آرمان- دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا به رغم قطعنامه شماره 478 شورای امنیت سازمان ملل متحد در سال 1980 که اقدام اسرائیل برای الحاق قدس شرقی و اعلام آن به عنوان پایتخت اسرائیل را غیر قانونی دانست، گفت: «زمان به رسمیت شناختن رسمی قدس به عنوان پایتخت اسرائیل فرا رسیده است». ترامپ همچنین دستور داد تا آمادگیهای لازم برای انتقال سفارتخانه ایالات متحده آمریکا به قدس صورت گیرد هر چند رکس تیلرسون وزیر امور خارجه آمریکا گفت که بنای سفارت آمریکا در قدس در چند سال آینده تکمیل نخواهد شد. فلسطینیها قدس را پایتخت کشورشان میدانند. در واکنش بهاین اقدام دهها مقام عالیرتبه اروپایی و جهان عرب و کشورهای اسلامی بهاین موضوع واکنش منفی نشان دادند تا جایی که عراق سفیرآمریکا در بغداد را احضار کرد و عقبنشینی ایالات متحده از تصمیم خود مبنیبر به رسمیت شناختن قدس به عنوان پایتخت رژیم اسرائیل را خواستار شد. همچنین رئیس جمهوری تونس، ضمن اعلام مخالفت کشورش با به رسمیت شناختن قدس به عنوان پایتخت اسرائیل از سوی ترامپ، سفیر آمریکا در کشورش را احضار کرد و سفارت آمریکا در تونس به دلیل تظاهرات گسترده مردم این کشور در اعتراض به اقدام دونالد ترامپ درباره قدس، بسته شد.
درگیری در فلسطین
درگیریهای شدید میان جوانان فلسطینی و نیروهای رژیم صهیونیستی به دنبال تظاهرات گسترده فلسطینیها علیه اقدام دونالد ترامپ درباره قدس، از جمعه بار دیگر ازسر گرفته شد. جوانان فلسطینی در شهرهای مختلف با آتش زدن لاستیک و ایجاد موانع تقریبا روند ترافیک در تمامی شهرهای بزرگ فلسطینی را مختل کردند و با نظامیان صهیونیست درگیر شدند. نیروهای رژیم صهیونیستی نیز با استفاده از ابزارهای ضد شورش به ویژه گاز اشکآور و گلولههای پلاستیکی به رویارویی با فلسطینیان خشمگین پرداختند. در این درگیریها که نسبت به روز گذشته بر شدت آن به شکل قابل توجهی افزوده شده دهها فلسطینی زخمی شدهاند و هر لحظه بر شمار فلسطینیانی که در اعتراض به اقدام نابخردانه ترامپ به خیابانها آمدهاند افزوده میشود. بیش از 100 فلسطینی در این درگیریهای روز پنجشنبه به ضرب گلوله نیروهای رژیم صهیونیستی زخمی شدند. این درگیریها در سراسر شهرهای کرانه باختری، نوار غزه و همچنین قدس رخ داد.
تشکر نتانیاهو از ترامپ!
رئیسجمهور آمریکا درباره تصمیمش در قبال قدس اشغالی تأکید کرد که تنها به وعدههایش عمل کرده است. نخست وزیر رژیم صهیونیستی در فایلی ویدیوئی از شهر اشغالی قدس، اعلام اخیر ترامپ و به رسمیت شناخته شدن شهر اشغالی قدس به عنوان پایتخت اسرائیل از سوی او را از لحاظ اهمیت برابر بیانیه بالفور دانست. بنیامین نتانیاهو که در یکی از تپههای قدس ایستاده بود و از پشت سرش شهر قدس دیده میشد، تصریح کرد: در تاریخ صهیونیسم لحظات بزرگی وجود دارد: بیانیه بالفور، تاسیس کشور، آزادسازی قدس و اظهارات روز چهارشنبه ترامپ.
اعتراض در جهان
اما در پی به رسمیت شناخته شدن قدس به عنوان پایتخت رژیم صهیونیستی از سوی دونالد ترامپ، سرتاسر جهان علیه این اقدام بپا خواست و حمایت خود را از قدس و فلسطین اعلام کرد. تظاهرکنندگان در کشورهای مختلف جهان ضمن اعلام مخالفت با اقدام دونالد ترامپ همبستگی خود را با مردم فلسطین اعلام کردند. مردم کشورهای جهان از روز پنجشنبه تظاهرات گسترده را آغاز کرده و روز جمعه هم در بسیاری از کشورهای جهان این تظاهرات ادامه دارد.
شکایت فلسطین
در پی دستور ترامپ درباره قدس، فلسطین از ایالات متحده آمریکا به شورای امنیت شکایت کرد. در همین حال، ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه در گفتوگوی تلفنی با رجب طیب اردوغان، رئیس جمهور ترکیه اعلام کرد که موضوع قدس را در شورای امنیت سازمان ملل پیگیری خواهد کرد.
