شناسهٔ خبر: 22882780 - سرویس سیاسی
نسخه قابل چاپ منبع: اعتدال | لینک خبر

آیا برکناری تیلرسون با ایران و برجام ارتباط دارد؟

مایک پامپیو توجه ویژه‌ای به اخبار ایران دارد و منتقد سرسخت توافق هسته‌ای است. پامپیو، از بسیاری جهات، ضد تیلرسون است. او چیزی دارد که تیلرسون ندارد: او به همان اندازه‌ای که یک تندرو ممکن است علیه ایران باشد، تندرو است. در دولت ترامپ، رئیس سیا، شدیدترین مخالف برجام است. پامپیو درباره مسئله برجام، یک جان بولتونِ بدونِ عینک و سبیل است.

صاحب‌خبر -
چندی پیش رسانه‌های آمریکایی به نقل از مقامات کاخ سفید اعلام کردند که وزیر خارجه آمریکا بزودی برکنار خواهد شد. با این حال ترامپ درتوئیتی اخبار مربوط به اخراج تیلرسون را "جعلی"خواند ونوشت: با وجود اختلافاتی که در موضوعات خاص داریم او نمی رود؛ ما به خوبی باهم کار می کنیم و آمریکا دوباره مورد احترام است. اما همچنان برخی رسانه ها برکناری تیلرسون را محتمل می دانند و یک رسانه آمریکایی می‌گوید برکناری تیلرسون مرتبط با ایران است.

به گزارش اعتدال، مجله آمریکایی امریکن کنسروتیو، در تحلیلی به قلم دانیل دپرتیس، به برکناری احتمالی رکس تیلرسون پرداخت و نوشت: رئیس جمهور (آمریکا) خواهان یک سیاست ایدئولوژیک‌تر در قبال ایران است و با خروج تیلرسون، او ممکن است به این سیاست دست یابد.

اگر از مردم واشینگتن درباره آینده رکس تیلرسون بپرسید، اغلب آنان ادعا خواهند کرد که روزهای او به عنوان وزیر خارجه به شماره افتاده است. دیگر مسئله، درباره رفتن یا نرفتن او نیست، بلکه مسئله این است که او چه زمانی برکنار خواهد شد.

حتی قبل از اینکه روزنامه نیویورک‌تایمز گزارش دهد که کاخ سفید در حال آماده شدن برای جایگرین کردن مایک پامپیو با تیلرسون است، ارزیابی جمعی سیاسی در واشینگتن این بود که غول سابق شرکت اکسون موبیل دیگر از شغل خود راضی نیست. او با اکراه منصب ریاست دستگاه دیپلماسی آمریکا را پذیرفت. 

در واقع تیلرسون در اولین مصاحبه طولانی خود با مجله اینترنشنال‌جورنال‌ریویو اظهار کرد "من این شغل را نمی‌خواستم. من دنبال این شغل نبودم... همسرم به من گفت که این را انجام دهم."

آیا برکناری تیلرسون با ایران و برجام ارتباط دارد؟

حتی در داخل وزارت خارجه عموما به تیلرسون با دیده تنفر نگاه می‌شود. او به چند دلیل وزارت خارجه را ترک خواهد کرد. دلایلی مانند: رهبری نامؤثر، فقدان اعتبار و روابط شخصی جایی که این مسائل مهم هستند، جر و بحث در دورن دولت درباره سیاست خارجی و خشم درباره تضعیف شدن بوسیله سایر اعضای دولت. با این حال، یک دلیل جزئی‌تر و مهمتر وجود دارد که زیربنای تمام دلایل مزبور است: ایران.

از میان تمام مسائل مرتبط با سیاست خارجی، آنچه که ترامپ و تیم امنیت ملی او را آزار داده است، برجام است. ترامپ صریحا گفته که او خواهان پاره کردن برجام و انداختن آن در سطل زباله است. 

ترامپ همیشه معتقد بود که او بهتر از اوباما می‌توانست از ایران امتیاز بگیرد. بنابراین زمانی که در ژولای گذشته تیلرسون، وزیر خارجه، جیم متیس، وزیر دفاع و اچ آر مک‌مستر مشاور امنیت ملی، به کاخ سفید رفتند و تایید مجدد پای‌بندی ایران به برجام را توصیه کردند، ترامپ تا آخرین دقیقه درباره صدور تاییدیه دو دل بود.


