ایران آنلاین / این تصمیم باعث شد پس از 5 سال درگیری و تخریب میان قدرتهای خاورمیانه، بار دیگر رقبای منطقهای بر یک مساله مشترک متمرکز شوند. رهبران کشورهای ترکیه و لبنان هشدار دادند که سخنرانی ترامپ، که صریحا باعث آشکار شدن جانبداری آمریکا از اسرائیل شد آن هم در حالی که آمریکا از مذاکرات صلح و بیطرفانه میان دو کشور صحبت میکند، خبر بیثباتی را به خاورمیانه میآورد.
محوریت تمام مذاکرات صلح، بیتالمقدس بوده و حالا کارشناسان معتقدند اکنون که ادعای فلسطین درباره مالکیت بیتالقمدس زیر سایه سخنرانی ترامپ قرار گرفته، دیگر نمیتوان به آینده این مذاکرات امیدوار بود. پادشاه اردن در این باره گفته: «دیگر هیچ گزینهای برای راه حل دو دولتی وجود ندارد، بیتالمقدس کلید مذاکرات صلح بود. چشمپوشی از حق فلسطین و مسلمانان و مسیحیان درباره این شهر مقدس، میتواند باعث تغذیه تروریسم شود.»
در بیروت، سید حسن نصرالله هم مردم را به تظاهرات و اعتراض فراخوانده است. او در سخنرانیاش گفت: «اگر ترامپ حمایت کشورهای عربی را نداشت اینچنین نمیکرد. دولتهای عربی چند روزی فریاد اعتراض سر میدهند و بعد با این اشغالگری کنار میآیند. آمریکا نشان داده که هرگز به فکر متحدانش نیست». البته متحدان آمریکا هم سکوت نکردهاند. ریاض که از مذاکرات صلح منطقهای حمایت میکرد، این تصمیم ترامپ را مورد نقد قرار داده است.
علی ناصرالدین، آشپزی شیعی اهل جنوب بیروت است که اعتقاد دارد عربستان و دیگر متحدان آمریکا از سخنرانی ترامپ خبر داشتهاند و حتی شاید با آن همکاری هم کردهاند: «این تصمیم فقط مربوط به اسرائیل و آمریکا نیست، عربها هم در آن دست دارند. سوال اصلی را باید از محمود عباس و فلسطینیها پرسید: آیا میدانید مذاکرات شما را به هیچجا نمیرساند؟»
در عراق، رهبران سیاسی و نظامی هم از تصمیم ترامپ ناراضی هستند. مقتدی صدر، رهبر شیعیان عراق گفته که در مقابله با اسرائیل « نه به عنوان رهبر، بلکه در جایگاه سرباز» حاضر است برسر بیتالمقدس بجنگد و «هیچ صلحی هم با شیطان و دولتهای خودخواه» ندارد.
خالد الزبیدی، گزارشگر روزنامهای اردنی میگوید: «علیرغم جنجالی که جهان عرب طی سالهای اخیر از رویایی دولتهایش با یکدیگر، درگیرش بوده هنوز درباره برخی مسائل نمیتوان مذاکره کرد. بیتالمقدس یکی از آنهاست.
خالد ظبری، کارمند بانکی در قاهره درباره تصمیم ترامپ میگوید: «این نمایش بدشانسی ماست. او احمق است و این کار را انجام داده تا خودی نشان بدهد. همه خوب میدانید که او فقط میخواهد کسانی که او را انتخاب کردهاند را خوشحال کند؛ مثل صهیونیستهای آمریکا. اما دوستان منطقهایاش باید به او بگویند که تصمیمش چه آشوبی به پا کرده است».
گاردین