به گزارش «خبرنامه دانشجویان ایران» به نقل از رجانیوز، در ابتدای این مناظره ثابتی با بیان اینکه برجام یکی از بدترین توافقات تاریخ ایران است، گفت: علت این ادعا این است که در این توافق توازن در داد و ستد وجود ندارد و در حالی که «زیرساخت توان هستهای ایران» متوقف و در بخشهایی نابود شده، ولی در مقابل «زیرساخت تحریم ها» باقی مانده است.
وی افزود: این در حالی است که رییس جمهور ادعا میکرد طبق این توافق تمامی تحریمها لغو خواهد شد، ولی امروز این اتفاق نیفتاده و حتی خود برجام به ابزار فشار جدیدی علیه ایران تبدیل شده است.
ثابتی تاکید کرد: برجام به هیچ عنوان تنها مسیر پیش روی ایران نبود و حداقل دو مسیر دیگر وجود داشت تا امروز سرنوشت بهتری داشته باشیم، اول آنکه میتوانستیم از طریق مذاکره به توافق بهتری دست پیدا کنیم، کما اینکه در بهار ۹۲ دکتر جلیلی در مذاکرات آلماتی ۲ به مختصات یک توافق خوب نزدیک شده بود، ولی متاسفانه نتیجه انتخابات ۹۲ که چند هفته بعد از مذاکرات آلماتی بود باعث شد تا مسیرمذاکرات عوض شود و متاسفانه دولت فعلی هم از موضع ضعف مذاکره کرد و نتیجه آن برجام شد.
این کارشناس مسایل سیاسی ادامه داد: راه دیگر هم این بود که همچنان به توافق نرسیم که در این حالت نیز باز شرایطی بهتر از امروز داشتیم، زیرا امروز که ۲ سال از اجرای برجام میگذرد همچنان تحریمها علیه ایران ادامه دارد و حتی در برخی حوزهها تشدید نیز شده است، ولی اگر به توافق نمیرسیدیم اگر چه تحریمها ادامه داشت، ولی حداقل توان هستهای مان نابود نشده بود و به دست خودمان در آن بتن نریخته بودیم.
در ادامه این مناظره مطهرنیا گفت: ما به امریکا بهانه دادیم تا به اسم پرونده هستهای در منطقه حضور بیشتری داشته باشد در حالی که میشد این موضوع را سالها زودتر حل و فصل کرد.
وی افزود: اگر امروز خیلی از تحریمها باقی مانده به خاطر این است که مذاکرات فقط در موضوع هستهای بوده و اگر رییس جمهور گفت: همه تحریمها برداشته میشود منظورش تحریمهای هستهای بوده است. در دنیای سیاست همه راست را نمیگویند، بخشی از راست را میگویند و این شنونده است که باید عاقل باشد. زیرا اساسا تیم مذاکره کننده اجازه مذاکره درباره موضوعات دیگر ازجمله موشکی و حقوق بشر و ... را نداشته است.
این استاد دانشگاه آزاد تاکید کرد: دستگاه سیاست خارجی فقط منحصر به دولت نیست و سایر ارکان حاکمیت نیز در این باره تصمیم گیر هستند که در راس آنها، ولی فقیه است؛ لذا سیاستهای دستگاه دیپلماسی به تنهایی به دست قوه مجریه است.
مطهرنیا گفت: برجام بهترین تصمیم در بدترین زمان بود.
در ادامه ثابتی با پخش فیلم کوتاهی از سخنان روحانی، ظریف، عراقچی و صالحی که قبل از برجام بر لغو همه تحریمها تاکید میکردند، گفت: امروز قضاوت با خود مردم است که سرانجام این وعدهها چه شده است؟
وی افزود: مشکل اینجاست که حتی تحریمهای هستهای نیز در اثر برجام به خوبی رفع نشده، مانند تحریم U-turn که سال ۲۰۰۸ به بهانه پرونده هستهای ایران اعمال شد، ولی با وجود برجام هنوز مشکلات بانکی و مالی پابرجاست.
ثابتی ادامه داد: آقای مطهرنیا میگویند تیم مذاکره کننده اجازه مذاکره درباره موضوعات دیگر غیر هستهای را نداشته، ولی قطعنامه ۲۲۳۱ نشان میدهد این کار انجام شده، زیرا خود رییس جمهور و مسئولان تیم مذاکره کننده هستهای بارها با افتخار گفته اند قطعنامه ۲۲۳۱ ضامن اجرای برجام و حاصل مذاکره طرف مقابل با ایران است، اما در همین قطعنامه که با افتخار از آن یاد میشود تسلیحات و موشکهای ایران به ترتیب ۵ و ۸ سال شامل تحریم شده اند! اتفاقا سوال ما هم همین است که چرا بدون اجازه درباره موضوعات دیگر مثل توان نظامی کشور مذاکره کرده و تحریمها را پذیرفتند؟ ضمن اینکه در همان موضوع هستهای نیز هنوز تحریمها باقی مانده است.