همبستگی امت اسلام
آیتا... سیستانی دیروز با محکوم کردن اقدام آمریکا در به رسمیت شناختن قدس به عنوان پایتخت رژیم صهیونیستی و انتقال سفارتش از تلآویو به این شهر خواهان همبستگی امت اسلامی برای بازگرداندن قدس به فلسطینیها شد.
این نخستین واکنش مرجعیت دینی در نجف اشرف در خصوص اقدام ترامپ به شمار میرود. آیتا... هاشمی شاهرودی، رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام کشورمان نیز محکوم کردن اقدامات و اظهارات رئیس جمهور آمریکا، انتقال پایتخت رژیم صهیونیستی به قدس اشغالی را توطئهای جدید برای پایمال کردن حقوق مردم فلسطین و توهین به مقدسات اسلامی توصیفکرد و خواستار ایستادگی ملتها و همکاری دولتهای مسلمان در برابر این اقدام خطرناک شد.
خطای استراتژیک
وزیرکشور ضمن ابراز همدردی با مردم مقاوم فلسطین، تصمیم اخیر ترامپ رئیس جمهوری آمریکا مبنی بر اعلام بیت المقدس به عنوان پایتخت رژیم صهیونیستی را بشدت محکوم کرد و اظهارداشت: روسای جمهور پیشین آمریکا نیز با آگاهی از بازتاب و بازخورد منفی جهانی این اقدام و عملی کردن مصوبه کنگره آمریکا تاکنون از انتقال سفارت آمریکا به قدس سرباز میزدند اما ترامپ و دولت تجار آمریکا با این تندرویها متوجه پیامدهای اقدام خود نیستند. وی با اشاره به واکنشهای تند جهانی علیه اقدام ترامپ گفت: مخالفت رؤسای جمهور سایر کشورها، سازمانهای بینالمللی و... با این اقدام دولت آمریکا نشان دهنده خطا و اشتباه رهبردی و استراتژیک ترامپ در منطقه است.
علیه تصمیم ترامپ
امام جمعه اهل سنت زاهدان تصمیم اخیر ترامپ مبنی بر تعیین بیتالمقدس بهعنوان پایتخت رژیم اسرائیل را «تهدید و توهین بزرگ» دانست و افزود: اینکه میخواهند بیتالمقدس را به عنوان پایتخت رژیم اسرائیل قرار بدهند تهدید، توهین و جسارت بزرگی به جهان اسلام و بازی با آتش است. مولوی عبدالحمید افزود: ترامپ و همتای اسرائیلیاش بهاین دلیل بهخودشان جرأت چنین اقدامی را دادهاند که میدانند توانستهاند بین مسلمانان و کشورهای اسلامی جدایی و اختلاف بهوجود آورده و بین آنان درگیری ایجاد کنند، بنابراین زمینه را مساعد میبینند که اینگونه احساسات مسلمانان را جریحهدار کرده و به امت اسلامی جسارت کنند.
تصمیم واقعی ترامپ
دیپلمات باسابقه کشورمان نیز در مورد تصمیم اخیر آمریکا به جماران گفت: ترامپ با این تصمیم در واقع ماهیت واقعی آمریکا را نسبت به قضیه رژیم اسرائیل و فلسطین نشان میدهد. او تصمیمگرفته که فلسطین را به معنای واقعی نابود کند. اگر این اقدام صورت گیرد، حتی قرارداد صلح اسلو که قرار بود طبق آن سرزمینهای 1967 در اختیار فلسطینیها قرار گیرد، کنارگذاشته میشود. محمد صدر افزود: اگر قدس را از فلسطین بگیرند، دیگر فلسطین مفهومی ندارد. این تصمیم حتی به قطعنامههای سازمان ملل نیز توجهی ندارد چرا که طبق آن قطعنامهها، زمینها باید میان فلسطین و اسرائیل تقسیم شود، اما این کار نیز دیگر صورت نخواهد گرفت. وی تاکید کرد: اگرکشورهای عربی حساسیت این مساله را درک کنند و بفهمند که این کار مقدمه از بین بردن دولت فلسطین است، عکسالعملی جدی نشان داده خواهد شد. کشورهای اسلامی و اروپاییها به این اقدام واکنش نشان دادهاند. با توجه بهاین قضایا باید هر دو بال مبارزه، یعنی مبارزه سیاسی و بینالمللی را دنبال کنند و اگر نتیجه نداد باید قضیه مقاومت را هم جدی بگیرند. ایران نیز بارها تاکید کرده است مشکلات منطقه باید به دست مردم منطقه حل شود، مشکل فلسطین هم باید به دست مردم فسلطین و منطقه حل شود. همین که گفته میشود بناست این تصمیم شش ماه دیگر اجرایی شود به این معناست که میخواهند عکسالعمل کشورهای عربی اسلامی را ببینند، اگر عکسالعمل قاطعی باشد، احتمال لغو تصمیم وجود دارد.
