کتایون ملکی: روز گذشته نشست خبری انجمن تولیدکنندگان و صادرکنندگان سنگ‌آهن ایران برای اطلاع‌رسانی پنجمین همایش این انجمن برگزار شد. البته تاریخ برگزاری این همایش بنا به دلایلی از ۱۷ دی امسال به ۱۸ اردیبهشت سال آینده تغییر یافته است.
صادرات ۲۱ میلیون تنی
رئیس انجمن تولیدکنندگان و صادرکنندگان سنگ‌آهن ایران در این نشست خبری اظهار کرد: مدت مدیدی از موضوع سنگ‌آهن در کشور می‌گذرد که این مدت در تبیین سیاست‌های آینده بخش خصوصی در حوزه سنگ‌آهن بسیار تاثیرگذار بود. بخش خصوصی و قسمت فعال بخش معدن کشور به دنبال توسعه بخش معدن با شرایط حفظ منافع برد-برد با بخش دولت و فولاد است.
وی ادامه داد: توافقاتی بین بخش معدن و فولاد به عنوان تولیدکننده ماده خام و مصرف‌کننده آن در حال انجام است و باید پس از این نیز توافقات افزایش پیدا کند. بخش‌های تاثیرگذار در این توافق مباحثی است که انجمن سنگ‌آهن به شدت پیگیر بهینه‌سازی و تعریف آنهاست.به گفته اکبریان، یکی از بخش‌های این موضوع قیمت‌گذاری است. اجزای زنجیره ارزش که در تکمیل زنجیره فولاد مطرح می‌شود (شامل سنگ‌آهن دانه‌بندی، کنسانتره و گندله آهن، آهن اسفنجی و شمش) دغدغه‌ای به نام قیمت‌گذاری دارند. در نتیجه، توافق‌ها در اتاق بسته شکننده خواهد بود. پیشنهاد ما به دولت آن است که راه صادرات برای اجزای زنجیره ارزش باز باشد یعنی محدودیت و ممنوعیت از صادرات اجزای زنجیره فولاد برداشته شود.رئیس انجمن سنگ‌آهن اظهار کرد: صادرات به عنوان زمینه اصلی تولید باید باقی بماند. در این باره چند بار در جلسات مختلف صحبت کرده‌ایم.وی تشکیل ستاد فولاد به ریاست محمد شریعتمداری، وزیر صنعت، معدن و تجارت را اتفاق خوبی دانست و گفت: روز یکشنبه نخستین جلسه این ستاد برگزار شد. امیدوار هستیم بسیاری از مباحثی که چند سال روی میز باقی مانده بود به زودی در این ستاد به نتیجه برسد.اکبریان با اشاره به افق ۱۴۰۴، بیان کرد: در تولید ۵۵ میلیون تن فولاد ۲ حوزه معدن و زیرساخت مطرح است. در بخش زیرساخت صنعتی، موضوعاتی که در اولویت اول و دوم قرار دارد، حمل‌و نقل ریلی و برق است. در بخش معدن نیز اکتشاف و تولید کنسانتره در اولویت‌های اول و دوم قرار می‌گیرد. در صورت اجرایی نشدن این ۴ بخش، این موارد می‌تواند مانع دستیابی به تولید ۵۵ میلیون تن فولاد در افق ۱۴۰۴ شود.وی با بیان اینکه اکتشاف بسیار مهم است، گفت: اکتشاف باید عمیق و بر اساس فناوری جدید باشد. با این اقدام ذخایر سنگ‌آهن افزایش چشمگیری خواهد داشت اما براساس محاسبه ایمیدرو اگر در سال ۱۴۰۴، به ۵۵ میلیون تن فولاد دست پیدا کنیم، با شرایط موجود تنها برای ۱۰ سال سنگ‌آهن به منظور تامین ماده اولیه واحدهای فولادسازی خواهیم داشت. در نتیجه باید به دنبال کشف ذخایر جدید باشیم.
