زهرا احمدیان، رئیس مرکز علمی، کاربردی فرهنگ و هنر خراسان رضوی، در گفتوگو با خبرگزاری بینالمللی قرآن(ایکنا) از خراسان رضوی، با اشاره به همکاری دانشگاه فرهنگ و هنر خراسان رضوی با شهرداری مشهد در طراحی شهری، عنوان کرد: از سال 84 فعالیت خود را با شهرداری مشهد شروع کردیم. اکثر المانهایی که در سطح شهر مشهد ساخته شد به کمک اساتید، دانشجویان و فارغالتحصیلان این دانشگاه بود. بعد از این همکاری به این فکر افتادیم که این رشته را تدوین کنیم.
وی ادامه داد: ما آمدیم در مقطع کارشناسی رشته گرافیک، تزئینات محیطی شهری را پیشنهاد دادیم که این طرح در دانشگاه علمی، کاربردی کشور مصوب شد و اکنون نیز یکی از پردرآمدترین و پراشتغالترین رشته هنری است.
احمدیان در خصوص کم و کاستیهای المان شهری در سطح شهر مشهد، بیان کرد: اتفاق خوبی که از سال 83 به بعد افتاد، این بود که هنر از انزوا در آمد و تا آن زمان هنر متعلق به نگارخانهها و گالریها بود.
رئیس مرکز علمی، کاربردی فرهنگ و هنر خراسان رضوی ادامه داد: در آن مقطع شهرداری مشهد خیلی به هنر کمک کرد چراکه شهردار نگاه مثبتی به هنر شهری داشته است. خوشبختانه از آن زمان به بعد هنر از انزوا نگارخانهها به خیابانها، کوچه و بازار آمد و مردمی شد این بزرگترین اتفاق بود.
وی اظهار کرد: این موضوع باعث شد تا شهرهای دیگر حتی تهران در طراحی المان از مشهد الگوبرداری کنند. موضوع المان شهری مورد توجه مردم قرار گرفت و تمام زائرانی که به مشهد میآمدند برای دیدن المانها صبر نداشتند به همین خاطر شب عید در شهر دور میزدند تا المانها را ببینند.
طراحی المان شهری مشهد نیاز به بازنگری دارد
احمدیان با بیان اینکه طی این 10 سال المان شهری مشهد جایگاه خود را در بین مردم باز کرده است، افزود: با توجه به اینکه در طی 10 سال هنر مردمی شد و المان شهری توانست جایگاه خود را در بین مردم باز کند. نیاز به بازنگری و کارکردن در زمینه هنر مفهومی در المانها است.
رئیس مرکز علمی، کاربردی فرهنگ و هنر خراسان رضوی تصریح کرد: این هنر مردمی سطح توقع مردم را در سطح شهر مشهد بالا برده. اکنون مردم هر سال المانها را نقد میکنند، نقدی را که یک آدم عامی انجام میدهد با یک هنرمند یا یک کارشناس هیچ تفاوتی ندارد و به صورت قانونمند، علمی و تخصصی نقد صورت میگیرد.
وی ادامه داد: با این توصیفات وظیفه هنرمندان ومدیران شهری سنگین شده است چراکه دیگر با مردمی سروکار ندارند که سلیقهشان سطح پایین باشد اکنون مطالبه مردم در زمینه المانها بسیار بالا رفته است.
احمدیان اظهار کرد: باید بیاییم براساس سطح توقع و خواسته مردم وضعیت المانها را تغییر دهیم و آنها را عمیقتر و مفهومیتر کنیم. در پشت هر المانی تفکری جای دهیم تا اگر فردی از خیابانی رد شد و با المانی رو به رو شد آن المان آنقدر بار مفهومی عمیقی داشته باشد تا فرد را برای چند ثانیه به فکر فرو ببرد.
المانهای شهری باید تفکری را به مردم القاء کنند
رئیس مرکز علمی، کاربردی فرهنگ و هنر خراسان رضوی با تأکید بر اینکه بیاییم موضوعاتی همانند فرهنگ شهروندی، آپارتماننشینی، همسایهداری و... را در موضوعات المان شهری بگنجانیم، افزود: باید در این زمینه اتاق فکری تشکیل شود. شهرداری مشهد به عنوان متولی حوزه شهری، اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی خراسان رضوی به عنوان متولی حوزه فرهنگ و هنر بیایند به صورت مشترک اتاق فکری تشکیل دهند و در این اتاق فکر تنها به دنبال فراخوان ایده و... نباشند بلکه عمیقتر بررسی کنند و طرحهایی را انتخاب کنند که هم فضای بهار و طبیعت را به شهر بیاورد و هم تفکری به مردم القاء کند.
وی در پاسخ به این سوال اگر بخواهید ارزیابی از وضعیت پژوهش به ویژه طرحهای پژوهش هنری داشته باشید، عنوان کرد: نگاه ما باید به طرح پژوهشی تغییر کند تا زمانی که ما پژوهشی انجام دهیم و آن را در بسته و پکیچهایی در کتابخانهها بگذاریم. این هزینه کردنها دردی از کشور درمان نخواهد کرد.
پژوهشهای فرهنگ و هنر باید کاربردی شوند
احمدیان ادامه داد: در بخش هنر نیز مقوله جدیدی در اقتصاد باز شده است تحت عنوان اقتصاد خلاق یا فرهنگ و هنر، ما باید پژوهشهای فرهنگ و هنر را به سمت پژوهشهای کاربردی ببریم تا ببینیم چه کار باید انجام داد تا از طریق هنر پول درآورد.
