شهروند| انتقال سفارت آمریکا با فرمان دونالد ترامپ رئیس‌جمهوری این کشور به شهر قدس (در فلسطین) مسأله‌ای شد تا روسای چندین کشور مسلمان برای مذاکره به دستور رجب طیب اردوغان در استانبول ترکیه دور هم جمع شوند. حسن روحانی، رئیس‌جمهوری کشورمان هم ازجمله میهمانان ویژه این اجلاس بود. رئیس‌جمهوری در این اجلاس که به صورتی اضطراری برگزار شد، این اقدام را واکنشی بهنگام خواند و در سخنرانی‌اش اعلام کرد که ایران آمادگی دارد با تک‌تک کشورهای اسلامی برای دفاع از قدس بدون هیچ‌گونه ملاحظه و پیش‌شرطی همکاری کند.
روحانی در سخنرانی خود تلاش برخی کشورها برای ایجاد ارتباط و همکاری با اسراییل- با چراغ سبز ایالات متحده آمریکا- را از مقدمات این نقشه و کاشتن بذر تروریسم را ازجمله ماموریت‌ها و سیاست‌های رژیم صهیونیستی برای استیلای هژمونیک این کشور در منطقه ارزیابی کرد. رئیس دولت دوازدهم در ادامه همکاری‌های پنهان این دو متحد استراتژیک یعنی آمریکا و اسراییل جهت به فروش‌رساندن سلاح‌های خود با هدف ایجاد اختلاف بین کشورهای اسلامی (خاورمیانه) را ازجمله رویکردهایی دانست که طرح آن از سال‌ها تبیین شده بود. روحانی در پایان با برشمردن تحرکات ظالمانه و غیرانسانی این دو کشور در تقابل با فلسطینیان به اقدامات عملی در راستای مقابله با نقشه راه این دو کشور اشاره و اذعان کرد که هرگونه «اقدام عملی» یا برخورد با رژیم صهیونیستی با توجه به اینکه موضوع مشترک جهان اسلام است، می‌تواند به‌عنوان موضوع گفت‌وگو در رأس قرار گیرد.
همه می‌دانند بزرگترین دشمن یهودیان
پروژه خطرناک صهیونیسم است
روحانی گفت: باید از همه راه‌های ممکن مانع اجرای این اقدام غیرقانونی دولت آمریکا شویم، اما جای طرح این سوال وجود دارد که چه عناصر و عواملی باعث شد رئیس‌جمهوری آمریکا اینچنین گستاخانه حرمت‌شکنی کند!؟ به عقیده من، آنچه بیش از هر چیز دیگری محرک و مشوق این تصمیم‌گیری بوده، تلاش برخی برای ایجاد ارتباط با رژیم صهیونیستی و هماهنگی و همکاری با آن رژیم است که به جای مقابله با تهدیدهای صهیونیست‌ها، در همراهی با آمریکا و رژیم صهیونیستی، نسخه‌هایی را برای آینده فلسطین تجویز می‌کنند که در صورت عملی‌شدن، صهیونیست‌ها برای همیشه بر فلسطین مسلط خواهند شد. امروز دیگر همه می‌دانند که بزرگترین دشمن یهودیان، نه مسلمانان و اعراب بلکه پروژه خطرناک صهیونیسم است. ما مسلمانان و مسیحیان و یهودیان، صاحبان تاریخی این منطقه هستیم. این صهیونیست‌ها هستند که در این جمع غریبه‌اند و خود را بر این منطقه تحمیل کرده‌اند؛ آنهایی که بذر تروریسم و خشونت‌گرایی را از سال‌های آغازین قرن گذشته به منطقه ما آوردند، صهیونیست‌ها هستند.
7 پیشنهاد مهم
روحانی در ادامه سخنرانی خود گفت: اقدام اخیر دولت آمریکا برای کسانی که هنوز روزنه امیدی به ایفای نقش مثبت آمریکا در حل بحران فلسطین داشتند، آشکارا روشن ساخت که آمریکا تنها در پی منافع حداکثری صهیونیست‌هاست و احترامی برای خواسته‌های مشروع فلسطینیان قایل نیست. برای مقابله با این اقدامات ظالمانه و کوته‌نظرانه ضرورت دارد اقدامات عملی ذیل را در سرلوحه برنامه جمعی خود قرار دهیم:
۱- ضروری است تصمیم اخیر آمریکا در اعلام قدس شریف به‌عنوان پایتخت رژیم صهیونیستی و انتقال سفارت خود به آن‌جا بشدت توسط این اجلاس محکوم شود.
