مهکامه علیقلی: پس از تصویب کاهش تعرفه واردات ورق فولاد که هفته گذشته از سوی وزارت صنعت، معدن و تجارت اعلام شد،

در جلسه هم‌اندیشی که شنبه گذشته با حضور مسئولان بورس کالای ایران، اتحادیه لوله و پروفیل، شرکت فولاد مبارکه، سازمـان توسعـه و نوسـازی معادن و صنایع معدنی ایران و دفتر صنایع فلزی وزارت صنعت، معدن و تجارت برگزار شد، سازمان حمایت از مصرف‌کننده و تولیدکننده نیز موظف شد در مدت یک هفته بررسی‌های لازم را از قیمت‌های جهانی و وارداتی ورق انجام داده و مراتب را به بورس کالا اعلام کند و اتحادیه لوله و پروفیل نیز آمار میزان مصرف واحدها را ارائه دهد؛ آماری که در چند سال گذشته و با وجود درخواست‌های مکرر وزارت صنعت، معدن و تجارت هیچ‌گاه از سوی این انجمن اعلام نشد. تولیدکننده تمایل چندانی به کاهش تعرفه واردات ورق ندارد و مصرف‌کننده ورق به جد به‌دنبال کاهش تعرفه فولاد است.

چابکی صنعت با تعرفه پایین
اگر می‌خواهیم یک صادرکننده قدر باشیم؛ به طور قطع، تعرفه نباید سدی در برابر صنعت فولاد کشور بوده و اهمیتی داشته باشد. محمدحسین بابالو، کارشناس و فعال بورس کالا در بررسی این وضعیت به صمت گفت: تعرفه باید پایین باشد تا در بازار داخلی به سادگی بتوانیم رقابت کنیم؛ وقتی بازار داخلی را حفظ و تامین کردیم، پس از آن به سمت بازارهای بین‌المللی می‌رویم. اگر یک صنعت چابک فولاد می‌خواهیم باید نرخ تعرفه پایین باشد، اگر نرخ تعرفه را به هر قیمتی بالا ببریم، به ویژه برای کالاهایی که بستر مصرف و توانمندی تولید آنها وجود دارد و این شرایط ادامه پیدا نکند صنعت به صنعتی تنبل تبدیل می‌شود؛ بنابراین صنعت ما باید چابک و قدرتمند باشد تا بتواند با صنایع سایر نقاط جهان رقابت کند. وی افزود: در صنعت خودرو درباره تعرفه تجربه بدی داریم و به عنوان حمایت از صنعت داخلی تعرفه را بالا بردیم، اما هنوز هیچ تاثیر مثبتی نمی‌توان در این بخش مشاهده کرد. ما نیاز داریم یک صنعت چابک و قدرتمند و با نرخ تمام شده پایین داشته باشیم؛ البته با ذخایر سنگ‌آهن، نرخ پایین سوخت و انرژی و هزینه پایین حمل‌ونقل می‌توانیم به این هدف دست پیدا کنیم. بابالو ادامه داد: نرخ بهره بانکی در کشور، ضعف نسبی تقاضا به نسبت جمعیت، جانمایی بعضی واحدهای فولادی، گاه بالا بودن تعداد نیروی کار و هزینه‌های عملیاتی بالا در برخی واحدهای فولادی به‌عنوان محدودیت‌ها و تهدیدهایی در این زمینه مطرح است. به طور کلی با توجه به اینکه قصد داریم یک تولیدکننده مهم در دنیا باشیم، در این صنعت به چابکی همراه با کاهش تعرفه نیاز داریم. این کارشناس بورس کالا درباره تاثیر کاهش تعرفه در معاملات ورق در بورس کالا گفت: با توجه به اینکه قانون قیمت‌گذاری تعرفه ازسوی شورای رقابت تغییر کرده، نمی‌توان تاثیر چندانی در معاملات این کالا متصور شد. در گذشته تعرفه در قیمت‌های بورس کالا تاثیر می‌گذاشت، اما درحال‌حاضر تاثیری نمی‌گذارد. وی تاکید کرد: کاهش تعرفه واردات ورق در قیمت‌های این کالا در بورس تاثیری نمی‌گذارد. از سوی دیگر وقتی نرخ تعرفه کاهش پیدا می‌کند کالاهای وارداتی به هر حال ارزان‌تر تمام