مهناز جوادی لطفآبادی، طراح دوخت لباسهای سنتی، در گفتوگو با خبرگزاری بینالمللی قرآن(ایکنا) از خراسان رضوی، در خصوص رشته طراحی دوخت لباسهای سنتی، عنوان کرد: طراح دوخت و مد سنتی کسی است که به طراحی و خلق کردن علاقه دارد.
وی ادامه داد: مراحل طراحی دوخت سنتی از ایدهی خام تا تولید ممکن است ماهها طول بکشد و تحقیق در مورد دوخت سنتی کنونی تا پیشبینی مد سنتی به شیوه نوین از اولین مراحل طراحی است.
جوادی لطفآبادی با بیان اینکه طراحی دوخت سنتی و مد زیرمجموعههای مختلفی مثل طراحی شخصی یا صنعتی، طراحی لباس کودک و نوجوان و... دارد، افزود: درک مناسب از رنگ، بافت پارچه و شکلها، درک درستی از انواع پارچهها و بافت آنها، چگونگی ترکیب آنها باهم و شکل نهایی بعد از دوخت، تواناییهای تکنیکی مثل طراحی، برش الگو و دوخت، داشتن خلاقیت، تواناییهای طراحی و تصویرسازی، آشنایی با تاریخ هنر دوخت سنتی و تاریخ طراحی لباس در این زمینه، تواناییهای کارآفرینی و بازاریابی از جمله این موارد به شمار میرود.
وی ادامه داد: رنگهای شاد و نقش و نگارهای متنوع به کار رفته در لباسهای محلی و دوخت سنتی علاوه بر جنبههای زیباشناختی، آرامش روحی و روانی را برای فرد به ارمغان میآورد. اما امروزه ورود مدلهای جدید و بیهویت خارجی و عمدتا غربی موجب شده تا لباسهای بومی و محلی که معرف فرهنگ غنی و بومی مناطق مختلف است از رونق بیفتد و کم کم رنگ فراموشی به خود بگیرد.
این طراح دوخت لباسهای سنتی عنوان کرد: با توجه به تغییرات در سطح جامعه و متفاوت شدن سبک زندگی، نیاز به تنوع در طرح لباس و نوع پوشش امری طبیعی است و نباید در برابر آن مقاومت کرد.
وی در ادامه گفتههای خود در خصوص مد و طراحی لباس در کشور، بیان کرد: پوشش و طرح جدید لباس اگر با ارزشها و هنجارهای جامعه هماهنگ باشد حتی اگر در قالب مد قرار بگیرد استفاده از آن هیچ اشکالی ندارد، چراکه انسان طالب زیبایی بوده و بخشی از زیبایی با تنوع در لباس محقق میشود.
لباسهای سنتی و ایرانی براساس نسل امروز طراحی شود
جوادی لطفآبادی ادامه داد: در کنار همه این تغییرات پوشش سنتی به عنوان یکی از مؤلفههای هویتی نباید کنار گذاشته شده و لازم است لباسهای سنتی و ایرانی براساس نیاز نسل امروز طراحی شود.
این طراح دوخت لباسهای سنتی بیان کرد: اگر میخواهیم طرحهای لباس سنتی و اصیل ایرانی بازار فروش داشته باشد باید صنعت طراحی لباس در زمینه نیازسنجی جامعه از علوم انسانی استفاده و بر طبق نیاز روز اقدام به طراحی لباس کنند.
ترکیب لباسهای سنتی و مدرن؛ نتیجه فقدان خلاقیت در طراحان
وی درباره تمایل طراحان به ترکیب طرحهای سنتی و ایرانی با آثار مدرن، گفت: از نظر من این یک ضعف است و به فقدان خلاقیت در طراحی لباس مربوط میشود، طراحان ما به دلیل ضعف نظام آموزشی در زمینه خلاقیت و اینکه امکان ارائه و تبلیغ آثارشان بسیار ضعیف است از خلاقیت میترسند.
جوادی لطفآبادی با اشاره به اینکه برای طراح ایرانی امکاناتی که برای طراحان خارجی وجود دارد فراهم نیست، ممیزیها و نبود حمایتهای لازم هم مزید بر علت شده است، اظهار کرد: در تمام دنیا طراحان مد اتفاقات مهمی را رقم میزنند، زیرا که مد میتواند سبک و روش زندگی را تغییر دهد.
بازسازی دوختهای ناملموس سنتی کشور
این طراح دوخت لباسهای سنتی با بیان اینکه همه کشورهای دنیا صرف نظر از مسلمان یا غیرمسلمان بودن، ضوابط خاصی برای لباس پوشیدن دارند، بیان کرد: ما نیز باید ضمن احیای لباسهای محلی، بهروز رسانی نیز انجام دهیم، به این صورت که نکاتی از لباس محلی که امروزه ناملموس هستند، بازسازی شوند و به این ترتیب لباس محلی را وارد چرخه فرایند تولید پوشاک کشور کنیم.
وی گفت: به آموزش دوخت لباسهای بومی و سنتی و یا تلفیقی باید بیشتر توجه شود و استانهای دارای این نوع لباسها، باید مراقب ازبین رفتن تولید این لباسها با توجه به کهولت سن، خیاطهای قدیم باشند.
طراحی و دوخت سنتی در هنرستانهای فنی و حرفهای سمت مدل وارداتی رفتهاند
جوادی لطفآبادی با اشاره به اینکه در نظام آموزشی مرتبط با رشتههای طراحی دوخت، رشته «طراحی و دوخت لباسهای محلی» باید جایگاه ویژهای داشته باشد، اظهار کرد: تقاضای خرید لباسهای سنتی در بازار وجود دارد ولی آموزش طراحی و دوخت در هنرستانهای فنی و حرفهای به سوی مدلهای وارداتی کشیده شده است و طراحی و دوخت سنتی جایگاهی در این آموزشها ندارد.
این مدرس دانشگاه ادامه داد: این نوع لباسها از رنگ و طراحیهای مطلوبی برخوردار است و پوشش مناسب نیز دارد اما فرهنگسازی نشده است که از این مدلها استفاده شود و یا از طرح آنها در طراحی لباسهای امروزی الگوبرداری صورت گیرد.
برندسازی پوشاک بومی و محلی هر استان
وی با بیان اینکه با ایجاد فرصتهای مطالعاتی و شناخت بیشتر، هنرمندان میتوانند با شناخت و آگاهی کامل نسبت به آنچه فرهنگ گذشتهها است، دست به آفرینش طرحهای جدید بزنند، تصریح کرد: پوشاک بومی و محلی هر استان را میتوان برندسازی کرد، استقبال از لباسهای محلی ایرانی در کشورهای دیگر کم نیست، اما تا زمانی که این اقدامات صورت نگیرد شاهد زوال تولید این لباسها و به تبع آن استفاده از آن میشویم.
جوادی لطفآبادی در ادامه گفتههای خود با اشاره به اینکه در رشته طراحی دوخت لباسهای سنتی دانشجویان دو ترم نقوش اسلامی کار میکنند، عنوان کرد: ما در کارشناسی این رشته یک ترم تحلیل کاربردی پوشاک سنتی داریم که دانشجویان با مطالعه تاریخ قبل و بعد از اسلام، طرحهای تاریخی را بررسی میکنند و دستاورد خود را بر روی لباسهای سنتی و... پیاده میکنند.
این مدرس دانشگاه تصریح کرد: درس رنگشناسی یکی از دروسهای دانشجویان طراحی دوخت لباس سنتی است و در این درس کاربرد رنگها را در دوخت سنتی لباس به صورت تلفیقی یاد میگیرند.