برمی‌شمارد:

دستورهای الهی از دیدگاه اهل بیت، هدایت الهی و لزوم استمرار آن، قرآن و راهنمایی به هدایت کنندگان، معیار دانش و آگاهی در شناخت یابی به امام، اتفاق فریقین بر دانش گسترده اهل بیت، منزلت امام علی نزد رسول خدا، پیشوایان شیعه و ادعای آگاهی انحصاری، خاستگاه دانش امام به قرآن و سنت و دانش اختصاصی امام به آن.

وی همچنین درباره منزلت امام علی نزد رسول خدا چنین می‌نویسد:

جایگاه امام علی نزد پیامبر را می‌توان با مروری بر گزارش‌ها و روایات فراوان طرح شده در این حوزه از زبان امام علی و دیگران به دست آورد. امام علی در بیان جایگاهشان نسبت به پیامبر بیان می‌کنند: «هیچ یک از اطرافیان پیامبر منزلت و جایگاه مرا نزد پیامبر نداشتند؛ من هر سحرگاه نزد ایشان می‌رفتم.» خلیفه اول نیز با تأیید این سخن، امام علی را نزدیک‌ترین افراد به پیامبر و کسی که در چشم پیامبر از همه بزرگ‌تر بود و آن که بیشترین بهره را از پیامبر برد معرفی کند.

نتیجه این پیوند گسترده آن گونه شد که حضرت خود را دانش آموخته ممتاز و کامل مکتب پیامبر می‌دانستند و از مسلمانان می‌خواستند پرسش‌های خود را با ایشان در میان بگذارند.

نتیجه بهره‌گیری فراوان از پیامبر نشر و انتقال آن در قالب الفاظ علوی به نسل‌های پیش رو بود. بر این اساس تبلور استفاده کامل از محضر رسول خدا را می‌توان در سخنان و روایات نقل شده از امام علی ملاحظه داشت و ریشه گفتار امام علی را در سخنان و تعالیم رسول خدا جست‌وجو نمود.

مؤسسه انتشارات زمزم هدایت کتاب میراث حدیثی شیعه ریشه‌ها و رویش‌ها را در 216 صفحه و با شمارگان500 و با قیمت 13000تومان روانه بازار نشر کرده است و علاقه‌مندان نیز می‌توانند برای تهیه این کتاب به آدرس قم خیابان دور شهر نبش کوچه سوم پلاک هشتاد و یک مراجعه و یا با شماره تلفن: 37730735- 09102042071تماس حاصل نمایند./۹۹۸/ن ۶۰۲/ش