۲- در شرایط کنونی، وحدت جهان اسلام در برابر رژیم صهیونیستی بسیار ضروری است. اگر در برخی از مسائل با هم اختلاف‌نظر داریم، اما در مورد دفاع از قدس و آرمان فلسطین نباید اختلافی داشته باشیم. همه معضلات جهان اسلام از طریق گفت‌وگو قابل حل است. تنها از طریق وحدت اسلامی است که بهتر می‌توان از حقوق امت اسلام و قدس حمایت کنیم.
۳- دولت آمریکا باید متوجه این واقعیت بشود که جهان اسلام نسبت به سرنوشت فلسطین و قدس شریف بی‌تفاوت نبوده و به سخره‌گرفتن مصوبات بین‌المللی و نظرات اکثریت قریب به اتفاق جامعه بین‌المللی در موضوع فلسطین، بدون هزینه سیاسی نخواهد بود.
۴- کشورهای اسلامی به‌طور یکپارچه موضع اصولی خود در مخالفت با اقدام اخیر آمریکا را در گفت‌وگو با شرکای آمریکا به‌ویژه کشورهای اروپایی مطرح و بر لزوم پایداری همه کشورها در برابر تصمیم اخیر ترامپ تأکید کنند.
۵- باید موضوع فلسطین به موضوع اول جهان اسلام برگردد. با شکست داعش در عراق و سوریه و لزوم تداوم مبارزه با دیگر گروه‌های تروریستی، نباید از خطرات رژیم صهیونیستی ازجمله زرادخانه هسته‌ای این رژیم که کل جهان را مورد تهدید قرار می‌دهد، غافل باشیم.
۶- سازمان ملل متحد به‌ویژه شورای امنیت و مجمع عمومی آن در مقطع کنونی نقش کلیدی در مخالفت با تصمیم اخیر آمریکا دارند. لازم است هیأت‌های نمایندگی کشورهای اسلامی در سازمان ملل به‌طور فعال در مباحثات شرکت کنند.
۷- باید تحرکات رژیم صهیونیستی به‌طور مستمر مورد رصد قرار گیرد و سازمان همکاری اسلامی در صورت نیاز برای اتخاذ تدابیر الزام در سطح وزرا یا سران تشکیل جلسه دهد.
او در آخر گفت: جمهوری اسلامی ایران آمادگی دارد با تک‌تک کشورهای اسلامی برای دفاع از قدس بدون هیچ‌گونه ملاحظه و پیش‌شرطی همکاری کند.
شهروند| در حالی که درگیری‌ها و اعتراض‌ها به تصمیم ترامپ در مورد به رسمیت‌شناختن بیت‌المقدس به عنوان پایتخت اسراییل همچنان ادامه دارد، سازمان همکاری اسلامی در اجلاس فوق‌العاده خود در استانبول تصمیم آمریکا را محکوم کرد.
این نشست یک‌روزه در پاسخ به تصمیم دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری آمریکا در به رسمیت‌شناختن بیت‌المقدس به عنوان پایتخت اسراییل در استانبول برگزار شد و در آن نوزده کشور در بالاترین سطح شرکت کردند. روسای‌جمهوري کشورهای ایران، ترکیه، افغانستان، لبنان، یمن و جمهوری آذربایجان و همچنین پادشاه اردن، امیران قطر و کویت و رئیس تشکیلات خودگردان فلسطینی در این نشست فوق‌العاده حضور داشتند.
سازمان همکاری کشورهای اسلامی در سال ۱۹۶۹ بنیان گذاشته شد و ۵۷ عضو دارد. نشست ویژه سازمان همکاری اسلامی پس از تصمیم ترامپ توسط رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهوری ترکیه فراخوانده شد.
پیش‌نویس پایانی نشست سران سازمان همکاری اسلامی از ایالات متحده خواسته است تا از روند صلح عقب‌نشینی کند. همچنین در بیانیه پایانی نشست سران کشورهای سازمان همکاری اسلامی از شورای امنیت خواسته شده است تا مجددا بر وضع قانونی شهر قدس تأکید کند. این پیش‌نویس تصمیم دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا در خصوص قدس را باطل خوانده و بر مرکزیت‌داشتن مسأله فلسطین و قدس شریف برای امت اسلامی تأکید کرده است. این کشورها خواهان به رسمیت شناختن کشور فلسطین با پایتختی قدس شرقی شده‌اند.
