رجب طیب اردوغان، رئیسجمهوری ترکیه به رسمیت شناختن بیتالمقدس به عنوان پایتخت اسرائیل را خط قرمز مسلمانان خوانده و تهدید کرده چنانچه دونالد ترامپ چنین کند، ترکیه ممکن است روابطش با اسرائیل را قطع کند.
موضعگیری تند آقای اردوغان علیه تصمیم احتمالی رئیسجمهوری آمریکا برای انتقال سفارت کشورش به بیتالمقدس در ادامه موج مخالفتهای جهانی با آقای ترامپ است که بنابر گزارشها قصد دارد با عملی کردن شعار انتخاباتی خود و بر خلاف رویه چند رئیسجمهور قبلی ایالات متحده، طرح انتقال سفارت کشورش از تلآویو به بیتالمقدس را عملی کند.
آقای اردوغان که کشورش بعد از حدود شش سال قطع رابطه با اسرائیل، سال گذشته روابطش با تل آویو را از سر گرفته، در واکنش به اخبار رسانههای آمریکا و خطاب به رئیس جمهور این کشور گفته: "آقای ترامپ، بیتالمقدس برای مسلمانان یک خط قرمز است".
"(اگر چنین شود) ما آمادهایم برای مقابله با این موضوع تا سرحد قطع روابط با اسرائیل پیش برویم."
روز گذشته (دوشنبه چهارم دسامبر) آقای ترامپ تاریخ انقضای تمدید حکمی را که به موجب آن آمریکا انتقال سفارتش از تلآویو به بیتالمقدس را به تاخیر میانداخت، نادیده گرفت و به این ترتیب به شدت گرفتن گمانهزنیها پیرامون اعلام قریبالوقوع این تصمیم از سوی رئیسجمهور آمریکا دامن زد.
اگر آمریکا سفارتش را از تلآویو منتقل کند، نخستین کشور جهان خواهد بود که از زمان تاسیس اسرائیل در سال ۱۹۴۸ بیتالمقدس را به عنوان پایتخت این کشور به رسمیت شناخته است.
تصمیمی که نه سازمان ملل متحد و نه آخرین پیمان صلح میان اسرائیل و فلسطینیان (معاهده اسلو) آن را به رسمیت میشناسد چرا که فلسطینیها شرق بیتالمقدس را پایتخت کشور مستقلی که درصدد احیای آن هستند میدانند.
با وجود این، نفتعلی بنت، وزیر آموزش و پراکندگی جمعیتی اسرائیل در واکنش به سخنان آقای اردوغان گفته: "همیشه کسانی خواهند بود که مخالفت میکنند، اما در نهایت، بهتر این است که ما به فکر یکپارچه کردن بیتالمقدس باشیم تا همدلی با آقای اردوغان... متاسفانه آقای اردوغان از هر فرصتی برای حمله به اسرائیل استفاده میکند."
ترکیه هفت سال پیش و پس از آن که یک کشتی حامل مواد غذایی از سوی فعالان ترکیهای برای شکستن محاصره غزه در آبهای این منطقه با حمله گارد ساحلی اسرائیل مواجه شد و ۷ فعال ترک در جریان آن حمله کشته شدند، روابطش را با تلآویو قطع کرد اما سال گذشته دو کشور مجددا روابط دیپلماتیک خود را از سر گرفتند.
حق نشر عکس rrodrickbeiler Image caption هیچ کشور و نهاد بینالمللی تاکنون بیتالمقدس را به عنوان پایتخت اسرائیل به رسمیت نشناخته استاسرائیل در جنگ ژوئن ۱۹۶۷ (جنگ شش روزه) شرق بیتالمقدس را از اردن گرفت و در دهه ۱۹۸۰ میلادی 'یکپارچه' و پایتخت بودن آنرا رسما به قانون اساسی خود اضافه کرد که اعتراضات دیپلماتیک گستردهای در پی داشت.
اما بنابر قوانین بینالمللی و پنج دهه موضع رسمی دولتهای آمریکا، شرق بیتالمقدس از سرزمینهای اشغالی محسوب میشود.
براساس پیمان صلح ۱۹۹۳ (معاهده اسلو) میان دو طرف موقعیت نهایی شهر باید در مراحل نهایی مذاکرات صلح تعیین شود.
اگر آمریکا این شهر را به عنوان پایتخت اسرائیل به رسمیت بشناسد در مغایرت با موضع باقی کشورهای جهان خواهد بود و این موضع اسرائیل را تقویت خواهد کرد که شهرکهای ساخته شده در شرق شهر سکونتگاه مشروع جوامع اسرائیلی است.
بیشتر بخوانید
اخطارهای تازه در مورد انتقال سفارت آمریکا به بیتالمقدس
محمود عباس خواهان کمک پوتین برای جلوگیری از انتقال سفارت آمریکا به بیتالمقدس شد
جنجال سر انتقال سفارت آمریکا از تلآویو به بیتالمقدس
واکنشهای بینالمللی
- عربستان سعودی روز دوشنبه گفت چنین حرکتی پیش از یافتن راهحلی برای مناقشه اسرائیلیها و فلسطینیها "تاثیری مخرب بر فرآیند صلح خواهد داشت."
- محمود عباس رهبر تشکیلات خودگردان فلسطینی رهبران جهان را ترغیب به مداخله کرد و گفت "چنین تصمیمی از سوی آمریکا فرآیند صلح را ویران خواهد کرد."
- اردن هم در مورد "عواقب ناگوار" آن اخطار داد و احمد ابوغیط دبیر کل اتحایه عرب گفت چنین حرکتی "بنیادگرایی و خشونت را تشدید خواهد کرد."
- امانوئل مکرون رئیسجمهور فرانسه به دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا گفته است که "نگران" است او به طور یکجانبه بیت المقدس را به عنوان پایتخت اسرائیل به رسمیت بشناسد.آقای مکرون گفت هر تصمیمی در مورد موقعیت این شهر باید "در چارچوب مذاکرات میان اسرائیلی ها و فلسطینی ها باشد."