وی گفت: تعجب میکنم که میگویید ایران به آمریکا در بحث هستهای بهانه داده! منظورتان دقیقا چیست؟ آیا سخنان امثال احمد شیرزاد نماینده مجلس ششم را میگویید که گفت: ایران دنبال ساخت بمب اتم است یا منظور دیگری دارید؟
در ادامه مطهرنیا در پاسخ به ثابتی گفت: اینکه فیلم بخشی از سخنان روحانی درباره لغو تحریمها پخش شود کاری ژورنالیستی است و من وارد پاسخ دادن به این موضوع نخواهم شد.
وی در ادامه با اشاره به اقدامات ترامپ گفت: وی امروز بر اساس استراتژی جوجیستو عمل میکند، یعنی ابتدا رقیب را تحریک میکند، سپس پرتاب میکند و بعد جاخالی میدهد. ولی مگر او میتواند امروز برجام را پاره کند؟ وی امروز مجبور است فشار افکار عمومی و اتحادیه اروپا را بپذیرد.
عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی تاکید کرد: برجام یک تصمیم حکومتی بود، ولی هنوز کسی مسئولیت آن را نپذیرفته و نباید برجام را طرفین بر سر هم بکوبند، در حالی که این پرونده ملی است. متاسفانه هنوز نتوانستیم از فضای روانی مثبت برجام استفاده کنیم، چون کسی مسئولیت آن را برعهده نمیگیرد.
مطهرنیا افزود: سیاست خارجی فقط دست دولت نیست و برجام هم تصمیم حاکمیت بود لذا بهتر است از بحث برجام بگذریم. برجام را پیراهن عثمان برای هم نکنیم. مردم دیگر ظرفیت این را ندارند که از این پرونده برای زدن همدیگر استفاده کنیم.
وی همچنین تاکید کرد: شیرزاد هم اگر حرفی زده که غرب استفاده کند بی خود گفته و چنین حرفهایی را هر طرفی مطرح کند محکوم است. من در نمازهایم میگویم اهدنا الصراط المستقیم، نه چپترین یا راست ترین.
در بخش دیگری از این مناظره ثابتی گفت: اینکه آقای مطهرنیا میگوید از برجام بگذریم را به فال نیک میگیرم، چون مگر برجام جای دفاع هم دارد؟ از برجام نگذریم چه کنیم؟ وقتی رییس بانک مرکزی میگوید دستاورد برجام در حوزه بانکی تقریبا هیچ بوده و رییس جمهور میفرماید مذاکره با امریکا دیوانگی است، مشخص است که دیگر جای دفاع از این توافق وجود ندارد.
وی افزود: آقای مطهرنیا اصرار دارند برجام را حاصل تصمیم حاکمیت و نه دولت بدانند، اما این حرف درستی نیست، زیرا برجامی که دولت روحانی به ارمغان آورد در داخل کشور با ۲۸ شرط پذیرفته شد. یعنی شورای عالی امنیت ملی در بررسی این توافق متوجه شد خللهای زیادی وجود دارد و ۱۰ شرط به آن افزود، مجلس شورای اسلامی هم دید باز برجام خللهای زیادی دارد و ۹ شرط دیگر به آن افزود و در نهایت رهبر معظم انقلاب در مهر ۹۴ با اضافه کردن ۹ شرط دیگر آن را پذیرفتند، اما متاسفانه همین شروط هم در اجرای برجام رعایت نمیشود. اگر این توافق خوب بود نیاز به اضافه شدن ۲۸ شرط نداشت.
ثابتی تاکید کرد: رهبر انقلاب در فروردین ۹۵ در مشهد گفتند خود آقای ظریف به بنده گفت: خیلی از خطوط قرمز در این توافق رعایت نشده و معنای این سخن آن است که برجام دولت روحانی با برجامی که مدنظر حاکمیت بود بسیار تفاوت دارد.
وی افزود: اساسا نمیشود از طریق گفتگو با امریکا حقوق کشور را تامین کرد، زیرا اختلاف ایران و امریکا بسیار فراتر از یک موضوع خاص مثل پرونده هستهای است مگر آنکه در همه ابعاد مانند موشکی، حقوق بشر، منطقه و ... هر چه آمریکا میگوید را بپذیریم و جمهوری اسلامی را استحاله کنیم.