مایک پامپِیو جانشین احتمالی تیلرسون کیست؟

شایعه شده که مایک پامپیو، رئیس سیا، در حال بررسی شدن برای انتخاب به منصب وزیر خارجه است. 

پامپیو متولد اورنج کالیفرنیا و ایتالیایی تبار است. مادربزرگ پدری او متولد کارامانیچو ترمه بود. او در دبیرستانی در فانتین ولی، کالیفرنیا تحصیل کرد و در مجاورت آن در سنتا انا زندگی کرد. او در تیم بسکتبال این مدرسه در پست فوروارد بازی می‌کرد و در سال ۱۹۸۲ فارغ‌التحصیل شد. او سپس وارد آکادمی نظامی ایالات متحده شد و در سال ۱۹۸۶ با رتبه اول با مدرک مهندسی مکانیک، فارغ‌التحصیل شد و سپس به عنوان افسر سواره نظام در شاخه زرهی نیروی زمینی از ۱۹۸۶ تا ۱۹۹۱ فعالیت کرد. او جی دی (دکترای حرفه ای) خود را از مدرسه حقوق هاروارد، دریافت کرد و در آنجا از دبیران نشریه نقد حقوق هاروارد بود. او سپس به عنوان وکیل در شرکت حقوقی ویلیام اند کانلی کار کرد.

در حال حاضر مایک پامپِیو اداره‌کننده سازمان اطلاعات مرکزی ایالات متحده آمریکا (سیا) می‌باشد. او پیشتر حوزه انتخابیه چهارم کانزاس از حزب جمهوری‌خواه ایالات متحده آمریکا در مجلس نمایندگان ایالات متحده آمریکا بود که برای نخستین‌بار در ۵۵ ژانویه ۲۰۱۱ میلادی به‌عضویت این مجلس درآمد. ترامپ رئیس‌جمهور آمریکا، وی را بعنوان اداره‌کننده سازمان اطلاعات مرکزی ایالات متحده آمریکا برگزید.

او عضو جنبش تی‌پارتی ( جنبش کاستن از مخارج دولت آمریکا و مالیاتها، و کاهش کسر بودجه و بدهی ملی آمریکا) در حزب جمهوری‌خواهان آمریکا است و در سمت راست طیف سیاسی جمهوری‌خواهان قرار می‌گیرد. او همچنین عضو انجمن ملی اسلحه، گروه لابی گسترش استفاده از سلاح گرم در آمریکا است. مایک پامپیو با بستن بازداشتگاه گوانتانامو مخالف است. او گفته روحانیون مسلمانی که حملات تروریستی را به شدت محکوم نمی‌کنند، «همدست» تروریست‌ها هستند.

آیا برکناری تیلرسون با ایران و برجام ارتباط دارد؟


مواضع سیاست خارجه پامپیو در برابر ایران

مایک پامپیو توجه ویژه‌ای به اخبار ایران دارد و منتقد سرسخت توافق هسته‌ای است. پامپیو بارها ضمن مخالفت شدید با برجام، طرحهای مختلفی در ضدیت با ایران به کنگره ارائه داده‌است که یکی از این طرح‌ها، ممنوعیت خرید اورانیوم از ایران بوده‌است.

در فوریه ۲۰۱۶ مایک پامپیو به همراه دو نماینده جمهوری‌خواه دیگر از طریق دفتر حفاظت منافع ایران در آمریکا برای بازدید از ایران درخواست روادید کردند. مایک پمپئو و دو نماینده دیگر نوشتند علت اصلی تصمیمشان برای سفر به ایران نظارت بر انتخابات (انتخابات مجلس شورا و مجلس خبرگان در هفتم اسفند ۹۵) است. آنها همچنین خواهان ملاقات با زندانیان آمریکایی در ایران و بازدید از مجتمع پارچین و تأسیسات هسته‌ای اراک و فردو بودند. وزارت خارجه ایران گفت این سه نفر «به نحو کاملاً نامناسبی» درخواست ویزا کرده‌اند و بر همین مبنا درخواستشان رد شد.