اکبریان افزود: متولی اصلی اکتشاف در کشور، سازمان زمین‌شناسی است. انتظار داشتیم بودجه این سازمان چند برابر شود اما این بودجه برای سال آینده با کاهش ۷ درصدی همراه بود در حالی که امروز برای دستیابی به افق ۱۴۰۴ در اکتشاف مشکل داریم.وی با اشاره به میزان صادرات سنگ‌آهن تصریح کرد: در سال ۹۲ به میزان ۲۴ میلیون تن، سنگ‌آهن دانه‌بندی شده داشتیم. از سال ۹۲ تا ۹۵ این رقم به حدود ۷ میلیون تن صادرات رسید یعنی ۱۷ میلیون تن صرف تولید کنسانتره سنگ‌آهن در واحدهای پرعیارسازی کشور شده است به این معنا که بخش خصوصی و بخش معدن کار خود را انجام داده است.رئیس انجمن سنگ‌آهن ایران اظهار کرد: در ۷ ماه نخست امسال ۱۰/۵ میلیون تن صادرات سنگ‌آهن دانه‌بندی و کنسانتره انجام شده که پیش‌بینی می‌شود این عدد تا پایان سال به ۲۱ میلیون تن برسد که حدود ۶ میلیون تن آن سنگ‌آهن دانه‌بندی است. یعنی شاید در سال ۹۸ دیگر صادرات سنگ‌آهن دانه‌بندی نداشته باشیم.اکبریان ادامه داد: ما نگران پرداخت عوارض صادراتی نیستیم بلکه نگرانی ما نوع تعامل با واحدهای مصرف‌کننده سنگ‌آهن است؛ موضوعی که به قیمت‌گذاری برمی‌گردد.
رئیس انجمن سنگ‌آهن فولاد درباره پنجمین همایش این انجمن گفت: تاریخ برگزاری این همایش از ۱۷ دی امسال به ۱۸ اردیبهشت سال آینده تغییر کرده است. سعی بر آن است تا همایشی متفاوت‌تر از ۴ دوره گذشته برگزار شود. در این دوره از همایش از شرکت‌های دانش‌بنیان و دانشگاه نیز دعوت به عمل آمده است.اکبریان با بیان اینکه ما نیز موضوع خام‌فروشی را رد کرده و به دنبال آن نیستیم، تصریح کرد: البته تعریف دولت از خام‌فروشی متفاوت است و جلوگیری از آن به معنای توقف تولید مازاد بر مصرف است که این موضوع اشتغالزایی را به خطر می‌اندازد. وی با اشاره به بازار سنگ‌آهن افزود: بازار سنگ‌آهن در سال ۹۶ نسبت به ۲ سال گذشته یعنی سال ۹۴ و ۹۵ بهتر بود، زیرا بازار جهانی مقداری افزایش داشت. پیش‌بینی می‌شود در ۶ ماه نخست سال ۲۰۱۸ میلادی نیز شرایط به طور تقریبی مانند امروز باشد.اکبریان همچنین موضوع محیط‌زیست را مهم دانست و گفت در این باره با دکتر کلانتری، رئیس سازمان محیط‌زیست نیز جلساتی داشته‌ایم.وی انجمن تولیدکنندگان و صادرکنندگان سنگ‌آهن را آماده همکاری با کل زنجیره ارزش دانست.
توجه به بودجه زمین‌شناسی
هادی گلزار، عضو هیات مدیره انجمن سنگ آهن ایران نیز در ادامه این نشست با اشاره به لایحه بودجه سال ۹۷، اظهار کرد: در بودجه سال ۹۷، به میزان ۱۰۶۵ میلیارد تومان درآمدزایی از بخش معدن پیش‌بینی شده است که ۱۶ درصد بهره مالکانه افزایش یافته و همچنین ۱۰ درصد حقوق دولتی نسبت به سال گذشته افزایش داشته است.وی ادامه داد: اتفاق دیگر بودجه ایمیدرو است که به طور تقریبی نصف شده است اما مشکل اصلی که بیشتر به چشم می‌آید، بودجه سازمان زمین‌شناسی است که ۷۶ میلیارد تومان بود اما این رقم برای سال آینده ۷ درصد کاهش داشته در حالی که برای رسیدن به تولید ۵۵ میلیون تن فولاد در افق ۱۴۰۴، نیازمند تولید سنگ‌آهن دانه‌بندی و انجام اکتشافات هستیم. گلزار افزود: باید در بودجه به سازمان زمین‌شناسی و صندوق‌های سرمایه‌گذاری توجه بیشتری شود.
کاهش بودجه عمرانی
فرزانه معصومی، عضو دیگر هیات مدیره انجمن سنگ‌آهن ایران درباره بودجه پیشنهادی سال ۹۷، اظهار کرد: اتفاقی که در بودجه رخ داده آن است که بودجه عمرانی ۱۵ درصد در سال ۹۷ نسبت به امسال کاهش یافته است در حالی که این موضوع ارتباط مستقیم با بخش معدن دارد. وی افزود: نگران هستیم که این کاهش، مشکلاتی را در زمینه تولید مواد معدنی و صنایع معدنی ایجاد کند. به نظر نمی‌رسد در این بودجه رونقی در بخش معدن دیده شده باشد که بتوان آن را در سال ۹۷ به چشم مشاهده کرد.