ثابتی گفت: البته دولت فعلی این را خوب میداند و برای همین در پی تکرار برجامهای بعدی است، زیرا برجام را نیز مقدمهای برای عادی سازی رابطه با آمریکا میدانست و چندان دنبال لغو تحریمها نبود. این نکتهای است که حسین موسویان معاون روحانی در دولت اصلاحات در کتاب «ایران و امریکا» مفصل توضیح میدهد و تاکید میکند که باید در همه زمینهها با امریکا مذاکره کنیم و قدم اول پرونده هستهای است.
وی تصریح کرد: اگر ادعا کردم برجام یکی از بدترین توافقهای بین اللملی در تاریخ ایران است اغراق نبود، به خاطر برخی واقعیتهای آن مانند بند ۳۷ (مکانیزم ماشه) است. زیرا طبق این بند اگر طرف مقابل نقض عهد کند و ایران به شورای امنیت شکایت کند، تمامی تحریمهای این شورا که ادعا میشود لغو شده مجددا علیه خود ایران اعمال میشود! آیا در تاریخ کشوری چنین توافقی علیه خود امضا کرده است؟ میدانم با شنیدن این سخن شگفت زده میشوید، اما خواهش میکنم حتما یکبار متن بند ۳۷ برجام را مطالعه کنید تا باور کنید نام چنین توافق را فتح الفتوح گذاشتند!
در ادامه مطهرنیا در واکنش به ثابتی گفت: مکانیزم ماشه علیه امریکا هم مطرح است و اگر آنها علیه ایران اقدام کنند ما هم میتوانیم مجدد سانتریفیوژها را برگردانیم. دکتر صالحی هم گفتند میتوانیم
ظرف ۶ روز به حالت قبل برگردیم و اگر ایشان در این سطح دروغ میگوید باید ایشان در دادگاه محکوم شود.
وی افزود: یا باید در همه ابعاد با امریکا همه مسایل را یکجا حل کنیم که رهبری چنین اجازهای نداده اند یا باید محکم جلوی آمریکا تا آخر بایستیم.
مطهرنیا تاکید کرد: یا دولت با مجوز رهبری این کارها را کرده که پس امروز نباید به آن خردهای گرفت یا بدون اجازه ایشان این کارها را کرده اند که باید پاسخگو باشند.
وی گفت:ای کاش متن مذاکرات رم در دوره آقای لاریجانی و آلماتی در دوره آقای جلیلی را منتشر میکردند تا امروز شفاف قضاوت شود حق با چه کسی بوده است؟ امروز در غرب میگویند ایرانیها تسلیم زور نمیشوند مگر آن زور خیلی زیاد باشد. چرا وقتی در گذشته میتوانستیم توافق کنیم انجام ندادیم تا کار به امروز برسد؟ آقای روحانی کارهای نیست، ایشان در حد یک رییس قوه مجریه است، احمدی نژاد و آن کسی که امروز ممنوع التصویر است و آن کسی هم که فوت کرد هم کارهای نبودند. همه تصمیمها را رهبری میگیرد.
مطهرنیا گفت: در کشور ما ثبات وجود ندارد چون ممکن است فردا آقای روحانی نباشد سرمایه گذاران خارجی وارد ایران نمیشوند. امروز اعتماد در داخل ایران با بحران روبروست و وقتی زلزله میشود یک سلبریتی بیشتر از بقیه میتواند پول جمع کند به همین خاطر سرمایه گذاری خارجی در ایران هم انجام نمیشود.
وی افزود: ارزش پول ملی ما دائم در حال پایین آمدن است و اگر برجام نبود نمیتوانستیم حتی حقوق کارمندان را بدهیم. بنده هم با شما موافق هستم و باید کشور را قوی کنیم، ولی با کمترین هزینه ها. باید ابتدا پیشرفت کنیم و بعد در دنیا سروصدا کنیم نه آنکه قبل از هستهای شدن در دنیا اعلام کنیم و مثل شیپورچی همه جا سرو صدا کنیم.
