کارشناسان حوزه میراثفرهنگی با اعتراض به یک مصوبه کمیسیون ماده ۵ استانداری گلستان، نسبت به تخریب بافت تاریخی گرگان هشدار داده و این مصوبه را تهدید جدی برای بافت میدانند. به گزارش مهر، بیستم آذر ماه خبری در شبکههای اجتماعی مبنی بر مصوبه کمیسیون ماده ۵ استان گلستان منتشر شد که در ادامه حواشی بسیاری را در شبکههای اجتماعی همراه داشت. به تحلیل کارشناسان براساس این مصوبه دیگر نیاز به استعلام از میراث فرهنگی برای صدور پروانه یا پایان کار ساختمان نیست و فقط میراث فرهنگی باید ضوابط را به شهرداری اعلام کند.تصویب این موضوع در کمیسیون ماده ۵ استان در حالی انجام شده که در بند ۱۱ ماده ۳ اساسنامه میراث فرهنگی، مصوب مجلس شورای اسلامی آمده: اظهارنظر نهایی در تمام طرحهای جامع، تفصیلی وهادی در شهرهایی که در فهرست آثار ملی ثبت شدهاند به عهده میراثفرهنگی است.همچنین مطابق ماده ۳ شورای امنیت کشور، مصوب سال ۱۳۸۱ تمام اماکن تاریخی در محدوده شهرهای تاریخی، شهرداری باید از میراثفرهنگی استعلام کند.
از آنجاییکه بافت تاریخی گرگان به عنوان نخستین بافت تاریخی کشور، سال ۱۳۱۰ در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده و چندی پیش هم بهعنوان پایگاه ملی معرفی شده، شامل مصوبه فوق میشود. امری که مدیر دفتر بهسازی و احیاء بافت تاریخی گرگان هم به آن اشاره کرده و میگوید: بحث نظارت میراث فرهنگی بر بناهای تاریخی بسیار فراتر از کمیسیون ماده ۵ استان و طرح تفصیلی است.
حسین کتولی ادامه میدهد: مشاور در طرح جامع گرگان مصوبه سال ۹۲، در محدوده بافت تاریخی اقدامیانجام نداده بود و در شرح خدمات مشاور نبود، زیرا طرح جامع گرگان محدوده تاریخی را شامل نمیشد؛ کار در این منطقه براساس طرحهای تفصیلی و جامع میراثفرهنگی انجام میشود و ورود سایر دستگاهها به این بحث غیر قانونی است.
این مدرس دانشگاه به نبود حریم و طرح تفصیلی مختص بافت تاریخی گرگان اشاره کرده و میافزاید: کم کاری یا ضعف میراث فرهنگی در نداشتن مجموعه ضوابط جامع و حرائم جامع و طرح تفصیلی دلیل بر این نمیشود که وجه قانونی و نظارتی میراث فرهنگی حذف شود زیرا شهرداری به هیچ عنوان شایستگی انجام این کار را ندارد.
وی با بیان این نکته که ضعف میراثفرهنگی برای اینکه به سراغ قوانین و مقرراتی واحد نرفته کاملا مشهود است، میگوید: این روند، سردرگمی و مشکلاتی برای مالکین به وجود آورده اما ورود ماده ۵ به چنین بحثی درست نیست و کاملا غیر قانونی است. اما معاون عمرانی استانداری گلستان مصوبه اخیر کمیسیون ماده۵ شهرداری گرگان را به منزله حذف اختیارات میراث فرهنگی نمیداند و میگوید: مصوبه اخیر به معنای حذف اختیارات اداره کل میراثفرهنگی، صنایعدستی و گردشگری نیست بلکه نقش نظارتی آن نهاد را تقویت میکند. رضا مروتی میافزاید: طبق این مصوبه میراثفرهنگی و گردشگری موظف است حدود دقیق محدوده بافت تاریخی گرگان و ضوابط ساخت و ساز در محدوده آن بافت را به شهرداری اعلام کند. به گفته این مسئول استانی، میراث فرهنگی باید ضوابط ساخت و ساز در بافت سنتی را تعیین کرده و شهرداریها هم در ارائه خدمات به مردم باید آن ضوابط را اعمال کنند. وی ادامه میدهد: شهرداری بر اساس ضوابط معین پروانه را صادر و میراثفرهنگی بر فرآیند این ساخت نظارت میکند؛ اگر ضوابط پروانهای صادر شده باشد، میراث فرهنگی میتواند از شهرداری شکایت کند و اگر فردی در این محدوده تخلفی انجام داد میراثفرهنگی میتواند راساً نسبت به شکایت در محاکم قضایی و کمیسیون ماده ۱۰۰ اقدام کند. با استعلام شهرداری از میراثفرهنگی، این اداره کل تمامیبندهای قانونی را در نامه ای به شهرداری اعلام میکند و مراحلی که در نامه آمده، در پروانه ساختمانی قید میشود. به اعتقاد کارشناسان حسن اینکار این است که براساس استعلامیکه از میراث فرهنگی شده، ناظر نظام مهندسی باید براساس آنچه در پروانه ساختمانی آورده، نظارت کند. موضوعی که معاون میراثفرهنگی گلستان هم آن را تائید کرده و میگوید: اگر استعلام هنگام دریافت پروانه و پایان کار از میراثفرهنگی انجام نشود چهره بافت از این هم بدتر خواهد شد. جاوید ایمانیان با اعلام این مطلب که کارشناس متخصص حوزه بافت تاریخی در شهرداری نداریم، میافزاید: با این روند برای تمام پروانههایی که صادر میشود، نظارت اولیه انجام نمیشود و شهرداری براساس ضوابط خودش پروانه را صادر میکنند و میراث زمانی متوجه میشود که اسکلت بنا ساخته شده است در این صورت کنترل و نظارت بر اینگونه بناها تقریبا غیر ممکن خواهد بود.
