مهدی پورصفا
انتشار خبر تبرئه نمايندگان سلفي‌بگير روز مراسم تحليف رئيس دولت دوازدهم باز هم سبب برافروخته‌تر شدن شعله انتقاد از نحوه مديريت مجلس شوراي اسلامي شده است.
زماني كه حسن روحاني در ارديبهشت ماه سال جاري به پيروزي رسيد و براي سوگند در مراسم تحليف خود وارد ساختمان بهارستان شد، هرگز تصور نمي‌كرد كه يك حركت غلط از سوي برخي نمايندگان تمام اين مراسم تحت تأثير قرار بگيرد. حتي خانم موگريني، كميسر سياست خارجي اتحاديه اروپا هم تصور نمي‌كرد كه با چنين استقبال گسترده‌اي از سوي نمايندگان موبايل به دست ايراني قرار بگيرد. حالا پس از گذشت نزديك به پنج ماه از آن ماجرا خبر تبرئه مقصران اصلي ماجرا خبر از همه تعجب برانگيزتر باشد.
سلفي بد، سلفي خوب
اينكه سياسيون بخواهند در مراسم‌هاي گوناگون با گوشي‌هاي تلفن همراه از يكديگر عكس و فيلم بگيرند، حتي در دنيا هم شايد جزو ناپسندترين حركاتي است كه مي‌تواند از هر فعال سياسي سر بزند. به عنوان مثال تصوير برداري امير قطر با گوشي آيفون خود در مراسم امضاي تفاهمنامه مشترك با هند با انتقادات فراواني از سوي رسانه‌ها و مطبوعات دو كشور روبه رو شد. از همين رو اعتراض وسيع رسانه‌ها و مردم به هجوم نمايندگان موبايل به دست براي سلفي گرفتن با كميسر سياست خارجي اتحاديه اروپا قابل درك بود. چنين حركتي آن هم در يك مجلس رسمي و نشستن نمايندگان روي صندلي معنايي جز ذوق زدگي بي حد و حصر از ملاقات يك مقام متوسط اروپايي نداشت. تنها اندكي بعد از انتشار اين عكس در بين گزارش تصويري رسانه‌ها سيل انتقادات نسبت به چنين حركتي فضاي مجازي را فرار گرفت.
پايه تمام انتقادات بر اين اساس استوار بود كه سلفي گرفتن نه جرم است و نه گناه اما رفتار نمايندگان مجلس به عنوان عصاره فضائل ملت خارج از شئون نظام جمهوري اسلامي بود.
اقدامي كه مرزها را در نورديد
جالب اينجا بود كه چنين حركتي حتي صداي اعتراض برخي از اعضاي دولت را در آورد.
حسام الدين آشنا، مشاور رئيس‌جمهور و رئيس مركز بررسي‌هاي استراتژيك در توئيتي در اعتراض به اين اقدام گفت: مشكل سياسي نيست، فرهنگي است.اي كاش با تك تك نمايندگان محترم حاضر در آن تصوير سلفي، مصاحبه‌اي عميق گرفته شود. همچنين خبرگزاري ايرنا به عنوان رسانه رسمي دولت در نقد اين ماجرا و با اشاره به عذرخواهي برخي نمايندگان نوشت: هر چند امروز صبح يكي از نمايندگان از رفتار روز گذشته خود در صحن مجلس شوراي اسلامي عذرخواهي كرده است و احتمالاً در يكي دو روز آينده ديگراني از نمايندگان سلفي بگير هم در اين خصوص اظهار نظر خواهند كرد، با اين حال تصاوير منتشر شده تيرهايي است كه از چله رها شده و در معرض ديد افكار عمومي در داخل و خارج قرار گرفته است و در اين شرايط بعيد به نظر مي‌رسد عذرخواهي بتواند آب رفته را به جوي برگرداند.
ابعاد اين اقدام نمايندگان حتي از مرزهاي جمهوري اسلامي ايران فراتر رفت و برخي از رسانه‌هاي بين‌المللي به نقد اقدام نمايندگان مجلس شوراي اسلامي پرداختند و گاه به تمسخر آن پرداختند. به عنوان مثال روزنامه ديلي تلگراف در نقد اين رفتار نوشت: تعدادي از نمايندگان مجلس ايران به دليل رفتار غيرحرفه‌اي و خلاف شأن نمايندگي مورد انتقاد قرار گرفتند. آنها در مراسم تحليف روحاني، براي سلفي گرفتن با يك مقام اتحاديه اروپا عجله بسياري به خرج دادند. موگريني كه روسري سفيد و سبز بر سر داشت، از جمعيتي كه دور او در پارلمان ايران حلقه زدند، غافلگير شده بود. اين اقدام نمايندگان مورد انتقاد بسياري از ايرانيان و همچنين تعدادي از نمايندگان مجلس قرار گرفت.