نفع مسلمانان
مشاور مقام معظم رهبری در امور بینالملل نیز با بیان اینکه این کار آمریکا در درازمدت به نفع اتحاد مسلمانان است، گفت: با این کار نقاب از چهره آمریکا و سیاستمداران آن برداشته میشود و تا به حال هیچ یک از اصناف ترامپ جرات نکرده بودند چنین گستاخی احمقانهای را انجام دهند. علی اکبر ولایتی درخصوص تصمیم اخیر آمریکا مبنی بر انتقال سفارت این کشور به بیتالمقدس افزود: این تصمیمی که رئیسجمهور آمریکا در مورد انتقال سفارت آمریکا به بیتالمقدس گرفته است را میتوان به احمقانهترین و غیرمدبرانه تصمیمی که توسط ترامپ، رئیسجمهور بیفکر و بیتدبیر آمریکا گرفته شده است، تشبیه کرد.
بازی با آتش
حسین امیرعبداللهیان نیزدر واکنش به تصمیم اخیر دولت دونالد ترامپ در مورد قدس، گفت: قدس قبله اول مسلمین جهان است و بحران فلسطین تنها با پایان بخشیدن به اشغال رژیم نامشروع اسرائیل خاتمه خواهد یافت. وی با بیان اینکه بحث تشکیل دو کشور فلسطین و اسرائیل کاملا مردود است، اظهار داشت: سرزمین تاریخی و مادری فلسطینیان صرفا متعلق به مردم فلسطین است. مشاور رئیس مجلس در امور بینالملل با تاکید بر اینکه انتقال سفارت آمریکا به قدس شریف بازی با آتشی است که بیتردید ترامپ قدرت تحمل آن را ندارد و نتانیاهو در آتش آن خواهد سوخت، تصریح کرد: جمهوری اسلامی ایران از مقاومت و وحدت همه گروههای فلسطینی با قدرت حمایت میکند.
احساس مسلمانان
دبیرکل حزبا... لبنان نیز از کوتاهی برخی کشورهای عربی در این زمینه انتقاد کرد وگفت: در چند روز آینده از برخی کشورهای عربی خواهیم شنید که تلاش میکنند از خطرات این اقدام غیر قانونی آمریکا بکاهند و خواهند گفت که چنین اقدامی چندان جدی نیست، در حالی که ما با یک «بیانیه بالفور» دیگر روبهرو هستیم. سیدحسننصرا... افزود: ما احساس میکنیم 100 سال پس از صدور بیانیه بالفور شب گذشته دومین نسخه از آن صادر شد. نصرا... هدف از اقدام ترامپ برای انتقال سفارت آمریکا از تلآویو به قدس را هموار کردن راه کوچ اجباری فلسطینیان دانست و تصریح کرد: پس از تصمیم ترامپ در به رسمیت شناختن قدس به عنوان پایتخت رژیم صهیونیستی، این رژیم سیطره کامل خود را بر قدس میافکند. نصرا... تاکید کرد: آنچه را که اسرائیلی طی دهها سال میخواستند، ترامپ در لحظهای برای آنها انجام داد و این خطر جدی است، ترامپ در حقیقت تیر خلاص را به مذاکرات نشانه رفت. دبیرکل حزبا... اخراج سفرای آمریکا، تعطیلی سفارتخانههای این کشور و توقف روند عادیسازی روابط با رژیم اسرائیل را هرچه سریعتر خواستار شد.
چالش برای منطقه
نخستوزیر لبنان نیز به اقدام واشنگتن در زمینه به رسمیت شناختن قدس به عنوان پایتخت رژیم صهیونیستی واکنش نشان داد. به گزارش ایلنا، سعد الحریری در سخنانی به تصمیم دونالد ترامپ رئیسجمهور آمریکا در به رسمیت شناختن بیتالمقدس به عنوان پایتخت اسرائیل واکنش نشان داد و گفت که این اقدام چالش جدیدی برای ثبات در منطقه است.
هشدار کارتر به ترامپ
رئیسجمهور اسبق آمریکا نیز هشدار داد که تصمیم رئیسجمهور فعلی این کشور در بهرسمیت شناختن قدس بهعنوان پایتخت اسرائیل، به تشدید تنشها منجر خواهد شد. به گزارش ایلنا جیمی کارتر هشدار داد که تصمیم دونالد ترامپ در بهرسمیت شناختن قدس به عنوان پایتخت اسرائیل میتواند به تشدید تنشها منجر شود و چشمانداز صلح در منطقه خاورمیانه را به خطر بیندازد. کارتر با صدور بیانیهای در اینباره اظهار داشت: تغییری بنیادی در سیاست چند دههای آمریکا میتواند به تشدید تنشها درجهان اسلام و عرب شود اما امیدواریم که اعتراضها در این زمینه بدون خشونت باقی بمانند. وی با بیان اینکه هرگونه تغییر در وضعیت قدس بدون کسب رضایت فلسطینیان میتواند چشمانداز صلح در منطقه را به خطر بیندازد، گفت: شرق بیتالمقدس محور آرمانهای فلسطین برای تشکیل دولت مستقل این کشور است.
∎