ایران آنلاین /- پس از پاکسازی کشورهای سوریه و عراق از وجود نیروهای تکفیری داعش، برخی از منابع بین المللی و همچنین منابع داخلی افغانستان اعلام کردند تروریست های فرانسوی راهی شمال افغانستان شدند تا پناهگاه جدید خود را در این مناطق ایجاد کنند؟ آیا به نظر شما در افغانستان مقصد بعدی داعشی ها است؟
پیش از هرچیز باید به ساختار داعش و نیروهایی که آن را شکل داده اند، توجه کرد. بخش اصلی داعش را قوم عرب تشکیل می دهد که به نظر می رسد پس از شکست های پی در پی این گروه تروریستی در دو جبهه عراق و سوریه به کشورهای خود بازگردند. اغلب این تروریستهای خارجی داعش را تبعه های یمن، لیبی و سومالی تشکیل می دهند که قصد دارند، از فرصت عدم وجود قدرت مرکزی کشورهای خود بهره برده و پایگاههای جدید خود را در این مناطق تشکیل دهند. از بین آنها اتباع کشورهای افغانستان، هندوستان، بنگلادش و آسیای مرکزی (چچن ها، ازبک ها، تاجیک ها و ایغورهای چین) به احتمال زیاد راهی شمال افغانستان خواهند شد.در این میان شایعاتی نیز وجود دارد که امریکا و ناتو در جابجایی نیروهای داعش به شمال افغانستان دخالت مستقیم دارند. حداقل این که روسها به این باور رسیدند که امریکا و ناتو برای اعمال فشار به روسیه در منطقه قفقاز و آسیای مرکزی و چین در ایالت سین کیانگ از ابزار داعش علیه چین و روسیه بهره خواهند برد. در این میان این احتمال نیز وجود دارد که آن بخش از اتباع فرانسوی که شناخته شده هستند اگر به فرانسه بازگردند بازداشت می شوند. بر این اساس همراه با اتباع آسیای مرکزی و افغانستانی راهی شمال افغانستان خواهند شد تا پایگاه جدید خود را در این منطقه بنا سازند. اما واقعیت این است که اطلاعات کافی و موثقی در این خصوص وجود ندارد هرچند که احتمال وجودش نیز تکذیب نشده است.
- نیروهای تکفیری داعش و شبه نظامیان طالبان در افغانستان در تضعیف قدرت مرکزی و بر هم زدن امنیت و صلح بخصوص در شمال این کشور نقش قابل توجهی داشتند. آیا حضور این نیروها اسیب وارده به غیرنظامیان افغانی را دوچندان می کند؟
داعش و طالبان در دو بخش قدرت و حوزه نفوذ در افغانستان تفاوتهای قابل توجهی دارند. طالبان گروهی محلی است که هدف اصلی آن تسلط بر افغانستان است و به کشورهای دیگر نظری ندارند. اما داعش درصدد احیاء آنچه خلافت اسلامی می نامد، است و مرزهای کشورهای اسلامی را به رسمیت نمی شناسد. از همین رو قصد دارد شعبه خراسانی خلافت را از مسلمانان قفقاز به اسیای مرکزی ایالت سین کیانگ چین، افغانستان، چاکستان، بنگلادش، مناطق مسلمان نشین هند، شرق آسیا، اندونزی، مالزی و تایلند و میانمار و بخشهای از ایران منتقل کند. بنابراین داعش نمی تواند طالبان را تحمل کند و نبردی که این روزها در ولایت ننگرهار میان داعش و طالبان درگرفته نیز به همین دلیل است. در همین ارتباط گفته می شود طالبان از بعضی مناطق عقب نشینی کرده و داعش نیز درنظر دارد ننگرهار را به عنوان پایتخت خلافت خراسانی خود برگزیند. اما در این بین در کشاکش جنگ قدرت میان داعش و طالبان این مردم غیر نظامی افغانستان هستند که قربانی خواهند شد.
- با توجه به شرایط کنونی و پرالتهاب افغانستان، دولت افغانستان چه نقشی می تواند در سرکوب نیروهای تروریستی ایفا کند؟
واقعیت این است که بخشی از دولت مرکزی افغانستان به برخورد میان داعش و طالبان توجه ویژه ای دارد و بخشی از حاکمیت در افغانستان نیز حداقل این گونه به نظر می رسد که بی میل نیست از اهرم فشار داعش علیه طالبان استفاده و آنها را مجبور به حضور در پای میز مذاکره کند. شایعاتی نیز وجود دارد که دستگاه امنیتی تحت نظارت حنیف اتمر، در مواردی از داعش علیه طالبان استفاده کرده است. اما کل مجموعه حاکمیت افغانستان (دولت وحدت ملی) دیدگاههای مختلفی وجود دارد. بخش تحت مدیریت عبدالله عبدالله که تاجیک و متشکل از گروهای غیر پشتون است، داعش را دشمن خود می پندارند و با ان برخورد نظامی می کند. اما در مقابل دولت وحدت ملی تحت ریاست اشرف غنی که متشکل از پشتون ها است تصور می شود به دنبال مذاکره با داعش هستند.
- آیا افغانستان را صحنه نبرد نیابتی جدید امریکا و روسیه می دانید؟
بله. تحلیلگران بر این باورند که روسیه به طالبان نزدیک شده و سلاح و امکانات نظامی در اختیار آنها قرار می دهند تا امریکا را از افغانستان خارج کند. در مقابل آمریکایی ها نیز از عنصر داعش علیه منافع روسیه در حوزه امنیتی در آسیای مرکزی و قفقاز بهره خواهند گرفت. اگر این برداشتها واقعیت داشته باشد می توان گفت افغانستان محل نبرد نیابتی دو قدرت امریکا و روسیه شده است.