مایک پامپیو به همراه سناتور تام کاتن مدعی شدند که به غیر از توافق هسته‌ای بین ایران و قدرت‌های جهانی، ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی هم دو توافق جانبی محرمانه دارند. دولت باراک اوباما این ادعا را تکذیب کرد.

مایک پامپیو معتقد است باید تحریم‌های تسلیحاتی علیه ایران گسترش پیدا کند. او در جلسه‌ای در مجلس نمایندگان آمریکا به تاریخ ۱۵ نوامبر ۲۰۱۶ دربارهٔ گسترش تحریم‌های تسلیحاتی ایران گفت: «مفتخرم که در کنار نمایندگانی از هر دو جناح در مقابل تخاصم ایران ایستاده‌ام. گسترش تحریم‌های تسلیحاتی ایران نقش مهمی در حفظ امنیت آمریکایی‌ها دارد.»

پامپیو، از بسیاری جهات، ضد تیلرسون است. او چیزی دارد که تیلرسون ندارد: او به همان اندازه‌ای که یک تندرو ممکن است علیه ایران باشد، تندرو است. 

امروزه در دولت ترامپ، رئیس سیا، شدیدترین مخالف برجام است. پامپیو درباره مسئله برجام، یک جان بولتونِ بدونِ عینک و سبیل است.

پامپیو در زمان حضور در کنگره، از تمام قدرتش برای عدم دوام آوردن برجام در فرآیند بازبینی کنگره، استفاده کرد. او به همراه سناتور تام کاتن، برای دیدار با نمایندگان آژانس بین المللی انرژی اتمی به وین سفر کرد و از یک توافق جداگانه بین آژانس و دانشمندان ایران درباره مسئله فعالیت‌های هسته‌ای سابق تهران پرده برداشت.

این حقیقت که برجام از کنگره عبور کرد، فقط به پامپیو انگیزه داد تا اجرای این توافق را تا جای ممکن دشوار کند. او در ژانویه ۲۰۱۶ یک لایحه‌ای ارائه کرد که بر مبنای آن آمریکا، هرگونه رفع تحریم علیه ایران را منوط به تحویل سلسله‌ای از گزارش‌های فنی جزئی به کنگره از سوی دولت کرد.

سه ماه بعد، او طرحی را ارائه داد که هرگونه استفاده از پول آمریکا برای خرید آب سنگین از ایران را ممنوع کرد. امری که تهران را مجبور کرد تا مشتریان دیگری را جستجو کند. در ۱۴ ژولای ۲۰۱۶ به مناسب سالگرد اول امضای برجام، پامپیو طی یادداشتی در وبگاه فاکس نیوز از دولت اوباما خواست که خدمتی به مردم آمریکا انجام دهد و کاملا از برجام خارج شود. او نوشت "کنگره باید برای تغییر رفتار ایران و نهایتا تغییر رژیم ایران اقدام کند."

پامپیو، یک رابطه مثبت با ترامپ برقرار کرد. در هفته چند روز به او درباره مسائل اطلاعاتی گزارش می‌دهد و اعتماد و دوستی رئیس‌جمهور را کسب کرد. او یکی از خواص بود که در مدت حضور چندماهه‌اش در منصب ارزش سهامش بیشتر شده است. این درحالی است که به طور همزمان، سرمایه تیلرسون در حال کاهش بوده است.

ترامپ تلاش کرد اهمیت گزارش‌ها درباره هرگونه اختلاف با تیلرسون را تقلیل دهد. با توجه به تمایل روازنه ترامپ برای تغییر افکارش، تیلرسون ممکن است تا ۲۰۱۸ بیشتر دوام نیاورد.

با این حال، چه برکناری تیلرسون هفته آینده رخ دهد و چه در سال آینده، مایک پامپیو، پیروز قطعی خواهد بود. این امر می‌تواند فقط یک معنا داشته باشد: یک سیاست آمریکایی ایدئولوژیک‌تر و دارای آشتی‌جویی کمتر در قبال ایران.

نظر شما