استفاده از حوزه هنر و گردشگری در واردات و صادرات خارج از کشور
رئیس مرکز علمی، کاربردی فرهنگ و هنر خراسان رضوی با بیان اینکه کشورهای دنیا پایه درآمد ملی خود را براساس هنر و گردشگری گذاشتند، تصریح کرد: بخش عظیم درآمد آن کشورها براساس گردشگری و هنر است. خیلی از کشورها نه تنها در داخل کشورشان بلکه به عنوان یک آورده ارزی در حوزه واردات و صادرات از این حوزهها استفاده میکنند و از هنر ایجاد ثروت میکنند. ما نیز باید نگاهمان را به معقوله هنر تغییر دهیم.
وی ادامه داد: هنر این نیست که بیاییم در قالب نگارخانه و آتیله آثار را به نمایش بگذاریم یا یک کار پژوهشی و کاربردی، نوشتاری انجام داده و در کتابخانه بگذاریم. بلکه هنر را میتوان در جامعه امروز بیزینسی و تجاری کرد.
جای خالی تجاریسازی و برندسازی در مقوله هنر
احمدیان با اشاره به اینکه باید در مقوله هنر به بحث تجاریسازی، برندسازی و مارکتینگ بپردازیم، عنوان کرد: اکنون ما در دفتر کارآفرینی دانشگاه این کار را انجام میدهیم تا مارکت هنر راهاندازی کنیم. دانشجوی هنر یک اثر هنری خلق میکند اما بلد نیست آن را بفروشد.
رئیس مرکز علمی، کاربردی فرهنگ و هنر خراسان رضوی افزود: خلق اثر هنری یک چیز است اما فروش اثر خیلی مهم است. اینکه یک دانشجو هنر بتواند هنر خود را بفروشد برای آن بازارسازی کند. این ایجاد انگیزه باید ایجاد شود تا خانوادهها نیاز به خرید هنر را در سبد کالای خود احساس کنند.
در حوزه پژوهش هنر نیاز به برندسازی هستیم
وی با بیان اینکه بیش از هر چیز در حوزه پژوهش هنر نیاز به برندسازی داریم، اظهار کرد: چرا باید دانشجو و استاد هنر تنها تحقیق کتابخانهای انجام دهند. ما نیاز به پژوهش کاربردی در حوزه هنر داریم، پژوهشهایی که برای ما بازار را بسازد. فارغالتحصیل رشته هنر علاوه بر شغل نیاز به پول دارد.
احمدیان در ادامه گفتههای خود در خصوص پژوهش هنرهای اسلامی، گفت: ما باید ازآن چیزی که ثروت ملی ما محسوب میشود به عنوان یک ظرفیت استفاده کنیم.
رئیس مرکز علمی، کاربردی فرهنگ و هنر خراسان رضوی تصریح کرد: وقتی بحث هنر اسلامی میشود هنرهایی همچون نقاشی ایرانی، مینیاتور، تذهیب بسیار پولساز هستند، این هنرها را باید امروزی و تبدیل به تجارت کرد.
وی ادامه داد: وقتی از نقوش اسلامی روی یک کیف و لباس زنانه استفاده میکنیم هم هنرمان را به عنوان پیشینه فرهنگی حفظ کردیم و هم آن را تبدیل به یک تجارت جدید کردیم. این موضوع نیاز به تحقیق و پژوهش دارد.
احمدیان عنوان کرد: هدف از این تحقیق و پژوهش در هنر اسلامی این است که طراحان مد و لباس و تولید کنندگان کیف و کفش از این پژوهشها استفاده کنند و از هنرمندان کمک بگیرند. اینکه در عهد قاجاریه، سلجوقیه و... چه نوع هنر و نقوشی بوده. این نقوش ما را به پیشینه فرهنگیمان وصل میکند و میتوانیم آن را به عنوان کالای فرهنگی صادر میکنیم.
پژوهش زمانی ارزشمند است که منتج به کارآفرینی شود
رئیس مرکز علمی، کاربردی فرهنگ و هنر خراسان رضوی در خصوص برگزاری نمایشگاه هفته پژوهش، اظهار کرد: خوشبختانه اتفاقات خوبی افتاده و توجه خاصی به حوزه کارآفرینی شده است. ما زمانی میتوانیم، بگوییم پژوهشهای ما ارزشمند است که منتج به کارآفرینی شود.
استفاده از هنر ویترای؛ در طراحی معماری شهری
وی ادامه داد: دانشجوی ما باید بداند اگر به کلاس درس میآید و آموزش هنری یاد میگیرد چگونه میتواند آن را امروزی و تبدیل به پول کند. مثلا در کار ویترای که قبلا در خانه از آن استفاده میشد، امروزه در طراحی شهری و معماری از این هنر استفاده می شود، ما آمدیم این هنر را امروزی و تجاریسازی کردیم که این خود یک کار پژوهشی است.
احمدیان با اشاره به اینکه برگزاری نمایشگاههای هفته پژوهش میتواند دانشجویان را به خود باوری برساند، اظهار کرد: دانشجو در این فضا به معرفی هنر خود میپردازد و یاد میگیرد که چگونه بیزینس کند و از هنر خود پول درآورد. متأسفانه هنرمندان زیاد اهل پول نیستند.
المانهای شهری باید تفکری را به مردم القاء کنند/جای خالی تجاریسازی و برندسازی در مقوله هنر
گروه فرهنگی: رئیس مرکز علمی، کاربردی فرهنگ و هنر خراسان رضوی اظهار کرد: باید در زمینه المان شهری اتاق فکری تشکیل شود. در این اتاق فکر تنها به دنبال فراخوان ایده و... نباشند بلکه عمیقتر بررسی کنند و طرحهایی را انتخاب کنند که هم فضای بهار و طبیعت را به شهر بیاورد و هم تفکری به مردم القاء کند.
صاحبخبر -
∎