صاحب‌خبر - ابراهیم رحیم‌پور معاون آسیا و اقیانوسیه وزارت خارجه کشورمان روز گذشته در حاشیه سمینار افراط گرایی و امنیت منطقه‌ای غرب آسیا در جمع خبرنگاران در پاسخ به سوال خبرنگاری مبنی بر اینکه در مورد سخنانش در گفت‌وگو با ایسنا درباره سهم ایران در دریای خزر، سوءبرداشت‌هایی شده است گفت: گویا برخی مصاحبه را دقیق نخواندند یا اینکه مصاحبه را تکه تکه خواندند. من گفتم ۵۰ درصد یا ۲۰ درصد، یک ضابطه مشخص عرفی، قانونی یا بین‌المللی ندارد. رحیم‌پور با انتقاد از برخی سوءبرداشت‌ها و انتشار آن در فضای رسانه اظهار کرد: وضعیت ایران در دریای خزر خوب است و این گونه القاعات در جامعه هزینه‌بر است.
معاون آسیا و اقیانوسیه و مشترک المنافع پیشین وزارت امور خارجه گفت: 50 درصد دریا در قسمت شمال بین روسیه و قزاقستان تقسیم‌بندی انجام شده است و این مساله هم دست ما نیست. در بخش دیگر که ایران، ترکمنستان و آذربایجان قرار دارند حدود 50 تا 50 و چند درصد کشورهایی با اندازه سواحل مختلف وجود دارند که ایران کمترین ساحل را دارد و جزیره‌ای هم نداشته و مقعر است. همه مباحث فنی است. این مباحث قانونمندی خود را دارد و القائاتی که در جامعه پخش شده است هزینه‌بر است. اینکه بخواهیم مطلبی غیر فنی را برای مردم عنوان کرده و بعد بخواهیم از آن دفاع کنیم که چرا این طور شد، از نظر من چنین رویکردی درست نیست.
از حقوق خود دفاع می‌کنیم
رحیم‌پور با تاکید بر اینکه نزاعی که در قسمت جنوب و خلیج فارس داریم، در بخش خزری وجود ندارد، گفت: ما از حقوق خود دفاع می‌کنیم. اما نباید با همان فرهنگ به دریای خزر نگاه کرد. ما در خزر از هر جهت وضعیت خوبی داریم، با کشورها روابط خوبی داشته و باید طوری جلو برویم که هم خیلی تنش‌زا نباشد و همچنین به سمت این برویم که عدالت و انصاف رعایت شود و با استفاده از مدل‌های مشابه در دنیا این کار را به سرانجام برسانیم. معاون آسیا و اقیانوسیه و مشترک المنافع پیشین وزارت امور خارجه با انتقاد از برخی فضاسازی‌ها در خصوص وضعیت ایران در دریای خزر گفت: برخی‌ها حرف‌های تند، تنش‌زا و منفی می‌زنند و طوری می‌گویند که انگار چهار کشور دیگر می‌خواهند حق ایران را ضایع کنند، این طور نیست. برای همین است که 21 سال مذاکره می‌کنیم. می‌توانستیم در عرض شش ماه موضوع را تمام کنیم. مشخص است که نظرات یکسان نیست. در عین حال در حال رایزنی هستیم. سوال من این بود که 20 درصد روی چه حسابی مشخص شده است؟ مثل این است که یک هندوانه را به صورت مساوی بین پنج بچه تقسیم کنیم. من نگفتم که 25درصد، 18 درصد یا رقمی دیگر. کجا من چنین حرفی زدم؟ نکته این است که سهم ما در دریای خزر یک هندوانه یا خربزه نیست که به صورت مساوی بین پنج بچه تقسیم شود. حرف من این است.
