مصرف شلغم در زمان سرماخوردگی بسیار توصیه شده و میتواند سبب التیام علائم این بیماری ویروسی شود. بخور آن برای باز شدن سینوسها، رفع گرفتگی بینی، تسکین سرفه و سردرد مؤثر است و قرقره آب شلغم پخته میتواند از شدت گلو درد بکاهد.
یکی از موثرترین فرآوردههای شلغم، سوپ آن است که خاصیت فوقالعادهای برای درمان سرماخوردگی دارد. این سوپ را از ترکیب جو، هویج، شلغم، پیاز و گشنیز تهیه کنید.
شلغم خام دارای مقادیری انسولین گیاهی است، اما به میزانی نیست که بتواند منجر به کاهش قند خون مبتلایان به دیابت شود. ضمن این که شلغم پخته حاوی میزانی قند بوده و چاقکننده است و مصرف آن برای دیابتیها توصیه نمیشود. تنها انواعی از میوهها یا سبزیها که طعم تلخی دارند را میتوان در گروه خوراکیهای مناسب برای کنترل قند خون در نظر گرفت.
از دیدگاه طب سنتی، تخم شلغم و روغن آن که از شلغم خام بهدست میآید خواص قویتری دارد برای افزایش قدرت و استحکام نواحی تناسلی، التیام زودانزالی و ناتوانی جنسی مردان توصیه شده و میتواند به باروری نطفه مردان و تقویت تخمدانها کمک کند. تخم شلغم را میتوان به صورت پودر یا همراه با عسل و آب جوش یا به تنهایی جوید.
در طب نوین، شلغم و کلم را در گروه مواد گواترزا دستهبندی کردهاند، اما در طب سنتی عقیده بر این است چون شلغم گرمی درجه 2 دارد عاملی برای تشدید یا بروز این بیماری نیست.
متخصصان طب ایرانی معتقدند افرادی که دچار مشکلات ادراری به صورت سختی در دفع ادرار هستند بهتر است شلغمهای کوچک را رنده و با عسل مخلوط و میل کنند.
شلغم با لینت مزاج سبب رفع یبوست میشود و با افزایش میزان ادرار به دفع فضولات بدن کمک میکند.
آب شلغم پخته یا له شده آن به صورت موضعی برای بهبود ترک خوردگی و خشکی یا خارش پوست ناشی از سرما مفید است.
اگر از شلغم پلاسیده و مانده استفاده شود به سبب آن که دیرهضم و ثقیل میشود امکان تولید نفخ و گاز را در بدن افزایش میدهد و برای رفع این ضرر توصیه بر این است که شلغم را با زیره، آویشن یا عسل بخورید.
توصیه شده است شلغم را با کمی نمک بخورید تا رطوبت مازاد آن را خنثی و از علائم سوء آن بکاهد.
بخارپز کردن در مقایسه با آب پز کردن بهترین روش طبخ شلغم است. بر اثر آب پز شدن بخشی از خواص درمانی آن خارج و وارد آب میشود.
ویژگیهای یک شلغم خوب
شلغم خوب باید سفت و سنگین و توپر باشد. شلغمهای پوک و کم وزن، کهنه و مانده و پلاسیده بوده و نفخ آن زیادتر است.
پوست شلغم باید براق و صاف و بافت درون آن روشن و شفاف باشد.
شلغمهایی که قسمتهایی به رنگ بنفش دارند، در مقایسه با انواع سفید آن، تندتر و حاوی ترکیبات ضدسرطانی بیشتری هستند.
چون منافذ ریز سطح شلغم محل تجمع میکروبهای موجود در خاک است، باید قبل از پختن با اسکاچ خوب تمیز و شسته شوند و هنگام مصرف، پوست نازک روی آن جدا شود.
فاخره بهبهانی
جامجم