به گزارش خبرنگار «خبرنامه دانشجویان ایران»؛ روزهای پایانی آذر در پیش است برخی با شنیدن پایان آذر به یاد شب یلدا و مهمانی خانوادگی می‌افتند، اما این روزها برای دانشجویان معنایی متفاوت دارد چرا که به زودی امتحانات پایان‌ترم آنان آغاز می‌شود و این روزها هم درگیر امتحانات میان‌ترم دانشگاه‌ها هستند، دانشگاه‌هایی که برخی از روی علاقه، تعدادی از روی ترس از سربازی و عده‌ای هم به عنوان فرصتی برای بیشتر کارکردن در آن درس می‌خواند.

اما حاصل این نگرش به آموزش‌عالی چیست و چرا جذابیت‌های لازم را برای جوانان ندارد؟ از طرفی همه ساله کشور به دلیل زنده نگه داشتن آموزش‌عالی هزینه سنگینی را متقبل می‌شود اما بازدهی مناسب در آن وجود ندارد.

برای دسته اول دانشجویان که پیش‌تر ذکر شد این روزها علاوه‌بر امتحانات، یادآور یک رویداد بزرگ و بین‌المللی نیز هست، هفته پژوهش، هفته‌ای که در آن نمایشگاه بین‌المللی دستاوردهای پژوهش و فناوری کشور فعالیت می‌کند و مخترعین و پژوهشگران در حوزه‌های مختلف از سراسر کشور گرد هم می‌آیند و آخرین دستاوردهای خود را برای عموم به نمایش می‌گذارند.

امسال هم مثل سال‌های گذشته هم زمان با آغاز هفته پژوهش هجدهمین نمایشگاه بین‌المللی دستاوردهای پژوهش و فناوری کشور افتتاح شد، نمایشگاهی که به گفته برخی غرفه‌داران، مسئولین به آن به عنوان یک مسئله رفع تکلیف نگاه می‌کنند تا دغدغه ملی کشور، از بها ندادن مناسب به پژوهش‌های حوزه علوم انسانی که حداکثر 5 درصد فضای نمایشگاه را به آن اختصاص داده شده بود بگذریم یکی از مهمترین مشغله فکری غرفه‌داران و بازدیدکنندگان برگزاری نمایشگاه در زمان منتهی به برگزاری امتحانات بود.

این نمایشگاه در سالن‌های 8، 9، 10، 11 و 27 نمایشگاه‌های بین المللی تهران برگزار شد اما یکی از موضوعاتی که توجه بسیاری را به خود جلب می‌کرد حضور موتورسیکلتی زیبا درغرفه دانشگاه فنی و حرفه‌ای در جنوب شرقی سالن 8 بود یکی از دانشجویان این دانشگاه در خصوص ویژگی‌های این محصول گفت: این موتورسیکلت که به صورت کاملا برقی کار می‌کند برای اولین و به طور کامل در ایران ساخته شده و قیمت تمام شده این محصول 9 میلیون یعنی نصف قیمت مشابه چینی آن است.

وی ادامه داد: طبق توافق‌های انجام شده با دانشگاه فنی و حرفه‌ای به زودی یک شرکت دانش‌بنیان در انزلی برای تولید این محصول تاسیس می‌شود که در صورت حمایت واقعی دولت از ما می‌توان این موتورسیکلت را با قیمت 4-5 میلیون هم به بازار عرضه کرد.

اما اختراع فوق تنها طرح جذب این دانشگاه نبود، در قسمت شمال شرقی سالن هم موتورسیکلت دیگری وجود داشت که مخترع آن عنوان می‌کرد این موتورسیکلت هیبریدی است و با احتراق بهینه هم مصرف سوخت و هم آلاینده‌های محیط‌‌زیستی را کاهش می‌دهد.

وی مدعی بود: این محصول تا به حال در سطح داخلی و بین‌المللی به عنوان اختراع ثبت شده و از کشورهای آلمان، ژنو و نروژ به صورت رسمی جهت همکاری برای من دعوت‌نامه فرستاده شد اما در ایران در قالب یک شرکت با امکانات محدود فعالیت می‌کنیم و هنوز هیچ ارگان رسمی‌ و بزرگی حاضر به همکاری با ما نشد.

در ادامه با دانشجویانی شاد و سرزنده از دانشگاه نو شیروانی بابل رو به رو شدیم که با طرحی خاص برای تصفیه آب‌های صنعتی به این نمایشگاه آمده بودند.

