تهران در سده اخیر با چالش هجوم جمعیت به سمت خود دست و پنجه نرم کرده است. اما در حال حاضر مناطق حومه و شهرک‌های اقماری تهران نیز به این چالش کشده شده‌اند و به گفته رئیس شورای شهر تهران جمعیت آن‌ها رو به افزایش است، چراکه بسیاری از افراد به دلیل جذابیت شهر تهران به آن نقل مکان می‌کنند اما به دلیل مشکلاتی که در پایتخت وجود دارد در خودِ شهر تهران ساکن نمی‌شوند و به حومه آن می‌روند. به این ترتیب طولی نخواهد کشید که حومه تهران نیز با همین مشکلات دست به گریبان خواهد شد. آلودگی هوا و مشکلات محیط‌زیستی، آلودگی صوتی، ترافیک، استرس و عدم مدیریت زمان، کمبود جای پارک و ... نمونه‌هایی از این معضلات روزانۀ مردم تهران است.
آلودگی هوا تهران را به کام مرگ می‌کشاند
آلودگی هوا در شهر تهران عمدتاً مصنوعی و ناشی از فعالیت وسایل نقلیه است که سهمی ۸۰ درصدی در آلودگی هوای شهر دارند و تولیدکننده گازهای سمی دی‌اکسید نیتروژن و مونوکسیدکربن هستند. این وسایل نقلیه گاز دی‌اکسیدکربن نیز تولید می‌کنند که هرچند سمّی نیست اما باعث گرم شدن زمین می‌شود. سالانه بیش از ۵۰۰ گرم ذرات آلاینده معلّق وارد بدن هر شهروند تهرانی می‌شود در حالی که بدن تنها توانایی پالایش ۲۳۰ گرم آلاینده در سال را دارد. آلودگی هوا با تأثیرات مخربی که بر دستگاه‌های داخلی بدن همچون دستگاه قلبی و عروقی و تنفسی دارد باعث بروز بیماری‌های مزمنی همچون آسم و آلرژی‌های پوستی و بعضاً بیماری‌های صعب‌العلاجی مانند سرطان می‌شود. سرپرست گروه سلامت هوای مرکز محیط و کار وزارت بهداشت آمار مرگ 4810 نفر در شهر تهران بر اثر آلودگی هوا در سال 95 را تأیید کرده است.
تهران در مرز اضطرار از لحاظ آلودگی صوتی قرار دارد
تهران آلوده‌ترین شهر جهان از نظر آلودگی صوتی است. یکی از منابع اصلی آلودگی صوتی در تهران صدای اگزوز موتورسیکلت‌ها است که ۲۵٪ آلودگی صوتی شهر را تشکیل می‌دهد. آلودگی صوتی خودروهای سواری و موتورسیکلت‌های تهران بیشتر از حد استاندارد است، به‌طوری‌که در سال‌های اخیر تهران از نظر آلودگی صوتی در وضعیت اضطرار قرار گرفته است. تا جایی که میزان آلودگی صوتی در مناطق مسکونی که در نزدیکی بزرگراه‌ها واقع شده‌اند، بین ۷۰ تا ۸۰ دسی‌بل بوده، درحالی که استاندارد آلودگی صوتی مناطق مسکونی در روز ۵۵ دسی‌بل و در شب ۴۵ دسی‌بل است. افزایش و تشدید بیماری‌های روحی، افزایش اضطراب درونی، ناراحتی‌های قلبی، بیماری‌های گوارشی، زایمان زودرس و تولد نوزادان نارس تنها بعضی از عوارض آلودگی صوتی بر بدن هستند.
از دیگر آلودگی‌ها و معضلات زیست‌محیطی شهر تهران که در اثر افزایش جمعیت این شهر بروز می‌کند می‌توان از آلودگی نوری، آلودگی بصری، زمین‌خواری، کوه‌خواری و تخریب منابع طبیعی، تخریب باغ‌های شهری، برداشت نامتعارف آب از چاه‌های غیرمجاز و فرونشست زمین، افزایش زباله و موش‌ها، کمبود سرانه فضای سبز شهری، کاهش آب‌های زیرزمینی و آلودگی و فرسایش خاک نام برد.
ترافیک تهران، گره کور پایتخت
جمعیت زیاد تهران و رفت‌وآمد انبوه خودروها در شهر، خیابان‌های تهران را به یک پارکینگ بزرگ تبدیل کرده است. ایجاد راه‌بندان‌های شدید و به دنبال آن آلایش شدید هوا، اتلاف شدید وقت، افزایش استرس و عدم امکان مدیریت زمان، مجموعه‌ای از فشارهای جسمی و روانی را شامل می‌شود که شهروندان تهرانی آن را در قالب یک بحران تجربه می‌کنند. محسن هاشمی، رئیس شورای شهر تهران، این معضل را در حد یک مسأله امنیتی توصیف می‌کند و در قالب شوخی خطر ترافیک برای امنیت تهران را بیشتر از داعش می‌داند! او حل این معضل را غیرممکن می‌داند و تنها راه سبک‌کردن ترافیک تهران را گسترش مترو و استفاده بیشتر از آن عنوان می‌کند. به گفته هاشمی، در حال حاضر روزانه بیش از 750 هزار خودرو وارد شهر می‌شود و پیش‌بینی می‌شود که این میزان به سه تا چهار میلیون برسد.
اما شاید استفاده از تجربیات شهرهای بزرگ اروپایی در کنترل و مدیریت معضل ترافیک برای ما راه‌گشا باشد. از جمله این طرح‌ها و تجربیات می‌توان به تنظیم مالیات و عوارض برای دارندگان خودروهای شخصی، ممانعت از تردد خودروهای با آلایندگی زیاد در مناطق پرترافیک، اخذ عوارض از خودروهای شخصی که در مناطق شلوغ شهر تردد می‌کنند، مدیریت سخت‌گیرانه پارک‌های حاشیه‌یی، اجرای مقطعی طرح زوج و فرد و گسترش مسیرهای دوچرخه‌سواری اشاره کرد که کمک کرده تا این کلان‌شهرها دارای ترافیکی سبک با انبوه خودروها باشند.
شهردار لندن اعلام کرده است که این شهر تا سال 2020 تردد خودروهای دیزلی را ممنوع می‌کند. جریمه یک روز آلایندگی این خودروها 50/ 12 دلار اعلام شده است.
در کپنهاگ، پایتخت دانمارک، هدف نهایی دولت ساخت یک بزرگراه مختص دوچرخه‌ها است که به همه مناطق حومه این شهر راه داشته باشد. نخستین مسیر از 28 مسیر برنامه‌ریزی شده در این طرح در سال 2014 افتتاح شد و 11 مسیر دیگر تا پایان سال 2018 افتتاح خواهد شد.
پاریس نیز قصد دارد تردد خودروها در مرکز شهر را مطلقاً ممنوع اعلام کند. علاوه بر آن، افرادی که در خارج از شهر زندگی می‌کنند، در روزهای تعطیلات آخر هفته حق ورود به این شهر با خودروهای شخصی را نخواهند داشت.