ثابتی در ادامه در واکنش به سخنان مطهرنیا گفت: ایشان میفرمایند باید در دنیا قوی شویم و این حرف کاملا درستی است، اما سوال این است با بتن ریختن در توانمندیهای استراتژیک کشور، قوی میشویم یا ضعیف؟ اگر امروز ترامپ دیوانه میخواهد توان موشکی ایران را ضعیف کند پس چرا غربگرایان عاقل! برای مذاکرات موشکی نیز زمینه سازی میکنند؟ با این روشها قرار است کشور قوی شود؟
وی ادامه داد: وقتی پله پله بر سر تمام مولفههای قدرت کشور بخواهیم با امریکا مذاکره کنیم و حرف آنها را بپذیریم، کشور ضعیف شده و این روند منجر به «نفت در برابر غذا» خواهد شد. سوال اساسی این است تا کجا باید عقب نشینی کنیم تا امریکا راضی شود؟
ثابتی گفت: از اینکه وارد بحثهای سیاست زده و زرد بشوم ابا دارم، ولی وقتی دکتر مطهرنیا گلایه دارد که ارزش پولی ملی کم شده، جای شاکی و متشاکی انگار عوض شده! اتفاقا سوال ما همین است که مگر طبق حرف رییس جمهور قرار نبود با برجام همه مشکلات حتی آب خوردن مردم حل شود؟ پس چرا درابتدای کار دولت روحانی دلار ۳۳۰۰ تومان بود، ولی امروز بعد از اجرای برجام بازهم پول ملی ارزشش کمتر شده و قیمت دلار به بیشترین میزان در طول تاریخ یعنی به رقم ۴۲۰۰ تومان رسیده است؟ پس برجام چه فایدهای داشته است؟
مسئول اسبق سیاسی بسیج دانشجویی دانشگاه تهران گفت: منطق نگاه شما از اساس نادرست است، زیرا به جای تنش زدایی ما باید تهدید زدایی کنیم. تنش زدایی راهبرد غلطی است که باعث میشود کشور ضعیفتر شود، زیرا ﺍﮔﺮ ﺧﻮﺩﻣﺎﻥ ﺑﮕﻮﯾﯿﻢ ﻣﯽﺧﻮﺍﻫﯿﻢ ﺩﺭ ﺗﻨﺶ ﺯﺩﺍﯾﯽ ﮐﻨﯿﻢ، ﺩﺷﻤﻦ ﻣﯽﮔﻮﯾﺪ ﮐﻪ ﺍﯾﻦ ﺣﺮﻑ ﯾﻌﻨﯽ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﺗﻨﺶ ﺑﺮﺍﯼ ایران ﻣﻮﺿﻮﻋﯿﺖ ﺩﺍﺭﺩ و همین ﺑﻬﺘﺮﯾﻦ ﺍﻫﺮﻡ ﺩﺭ ﺩﺳﺖ ﺩﺷﻤﻦ ﻣﯽﺷﻮﺩ تا فشار بیشتری بر ما وارد کند. زیرا ﻣﯽﮔﻮﯾﺪ ﭼﻮﻥ ﺗﻨﺶ ﺑﺮﺍﯼ ایران ﻣﻬﻢ ﺍﺳﺖ، ﻫﺮ ﺑﺎﺭ ﮐﻪ ﺗﻨﺶ بیشتری ﺑﺸﻮﺩ پس ایران ﻋﻘﺐ نشینی بیشتری میکند! لذا ﺑﺎﯾﺪ ﺗﻬﺪﯾﺪﺯﺩﺍﯾﯽ کنیم تا سایه تهدید از کشور رفع کنیم ولو با تنش. هر چند اگر بدون تنش باشد بهتر است.
وی افزود: دکتر مطهرنیا گفتند در برجام برای ایران هم مکانیزم ماشه وجود دارد، ولی ایشان ظاهرا متوجه بحث بنده نشدند. بند ۳۷ میگوید اگر ایران حتی از نقض عهد طرف مقابل شکایت کند هم تحریمهای شورای امنیت علیه ایران بر میگردد، ولی بحثی که ایشان تحت عنوان مکانیزم ماشه برای ایران مطرح میکنند این است که ایران هم میتواند فعالیت فردو و نطنز و ... را آغاز کند که اصلا بحث دیگری است و ربطی به شکایت ایران و بازگشت تحریمها علیه خودش ندارد. برای همین هست که امروز امریکا هرکاری میخواهد میکند، ولی ایران شکایت نمیکند.
ثابتی ادامه داد: بحث دور زدن رهبری هم درست نیست، زیرا خود ایشان در ۱۲ آبان ۹۲ گفتند «بنده خوشبین نیستم و فکر نمیکنم از این مذاکرات آن نتیجهای را که ملّت ایران انتظار دارد، بهدست بیاید، لکن تجربهای است و پشتوانهی تجربی ملّت ایران را افزایش خواهد داد و تقویت خواهد کرد؛ ایرادی ندارد، امّا لازم است ملّت بیدار باشد.» پس اجازه ایشان برای مذاکره با امریکا برای افزایش سطح فکری جامعه بوده تا دیگر فریب مذاکره با امریکا و بهبود وضع اقتصادی را نخورد.