به گفته وی، شهرداری برای تسریع کار خودش و نه ارباب رجوع، پیشنهاد این مصوبه را به معاون عمرانی استاندار داد که ایشان هم پذیرفت.این مدرس دانشگاه با تاکید بر این نکته که خطرات این مصوبه را به معاون عمرانی استاندار اعلام کردم، میگوید: متاسفانه در این نشست توجهی به نظر میراثفرهنگی نشد، این بیتوجهی به حوزه بافت تاریخی تهدید است؛ نیاز است تا مسئولان ما نگاهشان به حوزه بافت تاریخی متفاوت باشد و به مخالف این دستگاه در مصوبهها بیشتر توجه داشته باشند.
ایمانیان میافزاید: در این جلسه با مصوبه مخالفت کردم اما با اینکه میراثفرهنگی حق وتو در جلسه داشت به نظرم توجهی نشد. باید در مصوبه تجدید نظر یا لغو شود.وی به این سوال خبرنگار خبرگزاری مهر مبنی بر اینکه آیا میراثفرهنگی حریم و ضوابط مشخص برای بافت تاریخی دارد، پاسخ مثبت داده و میگوید: بافت قدیم یک طرح بهسازی و نوسازی دارد که مصوبه شهرسازی و کمیسیون ماده ۵ است. به جز این میراثفرهنگی برای بناهای خودش حریم کیفی و منظری دارد اما با اینحال شهرداری در اجرای این ضوابط دچار خطا میشود. معاون میراثفرهنگی گلستان با اشاره به این مطلب که شهرداریها ساختار فرهنگی ندارند، ادامه میدهد: معمولا شهرداری به دنبال منافع اقتصادی و افزایش تراکم است. با توجه به اهمیت بافت تاریخی گرگان نیاز است این نهاد رویکردش را تغییر داده و مانند شهرداریهایی مثل یزد به فکر تاسیس شهرداری بافت تاریخی باشد. نکتهای که عبدالرضا دادبود شهردار جدید گرگان در گفتگو با خبرنگار خبرگزاری مهر وعده آن را داده و میگوید: شهرداری ویژه بافت تاریخی تشکیل خواهد شد.وی اضافه میکند: مدیریت بافت تاریخی تحت عنوان یک شهرداری یا یک سازمانی که متولی آن شهردار گرگان خواهد بود، انجام خواهد شد.
به اعتقاد دادبود، تشکیل شهرداری ویژه بافت تاریخی در واقع به معنای ایجاد مدیریت واحد در بافت برای عملکرد بهتر همه بخشها است. پیشتر در این گزارش به اعلام مخالفت معاون میراثفرهنگی گلستان برای مصوبه کمیسیون ماده ۵ استان اشاره شد اما رئیس کمیسیون توسعه، عمران، حمل و نقل شهری، معماری و شهرسازی شورای شهر گرگان در گفتگو با رسانهها این موضوع را رد کرده و میگوید: نماینده میراث فرهنگی هم به این مصوبه رای داده است.به اعتقاد مهران کاظمنژاد، نقش نظارتی میراث فرهنگی گلستان با مصوبه کمیسیون ماده پنج استان، از بین نمیرود. شهرداری و شورای شهر گرگان درحالی سعی در آرام ساختن کارشناسان و علاقمندان به میراثفرهنگی برای مصوبه کمیسیون ماده ۵ استان را دارند که وضعیت وخیم خانه دارویی همچنان پابرجاست و تخریب بخشی از خانه حاجی قاسمیبه بهانه رفع خطر و تخریب خانه سیدی و بسیاری دیگر از بناهای تاریخی گرگان از خاطر آنها پاک نشده است. بنابراین با توجه به اهمیت بافت تاریخی گرگان و جاذبه گردشگری آن از مسئولان استانی و شهرستانی انتظار میرود به جای پاک کردن آنچه تاریخ برای این منطقه به جا گذارده به فکر مرمت این بناها باشد و در هنگام تصمیمگیری قدری پیشینه فرهنگی و تاریخی این سرزمین را مد نظر قرار دهند.
اعتراض کارشناسان به یک مصوبه
خطر تخریب بافت تاریخی گرگان را تهدید میکند
صاحبخبر -