روزنامه گاردين هم در اين باره در مقاله‌اي با اشاره به ضرورت آموزش تشريفات به نمايندگان مجلس شوراي اسلامي نوشت: گروهي از نمايندگان مجلس ايران به دليل مسابقه گذاشتن بر سر گرفتن سلفي با فدريكا موگريني مورد انتقاد قرار گرفتند. البته در اين ميان يكي از نمايندگان كه با موگريني عكس گرفته بود، پس از مشاهده واكنش‌هاي گسترده منفي مجبور به عذرخواهي از مردم شد. طبيعي است كه مروري كوتاه بر اين اخبار نشان‌دهنده عمق زشتي رفتار نمايندگان است. شايد تصور بر اين بود كه اولين برخورد با نمايندگان خاطي از سوي خود مجلس شوراي اسلامي صورت پذيرد، اما روز گذشته انتشار مصاحبه يكي از نمايندگان مجلس نشان داد كه اوضاع خراب تر از اين حرف هاست.
سلفي بگيران تبرئه شدند
انتظار این بود كه اولين اقدام در اين باره بايد از سوي هيئت نظارت بر رفتار نمايندگان صورت مي‌پذيرفت. هيئتي كه بر اساس قانون موظف است، شكايات موجود در خصوص مشي نمايندگي نمايندگان را مورد بررسي قرار داده و در صورت تشخيص مغايرت آن را روانه قوه قضائيه كند. محمد جمالي سخنگوي هيئت نظارت بر نمايندگان خبر از مختومه شدن شكايت از نمايندگان سلفي بگير خبر مي‌دهد. مسئله‌اي كه بار ديگر نشان مي‌دهد مجلس در خصوص نظارت بر رفتار خود نمايندگان دچار مشكلات جدي است. جمالي با اشاره به جلسه ديروز هيئت نظارت بر رفتار نمايندگان از تبرئه نمايندگاني كه با موگريني سلفي گرفته بودند، خبر داد و گفت كه اين موضوع خلاف شئون نمايندگي تشخيص داده نشد و پرونده مختومه است. محمدجواد جمالي در ادامه گفت وگوي خود با ايسنا در توضيح جلسه هيئت نظارت بر رفتار نمايندگان، گفت: در اين جلسه شكايت جمعي از مردم شيراز عليه نمايندگاني كه با خانم موگريني سلفي گرفته بودند مطرح و بررسي شد. به رغم اينكه اين شكايت شاكي مشخصي نداشت موضوع باز هم خلاف شئون نمايندگي تشخيص داده نشد و پرونده مختومه شد.
رئيس مجلس در اين بين چه كرده است
با اين سخنان آقاي جمالي چند شبهه براي هر خواننده منصفي به وجود مي‌آيد. آيا نمايندگان مجلس براي رسيدگي به حركات غیرعرفی برخي همكاران خود كه حتي به خارج از مرزها كشيده شده بايد منتظر شكايتي خارج از مجلس شوراي اسلامي باشند.
حتي اگر عده‌اي از مردم شيراز عليه اين حركت نمايندگان اقدامي نكرده بودند جا نداشت كه خود هيئت نظارت بر نمايندگان بررسي اين اقدام زشت و برخورد با متخلفان را در دستور كار خود قرار مي‌داد؟ بر فرض مثال هيئت نظارت بر نمايندگان تنها با شكايتي خارج از مجموعه مجلس مي‌توانند به تخلفات همكارات خود رسيدگي كنند، آيا روا نبود كه هيئت رئيسه مجلس شوراي اسلامي و شخص رئيس مجلس به عنوان اصلي ترين ناظر بر رفتار نمايندگان و حافظ نظم جلسات علني مجلس با چنين اقدامي برخورد مي‌كرد و شخصا ماجرا را پيگيري مي‌كرد.
تمام اين اتفاقات نشان مي‌داد كه وزن مجلس دهم حتي در خصوص رسيدگي به مشكلات و مسائلي كه مورد توجه افكار عمومي است، سال‌ها فاصله دارد.