به گزارش گروه تحلیل، تفسیر و پژوهش های خبری ایرنا، تصمیم جنجالی رییس جمهور جنجالی کاخ سفید درانتقال سفارتخانه امریکا از تل آویو به بیت‌المقدس اعتراض های گسترده ای در سطح جهانی در پی داشته است. گرچه عمق این واکنش ها از فلسطین اشغالی تا شمال قاره آمریکا متفاوت بود اما «نگرانی» «شگفتی» و «انزجار» نقطه مشترک واکنش های در جهان به این تصمیم و انتقال بوده است.
شورای امنیت ملی، روسا و نمایندگان اروپا و مسوولان کشورهای اسلامی موضع یکپارچه ای در برابر این اقدام خارج از عرف بین المللی ترامپ داشته اند. کانال های خبری و شبکه اجتماعی توئییتر طی روزهای پس از اعلام تصمیم ترامپ به بازتاب تحلیل ها و پیامدهای تصمیم ترامپ پرداختند. واکنش های مقامات خارجی و داخلی به اقدامات جنگ طلبانه دونالد ترامپ هم از محورهای بازتاب یافته در شبکه های اجتماعی و کانال های خبری بود.

**پیامدهای تصمیم ترامپ
کانال «خبرآنلاین» به نقل از «حسن رویوران» کارشناس مسائل بین الملل آورد: اقدامی که امریکا انجام داده عملا فرایند گفت و گو را با بن بست مواجه می کند و هیچ راهی برای فلسطینی ها جز مسیر مقاومت باقی نمانده است. افکار عمومی در این فرایند از مقاومت حمایت می کند و امید مردم فلسطین هم جبهه مقاومت است. نیروهای سازش مانند دولت خودگردان به رهبری محمود عباس با یک بن بست و بحران مواجه هستند در حالی پایگاه جبهه مقاومت گسترش پیدا کرده است. به نظر می رسد اسرائیل، ترامپ را فرصتی غیر قابل تکرار می دانند که به هر روی از آن باید استفاده کند و امتیاز بگیرند. این اقدام نیز در مسیر گرفتن امتیاز از ترامپ است.
کانال «عصر ایران» نوشت: صف کشورهایی که در 24 ساعت گذشته با این تصمیم دونالد ترامپ اعلام مخالفت کرده اند بسیار گسترده است؛ از کانادا و بریتانیا گرفته تا همه کشورهای اروپایی متحد واشنگتن تا گروه های مختلف فلسطینی و حتی متحدان عرب آمریکا در منطقه از جمله کشورهایی چون عربستان سعودی و اردن و البته جمهوری اسلامی ایران. تشکیل یک موضع واحد بین همه این کشور هایی که بعضا در بین آنها اختلافات و گاه دشمنی های عمیقی وجود دارد (همانند ایران و عربستان) مرهون ماجراجویی جدید ترامپ در شناسایی رسمی شهر اورشلیم (قدس) به عنوان پایتخت اسراییل و آغاز فرایند انتقال سفارت خانه آمریکا از تل آویو به این شهر است.
«تأثیراستراتژیک انتقال پایتخت رژیم صهیونیستی به قدس» عنوان یاداشتی در کانال «اعتماد آنلاین» است که در بخش هایی از آن می خوانیم: اقدام ترامپ در به رسمیت شناختن قدس به عنوان پایتخت رژیم صهیونیستی به طور جدی جهان عرب را ناراحت می‌کند و به منافع اسرائیل و ایالات متحده آسیب وارد می‌کند. همچنین این فرصت را در اختیار ایران، حزب الله و روسیه می‌گذارد که از این خشم و دو دستگی به نفع خود استفاده کنند. بهترین سیاست ایالات متحده در قبال اسرائیل این بود که «هیچ کاری» انجام ندهد.
همچنین این کانال به نقل از «الیاس حضرتی» نماینده مجلس آورد: رهبران ایالات متحده حتی در زمانی که اسراییل در موضع بسیار قدرتمندی قرار داشت، چنین تصمیمی نگرفتند، اکنون چه اتفاقی رخ داده است که به یکباره مواجه با این بحران می‌شویم؟ شاید نخستین پاسخ همان شکست‌ها و عدم موفقیت‌های ترامپ در اجرای شعارهای اصلی انتخاباتی‌اش باشد که او را علاقه‌مند کرد که به دخالت‌پذیرترین منطقه در سیاست خارجی، یعنی خاورمیانه عربی وارد شود.
کانال «احزاب آنلاین» نوشت: ایالات متحده در چند سال گذشته خوب یا بد، درست یا نادرست خود را به عنوان میانجی برای صلح میان اسراییل و فلسطین معرفی کرده بود اما اکنون جهان یکصدا می‌گوید که با این تصمیم رییس‌جمهور امریکا، واشنگتن عملا به جدایی از روند صلح رای داد. ایالات متحده هر چند که در همه ٧٠ سال گذشته در کوچک‌ترین جزییات نیز جانب تل‌آویو را در قبال فلسطین رها نکرده است اما از شکستن این ویترین بین‌المللی که صحنه تلاش نافرجام برای رسیدن به صلح بود همواره ابا داشت.