می‌شود؛در این صورت رقابت در بازار داخلی ارزان‌تر شده و احتمال اینکه کاهش نرخ داشته باشیم، وجود دارد. با این حال واحدهای تولیدی نباید نگران باشند. در هر صورت نرخ تمام شده کالای تولید داخلی به نسبت واردات، با توجه به این شرایط، کمتر شده و تولید داخل ارزان‌تر تمام می‌شود. بابالو با اشاره به اینکه کاهش تعرفه واردات به طور کلی به سود صنایع پایین‌دستی است، افزود: وقتی می‌گوییم پایین‌دستی، فقط صنعت لوله و پروفیل را می‌بینیم در صورتی که اینطور نیست، درست است ۷۰ درصد مصرف‌کننده ورق در این بخش فعال است، اما قشر بزرگی از صنایع هم از ورق فولادی استفاده می‌کنند. اگر نرخ ورق کاهش پیدا کند هزینه‌های تولید هم کاهش پیدا می‌کند. با توجه به شرایط عرضه بورس کالا در ماه‌های گذشته و وضعیت کلی بازار، به نظر نمی‌رسد با این پیش فرض که قیمت‌های جهانی در حال افزایش است، در قیمت‌های داخلی تمام شده صنایع‌دستی تاثیر قابل‌توجهی بگذارد.

تاثیر روانی کاهش تعرفه بیشتر است
طبیعی است وقتی تعرفه کاهش پیدا کند، واردات به صرفه‌تر می‌شود. درحال‌حاضر بازار فولاد در حوزه ورق تاحدودی در موضوع افزایش نرخ ارز متلاطم شده است.حسین خواجویی، کارشناس و فعال بازار فولاد با بیان این مطلب به صمت گفت: با توجه به شرایط فعلی بازار فولاد و با توجه به اینکه حجم مصرف داخلی پایین است، واردکننده ورق اگر با تعرفه پایین‌تر کالای خود را وارد کند باید بتواند این کالا را بفروشد و چون این بازار خیلی هیجانی نیست به نظر نمی‌رسد تعرفه ۱۰ درصدی قیمت‌ها را در بازار فولاد به شدت تکان دهد و حجم واردات را به سمت بازار سرازیر کند. وی افزود: درحال‌حاضر قیمت‌ها در سطحی است که اگر تولیدکنندگان به‌واسطه ورود رقیب جدید خارجی به بازار ۱۰ درصد هم پایین‌تر بفروشند، لطمه‌ای نمی‌خورند.خواجویی ادامه داد: در دوره پیش از تحریم به دلیل اینکه گشایش ال‌سی با تاخیر در پرداخت همراه بود و ال‌سی‌ها به شکل یوزانس یا ری‌فاینانس گشایش می‌شد، بیشترین هزینه تامین مالی ۷ تا ۸ درصد بود و اگر تاجر محموله خود را با ۱۰ درصد ضرر می‌فروخت این پول برای۱۰ماه دست واردکننده بود و این کار توجیه اقتصادی داشت و باعث می‌شد در آن مقطع به‌دلیل کاهش تعرفه واردات، واردکننده از این شرایط استفاده کند، اما درحال‌حاضر ال‌سی‌هایی که باز می‌شود به این شکل است که کل وجه را واردکننده باید پرداخت کند؛ بنابراین در اینجا توجیه ندارد که تولیدکننده بارش را بفروشد. از آنجا که تاجر باید سود کند، درحال‌حاضر بازار آهن‌آلات به گونه‌ای نیست که کاهش تعرفه واردات تاثیر چندانی در روند کار بازار فولاد داشته باشد. به گفته این کارشناس بازار سرمایه، گرچه ممکن است در هفته‌های آینده و پس از تعطیلات ژانویه نرخ دلار کاهش یابد، اما به دنبال آن نرخ فولاد هم کاهش خواهد داشت و ربطی به تعرفه ندارد و دور از ذهن است بازار به این دلیل بخواهد اسیر حجم بالای واردات شود، زیرا واردکننده به خوبی آگاه است فولاد در بازار داخلی با مشکل فروش روبه‌رو است و به همین دلیل بیشتر بحث روانی این جریان اهمیت پیدا می‌کند تا تاثیر در بازار.

