در ماه گذشته میلادی، ویدئویی تکان‌دهنده از فرار یک سرباز کره شمالی به سمت منطقه غیرنظامی میان دو کره و تیراندازی همقطارانش به او منتشر شد. این سرباز پنج بار هدف گلوله قرار گرفت و توسط مرزبانان کره جنوبی به بیمارستان منتقل شد و زنده ماند.
داستان افرادی که از کره شمالی فرار می‌کنند معمولا متفاوت است. اولین تفاوت اینکه بیشترین تعداد فراری‌های این کشور را «زنان» این کشور تشکیل می دهند.
به گفته وزارت امورخارجه کره جنوبی از زمان پایان جنگ دو کره، بیش از ۷۰ درصد از ۳۱ هزار فراری کره شمالی به کره جنوبی را زنان تشکیل داده اند. این آمار از سال ۲۰۱۴ تا ۲۰۱۶ به ۸۰ درصد و در سال جاری میلادی به ۸۵ درصد رسیده است.
«مسیر آزادی» برای افرادی که از کره شمالی فرار می کنند از مرز طولانی این کشور با چین می گذرد. آنها با کمک واسطه‌‌ها به سختی از مرز می‌گذرند و پس از آن اغلب با عبور از ویتنام، لائوس و تایلند خود را به کره جنوبی می رسانند.
کره شمالی کشور بسته ای است و دسترسی به آماری ساده درباره مهاجران در آن غیرممکن است. بنابراین نمی توان بطور دقیق گفت که چرا زنان بیشتر از مردان دست به فرار از این کشور می زنند. با این وجود محققان چندین عامل را در این موضوع مهم می دانند.
ازدواج یا ورود به صنعت سکس در چین
به گفته کارشناسان، اگرچه تعدادی از زنان کره شمالی در چین ممکن است بعنوان کارگر جنسی فعالیت کنند اما در مجموع بدلیل مهاجرت به کشوری با جمعیت بیشتر مردان نسبت به زنان، ازدواج یکی از گزینه‌های اصلی پیش روی آنان در چین است.
سوکیل پارک، مدیر بخش تحقیقات موسسه آزادی برای کره شمالی (سازمان غیر دولتی کمک به پناهجویان کره شمالی در چین) در این باره می گوید: «به صورت تاریخی بیشترین عامل مهاجرت زنان از کره شمالی به چین، قاچاق بعنوان برده جنسی و یا ازدواج بوده است.» وی می افزاید که این زنان بدون کارت اقامت با کار کردن در کارخانه‌ها و رستوران‌های چین، شانس بیشتری برای مخفی ماندن از رادار دولت دارند. به گفته آقای پارک بسیاری از این زنان درآمد خود را برای خانواده‌هایشان در کره شمالی می فرستند.
پایگاه اجتماعی پائین زنان در کره شمالی
هدر بار، محقق ارشد حقوق زنان در سازمان دیده‌بان حقوق بشر، جایگاه اجتماعی پائین‌تر زنان نسبت به مردان در کره شمالی را یکی دیگر از عوامل فرار برای این قشر می داند. او می گوید که زنان به همین دلیل راحت‌تر می توانند از دید مقامات امنیتی این کشور پنهان بمانند.
این در حالی است که بعقیده این پژوهشگر با وجود اینکه تعدادی از زنان کره شمالی توانسته‌اند جایگاه شغلی خود را در ارتش، برخی نهادها و یا کسب و کارهای دولتی حفظ کنند، از زمان بحران اقتصادی کره شمالی در دهه ۹۰ میلادی، نقش آنان در بازارهای غیررسمی پر رنگ‌ترشده است.
هدر بار می گوید: «این بازارهای غیر رسمی عمدتا در دست زنان متاهلی است که بدلیل نداشتن فرصت برابر با مردان در کارهای دولتی به این نوع کسب و کار روی آورده اند.» وی می‌افزاید که این نوع مشاغل احتمال آسیب‌هایی نظیر آزار و اذیت جنسی و اعمال خشونت را برای این زنان افزایش می دهد.
تاثیر سینمای کره جنوبی در دسترسی زنان به اطلاعات دنیای خارج
خرید و فروش و در اختیار داشتن فیلم‌های خارجی در کره شمالی ممنوع است و خریداران با مجازات‌های سنگینی روبرو می شوند، اما بازار سیاه فیلم‌ها و سریال‌های تولید شده در کره جنوبی و همچنین دریافت سیگنال از شبکه‌های تلویزیونی چین در برخی از مناطق کره شمالی باعث شده تا زنان بتوانند با دنیایی به غیر از آنچه دولت پیونگ یانگ برایشان تصویر می کند، آشنا شوند.
بسیاری از برنامه‌های پر زرق و برق تلویزیونی کره جنوبی و سریال‌هایی که با نام کی- دراما (K-drama) مشهورند، در کره شمالی محبوبیت فراوانی دارد.A post shared by Azərbaycan,kore???? (@kdramareplikleri._) on Dec 11, 2017 at 12:36am PST
سوکیل پارک، مدیر بخش تحقیقات موسسه آزادی برای کره شمالی در چین در این باره می گوید که «آزادی» نمایش داده شده در این برنامه‌های تلویزیونی انگیزه بسیاری از زنانی است که از کره شمالی می گریزند.
یکی از زنان در مصاحبه با نشریه USA TODAY در سئول گفت: «سبک زندگی آنان (زنان در سریال ها) بسیار آزاد، رها و بی دغدغه است. هر کاری را که بخواهند می توانند انجام دهند و هر زمان اراده کنند می توانند به سفر بروند. من می دانستم که زندگی آنان بسیار آزادانه‌تر از آن چیزی است که ما در کره شمالی داریم.»
در سال ۲۰۰۹ میلادی، ۲۹۰۰ شهروند کره شمالی از این کشور گریختند اما این رقم در سال گذشته میلادی به ۱۴۰۰ و در سال جاری به ۱۲۰۰ نفر رسیده است.
کارشناسان می گویند دلیل کاهش تعداد پناهجویان کره شمالی، کم شدن تمایل آنها به خروج از کشور نبوده بلکه برخورد سخت‌گیرانه دولت چین در مرزها، راه فرار را برای آنان سخت‌تر کرده است.
ترس از زندانی شدن در کره شمالی در صورت بازداشت و یا سکونت در اردوگاه‌های پناهجویان در چین نیز، خروج از کشور را برای کسانی که می‌خواهند از درهای بسته کره شمالی عبور کنند، مشکل می کند.
بیشتر بخوانید: فرمان کیم جونگ اون: به نام حزب و سرزمین مادری شلیک کنید