**موضع گیری منفی و یکپارچه جهان علیه تصمیم ترامپ
مخالفت یکپارچه مقامات، مسوولان و سازمان های جهانی با تصمیم رییس جمهوری آمریکا در انتقال پایتخت رژیم صهیونیستی از تل آویو به بیت المقدس، در کانال های خبری بازتاب یافت. کانال «دیپلماسی» در این زمینه نوشت: در اقدامی بی‌سابقه نمایندگان فرانسه، آلمان، سوئد، انگلستان و ایتالیا در بیانیه‌ای مشترک تصمیم آمریکا درباره قدس را «خلاف قطعنامه‌های شورای امنیت» و «غیر مفید» توصیف کردند.
در کانال «اندیشکده راهبرد» می خوانیم: وزارت خارجه عُمان در بیانیه‌ای ضمن ابراز تأسف از تصمیم «دونالد ترامپ» رئیس‌جمهوری آمریکا درباره قدس، آن را بی ارزش خواند.
در کانال «ایران تایمز» می خوانیم: بیش از 120 استاد یهودی دانشگاه‌های آمریکا با امضای بیانیه ای، خشم خود را از تصمیم رئیس جمهوری این کشور در به رسمیت شناختن قدس به عنوان پایتخت رژیم صهیونیستی اعلام کردند.
همچنین این کانال به نقل از «سید حسن نصر الله» دبیرکل حزب الله لبنان نوشت: در روزهای آینده صداهایی را در خاورمیانه خواهیم شنید که می‌گویند تصمیم ترامپ مبنی بر تغییر پایتخت رژیم صهیونیستی چندان اهمیتی نداشته است.
کانال «جهان نیوز» آورد: اعضای اروپایی شورای امنیت تصمیم رئیس‌جمهوری آمریکا در به رسمیت‌شناختن قدس به‌عنوان پایتخت رژیم صهیونیستی را مغایر با قوانین بین‌المللی خوانده و تأکید کردند که قدس شرقی بخشی از اراضی فلسطین اشغالی‌ست. این نمایندگان همچنین تأکید کردند که تصمیم ترامپ «به نفع صلح در منطقه نیست». آنها از «تمامی طرف‌ها و بازیگران دی‌نفوذ منطقه‌ای خواستند که برای حفظ آرامش همکاری کنند.
کانال «اعتدال» هم ازمخالفت شورای امنیت با تصمیم اخیر ترامپ درباره قدس خبر داد و نوشت: اعضای شورای شورای امنیت شب گذشته جلسه ویژه خود درباره بررسی تصمیم آمریکا مبنی بر به رسمیت شناختن قدس به عنوان پایتخت اسرائیل را برگزار و مخالفت گسترده کشورهای عربی، اروپایی و آسیایی با این تصمیم آمریکا را اعلام کردند.
کانال «راه امید» نوشت: رییس کمیسیون اتحادیه آفریقا، نسبت به تصمیم دولت ایالات متحده آمریکا در شناختن قدس به‌عنوان پایتخت رژیم اسرائیل عمیقاً ابراز نگرانی کرد.
در کانال «همشهری» به نقل از «اسماعیل هنیه» از رهبران حماس می خوانیم: ملت فلسطین تصمیم خود را برای مقابله با اقدام رئیس جمهوری آمریکا (شناسایی قدس به عنوان پایتخت اسرائیل) گرفته و در برابر این تصمیم اقدام (عملی) انجام خواهد داد.
در کانال خبرگزاری «صداوسیما» اظهارات نمایندگان کشورهای حاضر در نشست شورای امنیت سازمان ملل با موضوع قدس را منعکس کرد و نوشت: نیکی هیلی نماینده آمریکا: ما اولین کشوری بودیم که اسرائیل را به رسمیت شناختیم. از 1995 کنگره آمریکا تصویب کرده بود که قدس باید پایتخت اسرائیل باشد. نماینده سوئد: تصمیم ترامپ بر خلاف قطعنامه‌های شورای امنیت است که بر حفظ وضع کنونی قدس تأکید دارند. نماینده ایتالیا: معتقدیم که وضع قدس باید در مذاکرات میان طرفین مشخص شود. تا آن زمان، ایتالیا به قطعنامه‌های مربوطه پایبند مانده و سفارتش را در تل‌آویو حفظ می‌کند. نماینده بولیوی: باید این سوال را بپرسیم که چطور چنین وضعیتی در قرن 21 ممکن است و چطور می‌شود که به قطعنامه‌های شورای امنیت در مورد قدس و کل مناقشه اینگونه بی‌اعتنایی می‌شود؟! نماینده فرانسه: اکنون مشروعیت شورای امنیت سازمان ملل و امکان حفظ راهکار دو دولتی در معرض خطر است. نماینده انگلستان: اقدامات یکجانبه دستیابی به صلح را دشوار می‌کند. ما با تصمیم ایالات متحده مخالف هستیم و سفارت خود را در تل‌آویو نگه می‌داریم. نماینده مصر: تصمیم آمریکا را رد می‌کنیم. این تصمیم وضعیت قدس را تغییر نمی‌دهد. این شهر همچنان تحت اشغال نظامی است.