این دانشجویان در خصوص اختراع خود گفتند: همان‌طور که می‌دانیم معضل بسیاری از کارخانه‌ها و مراکز صنعتی سبک و سنگین پساب خروجی آن‌هاست و به همین جهت این پساب‌ها را در رودخانه‌ها رها می‌کنند اما با این دستگاه می‌توان هر نوع آلودگی‌‌ از کارخانه‌های تولید مختلف مانند رنگ، نساجی، واحدهای صنعتی نفتی و.. را تصفیه کرد که اگر به آب قابل شرب نبود برای مصارف کشاورزی می‌توان از آن استفاده کرد.

آن‌ها ادامه دادند: این محصول که بر اساس تز دانشجویان ارشد و دکتری ساخته شد و در حال حاضر با واحدهای صنعتی مختلفی همچون شرکت گاز استان مازندران و کارخانه‌های تولیدی محصولات لبنی در استان مازندران همکاری داریم با این وجود هنوز هیچ یک از ارگان رسمی کشور حاضر نیستند به ما اعتماد کنند و برای توسعه طرح‌های پژوهشی ما سرمایه‌گذاری کنند.

یکی از این دانشجویان افزود: سومین سالی هست که در این نمایشگاه شرکت می‌کنم اما هرسال انگیزه شرکت‌کندگان کم‌تر می‌شود و آنچه که مشاهده می‎‌شود دانشگاه‌هایی مثل دانشگاه تهران و امیرکبیر و.. هم دستاورد چندانی در این نمایشگاه عرضه نمی‌کنند چون امیدی به این نمایشگاه و حمایت ندارند.

اما در اگر در بین غرفه استارت‌آپ‌ها هم قدم بزنید مشاهده می‌کنید که تغییر قابل توجهی با سال‌های گذشته مشاهده نمی‌شود؛ البته محققان دانشگاه علم و فناوری مازندران با یک محصول خاص آمده بودند.

یکی از اساتید این دانشگاه در خصوص این محصول ویژه که به قول آن‌ها از صفر تا صد آن به دست دانشجویان ساخته شده بود گفت: سیستم‌های دانشگاهی معمولا یک پارچه نیست؛ برای مثال سامانه آموزش از یک شرکت گرفته می‌شود، سامانه تسویه حساب از یک شرکت دیگر و... اما برای اولین بار در کشور تمام این سامانه‌ها را در غالب یک‌پارچه که دارای 30 بخش مختلف است تدوین شده است.

وی ادامه داد: دانشجویان می‌توانند تمام کارای مورد نیاز خود از جمله انتخاب واحد و صدور گواهی اشتغال به تحصیل و دریافت برنامه کلاس‌ها گرفته تا پرداخت شهریه و تسویه حساب و ... را با استفاده از این اپلیکیشن انجام دهند اما متاسفانه بسیاری از دانشگاه‌ها به دلایل نامعلومی حاضر نیستند از این سامانه استفاده کنند. کسی هم حاضر نیست در این کار به ما کمک کند.

اگر به بخش انتهایی نمایشگاه بروید به غرفه دانشگاه فرهنگیان حتی نورپردازی مناسبی هم درآن‌جا وجود دارد می‌رسید دانشگاهی که هدف آن تربیت معلم برای آینده‌سازان کشور است اما یکی از دانشجویان این دانشگاه ضمن گلایه از کم توجهی به پژوهش‌های حوزه علوم انسانی تصریح کرد: بسیاری از محصولاتی که جهت معرفی ارائه شده است حاصل پیاده‌سازی پایان‌نامه دانشجویان این دانشگاه است اما به دلیل هزینه‌های بالای تجاری‌سازی آن مانند ماژیکی که هیچ‌وقت خشک نمی‌شود در حد یک ماکت باقی مانده و قابلیت پیاده‌سازی برای آن‌ها وجود ندارد.

در گوشه گوشه این نمایشگاه که حاصل مخترعان جوان ایران دیده می‌شود اما وقتی پای درد دل آن‌ها می‌نشینیم عموما یه مشکل واحد دارد و آن‌هم حمایت نشدن از نظر مالی و کاغذ بازی‌های اداری از سوی مراجع مرتبط است که در صورت ارائه طرح‌های خود به دیگر با استقبال آنان مواجه می‌شوند آیا وقت آن نرسیده طرح جامع ارتباط دانشگاه با صنعت جامه عمل بپوشانیم و به جای واردات بی‌رویه کمی هم به جوانان ایرانی اعتماد داشته باشیم تا حاصل درآمد دانشگاه‌های ایرانی را به وضوح مشاهده کنیم؟

* گزارش از نقی اصغری