پیش‌نویس پایانی نشست سران از ایالات متحده نیز خواسته است تا از روند صلح عقب‌نشینی کند. در این پیش‌نویس به این امر اشاره شده است که دولت آمریکا مسئول پیامدهای ناشی از عدم بازگشت از این تصمیم خود است.
اردوغان: دولت اسراییل تروریست است
آقای اردوغان در افتتاحیه این اجلاس دولت اسراییل را به‌عنوان «حکومتی تروریستی» معرفی کرد و قدس را خط قرمز ترکیه خواند و گفت: «آنچه اسراییل با فلسطینیان می‌کند گرگ با گوسفندان نمی‌کند.»
رئیس‌جمهوري ترکیه با تأکید بر اینکه تصمیم ترامپ باید توسط جامعه جهانی مورد تجدید نظر قرار بگیرد، گفت که به غیر از اسراییل هیچ کشوری از آن پشتیبانی نمی‌کند: «ما امروز برای بررسی تجاوزاتی که علیه مردم فلسطین و قدس رخ داده این‌جا جمع شدیم. قدس شهری تحت اشغال اسراییل است و نباید شاهد چنین تصمیماتی از سوی هر کشوری با هر جایگاه و اعتباری باشیم. تصمیم ترامپ مخالف قوانین بین‌المللی است و اسراییل تنها طرفی است که آمریکا را در این تصمیم تأیید کرده است.»
اردوغان با بیان اینکه «تصمیم ترامپ هیچ چیز را عوض نمی‌کند» گفت: «آمریکا با اقدامات نادرستش باعث پیامدهای خطرناکی در منطقه شده به جای اینکه صلح را در جهان برقرار کند.»
او ضمن تأکید بر اینکه قدس خط قرمز این کشور است، اعلام کرد، زمان آن رسیده که جهان «کشور فلسطین» را برای تغییر معادلات فعلی به رسمیت بشناسد.
رئیس‌جمهوری ترکیه گفت: «هر کسی که چند دقیقه در خیابان‌های بیت‌المقدس پیاده راه برود، متوجه خواهد شد که این شهر تحت اشغال است.» رئیس‌جمهوری ترکیه گفت: «اگر به نقشه فلسطین و اسراییل نگاه کنیم، می‌بینیم اشغالگري‌های اسراییل و کاهش اراضی فلسطینی از سال 1948 به مراتب ادامه داشته و متاسفانه اراضی اسراییلی چند برابر اراضی فلسطین شده است. نقشه فلسطین و اسراییل نشان می‌دهد كه اسراییل دولتی اشغالگر و تروریست است.»
عباس: دیگر نقش آمریکا را نمی‌پذیریم
محمود عباس، رئیس تشکیلات خودگردان فلسطین نیز در اجلاس سازمان همکاری اسلامی سخنرانی کرد. او در سخنان خود اعلام کرد که آمریکا با این تصمیم خود جانب اسراییل را گرفته و صلاحیت مذاکرات صلح بین اسراییل و فلسطین را ندارد: «آمریکا از طرح ظالمانه انگلیس برای مصادره اراضی فلسطینی‌ها به نفع اسراییل حمایت کرد و اکنون ده‌ها سال از این اقدام می‌گذرد. امروز نیز ترامپ، قدس را به اسراییل هدیه کرد به شکلی که گویا قدس یکی از شهرهای آمریکا است که آن را به اسراییل می‌بخشد.»
عباس هم تصمیم آمریکا را نقض حقوق بین‌المللی دانست و تأکید کرد: «ما هیچ نقشی برای آمریکا در روند صلح قایل نیستیم؛ آنها نشان دادند که کاملا در طرف اسراییل قرار دارند.»
رئیس تشکیلات خودگردان فلسطین بیت‌المقدس را «خط قرمز» فلسطینی‌ها خواند و گفت این شهر «همیشه پایتخت فلسطین خواهد ماند» و «باید تمامی اراضی اشغال‌شده توسط اسراییل در سوریه و لبنان نیز آزاد شود.»