**خدمت ناخواسته ترامپ به آرمان فلسطین
انتقال پایتخت رژیم صهیونیستی به بیت المقدس از سوی شخصیت های سیاسی و چهره های داخلی با تحلیل هایی همراه بود. آزادی فلسطین در سایه این تصمیم نقطه مشترک نظرات چهره های سیاسی در این زمینه است.
«علی مطهری» نایب رییس مجلس در صفحه اینستاگرام خود نوشت: اساساً این یک اصل کلی است که وقتی یک فرد تندرو و نامتعادل رئیس جمهور یک کشور می شود، این امر به نفع دشمنان آن کشور تمام می شود، ترامپ در مسئله بیت المقدس کاری کرده است که عربستان و ایران در کنار هم قرار گرفته و معترض هستند. به عقیده من این اقدام ترامپ باعث تسریع در آزادی فلسطین خواهد شد چون حجت را بر کشورها و گروه های مردد در مبارزه با اسرائیل تمام کرد. در واقع ترامپ ناخواسته خدمتی به آرمان فلسطین کرد.
«محسن رضایی» دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام در صفحه اینستاگرام خود نوشت: قدس هرچند در قلب فلسطین قرار گرفته و فلسطین بدون قدس معنا ندارد، اما سرزمین قدس همچون مکه و مدینه برای تمام مسلمین از قداست و اهمیت ویژه ای برخوردار است. اقدام جاهلانه ترامپ، اهانت به تمام مسلمانان جهان بود و با این اقدام مسلمین را به مبارزه طلبیده است.قیام مسلمانان بر اثر اقدام ترامپ که مبارزه برای آزادی قدس نام خواهد گرفت، بسیار جدی و کوبنده خواهد بود.اقدام ترامپ موجب توجه مجدد کشورهای اسلامی به موضوع فلسطین شد.
کانال جماران بیانیه حجت الاسلام «سید حسن خمینی» نوه بنیانگذار انقلاب را منتشر کرد. در بخش هایی از این بیانیه می خوانیم: اقدام ضد انسانی و ماجراجویانه رئیس جمهور آمریکا در اعلام انتقال سفارت این کشور به قدس عزیز و مغصوب، نقض آشکار حقوق بشر و ملت مظلوم فلسطین و رویارویی با تمامی مسلمانان و صلح دوستان جهان است.
کانال آریا نوشت: محمد خرسندعضو شورای مرکزی حزب موتلفه با اشاره به اینکه تصمیم آمریکا برای انتقال پایتخت خود به بیت المقدس یک حماقت محض است، گفت که این اقدام موجب شد موضوع فلسطین بار دیگر در صدر توجه کشورهای اسلامی قرار بگیرد.
«جلال جلالی زاده» فعال سیاسی در صفحه اینستاگرام خود آورد: لازم است همه آزادی خواهان واندیشمندان وفعالان حقوق بشر وصلح طلبان چنین اقدامی را محکوم نمایند وترامپ را وادار به انصراف از چنین اقدام نابخردانه ای نمایند، تا بار دیگر آتش جنگ و نزاع درخاورمیانه فروزان نگردد.

**گسترش اعتراضات مردمی در جهان
بسیاری از مردم در نقاط مختلف جهان نسبت به تصمیم رییس جمهوری آمریکا در اعلام قدس به عنوان پایتخت رژیم صهیونیسیتی واکنش نشان دادند. تظاهرات گسترده مردم در برخی کشورها در کانال های خبری و شبکه های مجازی بازتاب یافت.
کانال عصر ایران از تظاهرات علیه تصمیم جنجالی اخیر ترامپ درباره انتقال سفارت آمریکا از تل آویو به قدس در مسجد الازهر قاهره مصر خبر داد. این کانال همچنین به تظاهرات مردم ترکیه هم اشاره کرد.
تظاهرات جوانان فلسطینی در شهر رام الله، تظاهرات گسترده مردم اردن، اعتراضات در شهرهای لبنان، تونس، مراکش هم در گزارش های کانال خبرگزاری فارس مورد توجه قرار گرفت.

**پژوهشم**9402**1601** **خبرنگار : لیلا واحدی**انتشار: شهناز حسنی
ایرنا پژوهش، کانالی برای انعکاس تازه ترین تحلیل ها، گزارش ها و مطالب پژوهشی ایران وجهان، با ما https://t.me/Irnaresearchهمراه شوید.