در مورد بستر و زیر بستر تصمیمی نگرفته‌ایم
رحیم‌پور با اشاره به مصاحبه‌اش با ایسنا گفت: در این مصاحبه گفتم که ما در مورد تحدید حدود که اصل اساسی است که افکار عمومی به آن دقت دارند، یعنی منابع کف دریا و زیر کف دریا (بستر و زیر بستر) تصمیمی نگرفته‌ایم. قرار بر این است و علاقه کشورها بر این است که کنوانسیون در اجلاس سران امضا شود. ما هم حرفی نداریم ولی بدون تحدید حدود و بدون تقسیم اصل داستان. یک سری از صحبت‌ها همان‌طور که آقای ظریف و سخنگو گفتند در حال چکش‌کاری است. در داخل کشور هم با توجه به اینکه موضوع باید در سطح رهبری مورد تایید قرار گیرد، گفت‌وگوها در جریان است و بعد از نتیجه‌گیری نهایی، نتیجه را به طرف‌های دیگر اعلام می‌کنیم و بعد متون باید به شش زبان تدوین شده و پس از تایید همه کشورها در جلسه سران تصویب شود.
20 درصد از کجا آمده است؟
معاون آسیا و اقیانوسیه و مشترک المنافع پیشین وزارت امور خارجه با انتقاد به برداشت‌های نادرستی که برخی رسانه‌ها از مصاحبه‌اش گفت: برخی تیترها برای روزنامه‌ها خوب است، اما خود آن تیترها نباید منحرف کننده افکار عمومی باشد. بنا بر این نکته‌ای که در مصاحبه من جلب توجه کرد که البته از قصد هم این کار را کردم، این بود که گفتم بیست درصد از کجا آمده است؟ با هیچ منطقی نمی‌خواند ولی در رابطه با اینکه زیر 20 درصد است یا بالای 25 درصد است، چیزی نگفتم و نمی‌توانم بگویم، زیرا ساز و کار خاص خود را دارد. هنوز ما در مورد تقسیم به خصوص با دو همسایه خود به تفاهم نرسیده‌ایم و اختلاف‌نظر داریم و نظرمان یکسان نیست. وی در خصوص اجلاس آتی کشورهای عضو خزر خاطرنشان کرد: قرار است جلسه پنجاهم در تهران و در سطح معاونان یا نمایندگان ویژه پنج کشور برگزار شود. از قبل هم قرار بود تهران برگزار شود ولی جلسه وزرا پیش آمد و تصمیم‌گیری در سطح وزرا لازم بود. حالا برای برخی از کارهای فنی و برخی نکات خاصی که وجود دارد، احتمالا جلسه پنجاهم را خواهیم داشت و بعد مقدمات کارهایی که مربوط به جلسه سران است، انجام خواهد شد. ما 12 موافقت‌نامه در دست بررسی و تفاهم داریم که قاعدتا از این 12 تا چندتایی آماده می‌شود و در جلسه سران امضا می‌شود. مقامات اصلی ما توجهات و نگرانی‌هایی دارند که حق هم هست. به همین دلیل ما هنوز هیچ قول و قراری نگذاشته‌ایم و در آستارا هم چیزی امضا نخواهد شد. کنوانسیون منهای این موضوع به امضا خواهد رسید. به نظر می‌رسد اگر مصاحبه قبلی من یا توضیحات فعلی‌ام مطالعه شود، کافی خواهد بود. متاسفانه برخی‌ها روی اطلاعات غلط صحبت می‌کنند و برخی‌ها سعی دارند همان فضای خلیج فارس را به دریای خزر منتقل کنند. رحیم‌پور ادامه داد: ما دو همسایه خوب زمینی در دریای خزر داریم و دو همسایه آبی یعنی چهار همسایه‌ای که ضوابط و تفاهم‌های خوبی با هم داریم. رئیس‌جمهوری ما با هر چهار کشور ملاقات‌های بسیاری کرده است. با دو کشور حدود 10 بار و دو کشور دیگر حدود 5 بار دیدار داشته است و این روابط اصلا با عربستان، بحرین و برخی از کشورهای سمت خلیج فارس قابل مقایسه نیست. دولت فعلی طوری حرکت نمی‌کند که مردم احساس کنند ما با همه قهر هستیم و با همه مشکل داشته و همه می‌خواهند حق ما را بخورند یا سرزمین‌مان را غصب کنند. ما در جنگ تحمیلی مشخص شد که کشور یک سانت از منافع و خاکش را به این راحتی تقدیم کسی نخواهد کرد. البته به نظر من هیچ کدام از چهار کشور دیگر هم چنین نیتی ندارند و نباید افکار عمومی خودمان را به سمت تنش و شعارهای غیرواقعی سوق دهیم.∎