وی افزود: البته تعبیر «تقریبا هیچ» برای مذاکره با غرب را اولین بار رییس بانک مرکزی این دولت بعد از اجرای برجام نگفت، ۱۲ سال قبل خود روحانی بعد از سه توافق ناکام با اروپا در سعدآباد، بروکسل و پاریس در نامه به البرادعی در مرداد ۸۴ نوشت: «با انجام بیش از یک هزارنفر روز از سختترین بازرسیها ... متأسفانه در مقابل اگر نگوییم هیچ، ایران مابهازای بسیار اندکی دریافت کرد و بارها اقدامات اعتمادساز خود را افزایش داد و تنها در عوض آن، با قولهای انجام نشده و درخواستهای بیشتر روبه رو شد. قولهای اکتبر ۲۰۰۳ [مهر ۱۳۸۲]سه کشور اروپایی دربارهی همکاری هستهای، امنیت منطقهای و منع گسترش، هنوز حتی بررسی هم نشدهاند!»
ثابتی ادامه داد: برای همین واقعا مشخص نیست چرا آقای روحانی اصرار داد باز هم کشور را سمت چنین چاهی ببرد؟
وی تاکید کرد: بنده هم با دکتر مطهرنیا موافق هستم که متن مذاکرات رم و آلماتی مشخص شود تا مشخص شود از کدام نقطه امروز به برجام رسیدیم و اینقدر عقب رفته ایم. اما این کار را باید دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی انجام دهد که امروز مدیریت این دبیرخانه با دولت دوازدهم است.
در ادامه مطهرنیا خطاب به ثابتی گفت: تمام قدرت امروز ما در موشک نیست. موشک برای قرن گذشته است و پارادایم جنگهای آینده بدون سرنشین است. دنیا به طرف هوش مصنوعی میرود. دشمن زمانی میتواند به ما حمله کند که ما در درون کشور قوی نباشیم. مبنای قدرت کشور ما مردم است و اگر مردم از دست بروند همه چیز از بین میرود.
وی افزود: من نمیگویم با امریکا سازش کنیم. حتی با انگلیس و چین و روسیه هم نباید سازش کنیم. استقلال زمانی حفظ میشود که این همه کالای چینی وارد کشور نشود.
مطهرنیا تاکید کرد: اگر برجام اشتباه است، چرا شجاعت خروج از آن را نداریم؟ اتفاقا الان که ترامپ بحث قدس را مطرح کرده بهترین فرصت است تا با امریکا بجنگیم و من ۵۳ ساله هم صف اول جنگ خواهم بود. اما چرا کسی دستور خروج از برجام را نمیدهد؟
وی افزود: جامعه ما در حال تغییر است و انقلاب اسلامی هم آمده تا آزادی، عدالت، آرامش و آسایش را برای مردم درست کند. برای قوی شدن باید به آرمانها و اصول خودمان تاکید کنیم. باید اخلاق را در جامعه تقویت کنیم و از بداخلاقی، غیبت، دروغ و غیبت دور شویم.
مطهرنیا با اشاره به بدعهدی روسیه در ماجرای نیروگاه بوشهر گفت: چرا امروز کسی سر روسیه فریاد نمیزند؟ انقلابیها باید در برابر هم امریکا و هم روسیه بایستند.
در پایان این مناظره نیز ثابتی گفت: اگر علیه امریکا شعار مرگ میگوییم، اما علیه روسیه و سایر کشورها شعار مرگ نمیگوییم علت واضح و روشنی دارد؛ زیرا روسیه ما را تحریم نکرده و در برخی مواقع مثل مبارزه نظامی با داعش به ایران کمک هم کرده و مانند امریکا ادعای رهبری بر کل جهان را ندارد.
وی افزود: امروز همچنان با گذشت ۲ سال از اجرای برجام اگرچه فروش نفت ایران افزایش یافته، اما مشکل وارد شدن پول حاصل از فروش نفت به ایران وجود دارد. قبل از برجام روزی ۱ میلیون ۴۵۰ هزار بشکه نفت میفروختیم و امروز نزدیک دو میلیون بشکه، ولی در هر دو حالت هیچ پولی وارد کشور نمیشود و مجبور هستیم در ازای آن از کشورهای دیگر کالا وارد کنیم. یعنی برجام با همه عقب نشینیها نتوانست حتی این مشکل را حل کند.
∎