هم‌اندیشی برای بهبود بازار ورق گرم
در جلسه‌ای که با حضور فعالان بازار ورق و مسئولان بورس کالا برگزار شد، اتحادیه لوله و پروفیل مواردی را درباره معاملات مچینگ محصولات فولاد مبارکه در بورس کالای ایران مطرح کرد که ضمن ارائه توضیحات لازم در این زمینه، اعلام شد این معاملات براساس ضوابط وزارت صنعت، معدن و تجارت و شرایط خاص این محصولات انجام شده که مصوبات آن از سال ۸۲ در بخش‌های مختلف وجود دارد.
به گزارش «پایگاه خبری بورس کالای ایران»، علاوه بر این، اتحادیه لوله و پروفیل درخواست کرد عرضه محصولات در بورس کالا به میزان تقاضای وارد شده برای آن محصول باشد که در این باره اعلام شد، این درخواست با فرآیند معاملات در بورس کالا تطابق ندارد؛ هرچند بورس کالا با افزایش میزان عرضه موافق است، اما اصول کلی باید رعایت شود و برابری عرضه و تقاضا مبنای کارشناسی ندارد.همچنین در این جلسه موضوع فروش حداکثری فولاد مبارکه برای ورق گرم جهت کاهش تلاطم بازار مطرح شد. در این زمینه نظر اتحادیه بر این بود که تمام ورق‌های گرم B مستقیم از طریق تالار بورس عرضه شود که در این باره نمایندگان ایمیدرو بحث‌های کارشناسی را مطرح کردند. سازمان حمایت نیز عنوان کرد کد مچینگ به منظور بررسی مشتریان مختلف است و با برداشتن این کد، احتمال به وجود آمدن نارضایتی ناشی از نرسیدن کالا به‌دست مصرف‌کننده وجود دارد؛ ضمن اینکه تعدد مصرف‌کنندگان در صنعت لوله و پروفیل زیاد است. نماینده ایمیدرو نیز گفت: بهتر است مچینگ را به طور پلکانی و در یک دوره ۳ ماهه تغییر دهیم.در این جلسه همچنین نماینده ایمیدرو اظهار کرد: براساس ضوابط، نرخ فروش کالای داخلی نباید از فروش محصولات وارداتی بالاتر رود که در این میان نرخ محصولاتی که در بورس کالا عرضه می‌شود، کمتر از نرخ وارداتی است.نماینده ایمیدرو در این جلسه تاکید کرد: تصمیم‌های اتخاذ شده نباید ویژه شرایط رونق و رکود باشد و باید همه جوانب را پوشش دهد. این در حالی است که تجربه نشان داده تعدد مشتریان یک محصول، بیشتر می‌تواند در نوسان نرخ تاثیرگذار باشد تا حجم معاملات؛ در این میان مرجع بالا یا پایین بودن نرخ وارداتی محصولات، سازمان حمایت بوده و این سازمان به دلیل رصد کردن مداوم قیمت‌ها به‌عنوان مرجع، روی نرخ فروش محصولات کنترل و نظارت دارد، بنابراین نباید اصول کارشناسی را زیر سوال برد.
همچنین در این جلسه مباحثی مطرح شد مبنی بر اینکه حجم معاملات مستقیم ورق گرم ۲ میلی‌متر نسبت به مچینگ چند ماه گذشته، به شدت افزایش پیدا کرده است. همچنین نماینده فولاد مبارکه مطرح کرد که برخی شرکت‌ها به جز فولاد مبارکه در بورس کالا عرضه نمی‌کنند و در این بین مقرر شد عرضه اتحادیه براساس اظهارنامه مالیاتی رصد شود.در جلسه هم‌اندیشی دو روز گذشته پس از ارائه نظرهای مختلف در نهایت تصمیم‌گیری شد سازمان حمایت ظرف یک هفته بررسی‌های لازم را از قیمت‌های جهانی و وارداتی ورق انجام داده و مراتب را به بورس کالا اعلام کند و اتحادیه لوله و پروفیل نیز آمار میزان مصرف واحدها را ارائه دهد؛ علاوه بر این مقرر شد تا درباره معاملات مچینگ پس از ارائه گزارش سازمان حمایت بررسی‌های لازم انجام شده و پس از آن اقدامات لازم به عمل آید.