وی با اشاره به طرح‌های کنگره آمریکا مبنی بر تروریستی‌خواندن سازمان آزادیبخش فلسطین تأکید کرد: «ما تروریست نیستیم بلکه شما تروریست هستید. اسراییل زمانی که به اراضی ما یورش برد و ده‌ها روستا را منهدم کرد و تمامی قطعنامه‌های بین‌المللی را زیرپا گذاشت، بازخواست و مجازات نشد. اسراییل حتی به یک قطعنامه هم متعهد نبوده است. چه کسی از اسراییل حمایت می‌کند؟»
محمود عباس با بیان اینکه فلسطینی‌ها به صلح پایبند هستند و پایبند خواهند ماند، گفت: «ما مخالف خشونت خواهیم بود و به صلحی که برخاسته از قطعنامه‌های بین‌المللی باشد، پایبند خواهیم ماند.» وی در ادامه افزود: «طبق قطعنامه‌های شورای امنیت که آمریکا خود یکی از اعضای آن است، کشورها نمی‌توانند سفارت‌های خود را به قدس انتقال دهند.»
رئیس تشکیلات خودگردان فلسطین در بخش دیگری از سخنانش با اشاره به اینکه، براساس قوانین بین‌المللی برای تشکیل یک کشور باید مرز وجود داشته باشد، گفت: «چطور می‌توان کشوری را به رسمیت شناخت که مرز ندارد در نتیجه به رسمیت شناختن اسراییل امری باطل است.»
عباس از کشورهای جهان خواست که در به رسمیت شناختن اسراییل تجدیدنظر کنند و از کشورهای شورای حقوق بشر نیز خواست تا تشکیل جلسه دهند و به مسئولیت انسانی خود عمل کنند.
حسن روحانی، رئیس‌جمهوری ایران نیز در این اجلاس حضور داشت. وی در تويیتر نوشت: «تصمیم اخیر دولت آمریکا روشن کرد که آمریکا فقط به دنبال تأمین حداکثری منافع صهیونیست‌ها است و این کشور هیچ احترامی برای حقوق قانونی فلسطینی‌ها قایل نیست. آمریکا هیچ‌وقت میانجی قابل اعتمادی نبوده و نخواهد بود.»
از سوی دیگر، ملک عبدالله، پادشاه عربستان نیز در سخنرانی خود به مسأله قدس پرداخت. ملک سلمان در اجلاس سازمان همکاری اسلامی حضور نداشت اما دیروز، چهارشنبه در پارلمان این کشور نسبت به تصمیم ترامپ ابراز تأسف کرد. او از حق فلسطینی‌ها برای داشتن کشوری مستقل دفاع کرد و گفت شرق بیت‌المقدس پایتخت فلسطین است. ملک سلمان از حل مسالمت‌آمیز بحران‌های منطقه و در رأس آنها مسأله فلسطین استقبال کرد.
دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری آمریکا هفته پیش بیت‌المقدس را به‌عنوان پایتخت اسراییل به رسمیت شناخت. او رسما دستور انتقال سفارت این کشور از تل‌آویو به بیت‌المقدس را صادر کرد. اقدامی که با مخالفت‌های جهانی ازجمله در فلسطین و چندین کشور اروپایی روبه‌رو شد.
شهرهای فلسطین از روز جمعه شاهد درگیری با نیروهای رژیم صهیونیستی است. در درگیری‌های روز سه‌شنبه میان نیروهای رژیم صهیونیستی و فلسطینیان در کرانه باختری و نوار غزه ۱۲۴ فلسطینی زخمی شدند. هلال‌احمر فلسطین در بیانیه‌ای اعلام کرد: ۱۲۴ فلسطینی در درگیری‌های روز سه‌شنبه با نیروهای رژیم صهیونیستی با گلوله پلاستیکی و گاز اشک‌آور در مناطق مختلف نوار غزه و کرانه باختری و قدس زخمی شدند. در جریان این درگیری‌ها جوانان فلسطینی ورودی شمالی شهر بیت لحم را در کرانه باختری بستند و به سمت نظامیان اسراییلی سنگ پرتاب کردند.
تعدادی از اعراب ساکن تل‌آویو نیز در مقابل سفارت آمریکا در این شهر در اعتراض به اقدام ترامپ تظاهرات کردند.