صاحب‌خبر - گروه اندیشه info@khorasannews.com میلاد مسعود نبی اکرم(ص)، نقطه عطفی در تاریخ بشریت است. آن حضرت در محیطی دیده به جهان گشود که در جهل و ستم غوطه‌ور بود. یکی از معجزات بزرگ رسول‌خدا(ص)، زدودن آثار ظلم و جهل از چهره شبه جزیره عربستان و عرضه عالی‌ترین مکتب انسان‌ساز به بشریت است. زندگی پر فراز و نشیب حبیب خدا(ص)، مشحون از نکات آموزنده و وقایع شگفت‌آوری است که بازگو کردن آن ها، یادآوری بهترین خوبی‌هاست. با این حال، در بررسی وقایع زندگانی پیامبراکرم(ص)، باید به همه جوانب توجه کنیم و نباید به یک دوره خاص، محدود شویم. به همین دلیل، آشنایی با وقایع دوران ولادت آن حضرت، به اندازه شناختن اتفاقات دوران جوانی و سپس، بعثت خیرالبشر(ص)، مهم و تأثیر گذار است. آن‌چه در پی می‌آید، فرازهایی از جلد نخست کتاب ارزشمند «پیشوایان هدایت» است که زیر نظر حجت‌الاسلام سید منذر حکیم به رشته تحریر درآمده است. «پیشوایان هدایت»، مجموعه‌ای 14 جلدی است که هر یک از مجلدات آن، به یکی از معصومین(ع) اختصاص دارد. در نخستین جلد کتاب، به زندگانی حضرت ختمی‌مرتبت(ص) پرداخته شده است. جزیرةالعرب، پیش از میلاد پیامبر(ص) قبل از بعثت نَبَوی، فساد و جور و ستم در جامعه شبه جزیره عربستان، ریشه دوانیده بود. جامعه یاد شده، از یکپارچگی لازم برخوردار نبود و برای جلوگیری از سقوط و تباهی که نشانه هایش در جامعه جزیرة العرب پدیدار شده بود، ویژگی های اجتماعی و فرهنگی برخاسته از زندگی صحرانشینی کافی به نظر نمی رسید. پیمان‌هایی که در آن دیار به وجود آمد، پدیده ای اجتماعی برای رویارویی با آن پراکندگی بود، ولی تعدّد آن ها، دلیل نابودی قدرت مرکزی در آن جامعه به شمار می‌آمد. ما به جز اقدام برخی افراد که تنها نمایانگر نپذیرفتن فساد و تباهی جامعه آن روز بود، هیچ حرکت و اقدام قابل توجهی در مسیر اصلاح و تغییر در جزیره العرب نمی بینیم. ولی همین اقدامات فردی نیز، به سطحِ نظریه یا حرکت دگرگون ساز مؤثّری در این جامعه نرسید. گاهی جدایی و از هم پاشیدگی جامعه قریشی را، در پدیده اختلاف آنان پیرامون بنای کعبه نیز، می توان ملاحظه کرد؛ آن هم زمانی که قریش از گرامی ترین و یکپارچه ترین قبایل عرب به شمار می‌رفت و از هشدارهای پیاپی یهودیان جزیرة العرب که با پیشدستی، مژده ظهور مصلحِ رهایی بخش بشر را همراه با رسالت آسمانی پیامبر(ص)، به مردم آن دیار می دادند و اظهار می کردند: «پیامبری ظهور می کند و شما را خواهد شکست»، می توان به غوطه ور بودن آن جامعه در فساد و تباهی استناد کرد. ایمان پدران پیامبر(ص) پیامبراکرم(ص) در خانواده ای یکتا پرست و خداشناس دیده به جهان گشود و در محیطی پرورش یافت که از فضایل بلند اخلاقی و جایگاه پر ارج بهره مند بود. از سخن و دعای جدش عبدالمطلب می توان به ایمان وی پی برد. زمانی که ابرهه حبشی برای ویران کردن کعبه به آن سامان حمله کرد، عبدالمطلب برای حمایت از کعبه، نه تنها به بت ها پناه نبرد، بلکه بر خدای توانا توکل کرد. می توان گفت که عبدالمطلب، از اخباری که بر مقام پیامبر اکرم(ص) تأکید داشت، به رتبه و جایگاه و آینده آن حضرت، کاملاً آگاه بود. اوج توجه عبدالمطلب به پیامبر(ص) زمانی جلوه گر شد که وجود مقدس آن حضرت را در دوران شیر خوارگی، بر درگاه الهی واسطه قرار داد و طلب باران کرد. زیرا عبدالمطلب به مقام و جایگاه رسول اکرم (ص) در پیشگاه خدای سبحان پی‌برده بود؛ هشداری که عبدالمطلب در کودکی پیامبر(ص) درباره مراقبت و توجه به وی، به اُم اَیمن داده بود، گواه دیگری بر این مدعاست. عمویش ابوطالب نیز، از این ویژگی برخوردار بود؛ وی به امر مراقبت از وجود پر برکت پیامبر(ص) و همکاری با وی در راستای تبلیغ و آشکار کردن رسالت، تا آخرین لحظات عمر مبارکش استمرار بخشید و در این راستا، اذیّت و آزار قریش و قطع رابطه آنان و حصر اقتصادی شِعْب را متحمل شد. روایاتی که در مورد پدر بزرگوار نبیّ اکرم(ص) و مادر گرامی آن حضرت وارد شده است، شرک و بت پرستی آنان را مردود می داند و در این باره، سخن رسول خدا(ص) دلیلی کافی است که فرمود: «من همواره از صلب های پاک به رحم های پاک انتقال یافتم.» این سخن به پاکی و طهارت پدران و مادران آن بزرگوار، از هر گونه پلیدی و شرک اشاره دارد. ولادت پر شکوه رسول اکرم(ص) هنوز آیین نصرانیت اهداف خود را در جامعه بشری محقق نکرده و تأثیر زیادی نگذاشته بود که دنیا غرق در مظاهر گمراهی و انحراف شد و مردم در دام گمراهی فتنه ها گرفتار و سرگردان شدند و جهل و نادانی، آنان را خوار و بی مقدار کرد. آشفتگی اوضاع روم، کمتر از آشفتگی اوضاع رُقبای خود در فارس نبود و جزیرة العرب، اوضاعی بهتر از آن دو نداشت و همه در لبه گودالی از آتش قرار داشت. قرآن کریم به گونه ای بسیار رسا و بلیغ، گوشه ای از زندگی اسف بار بشر را در آن دوران شرح داده است؛ چنان که علی بن ابی طالب(ع) در تعدادی از خطبه های خود، از اوضاع دردناکی که با آن هم دوران بوده، تصویری ملموس ارائه داده است. از جمله، در توصیف اوضاع جامعه‌ای که پیامبراکرم(ص) در آن به رسالت مبعوث شد، می فرماید:«هنگامی خداوند رسالت را بر عهده او گذارد که مدت ها از بعثت پیامبران پیشین سپری شده بود و ملت ها در خواب عمیقی فرو رفته بودند، فتنه و فساد، جهان را فرا گرفته و کارهای خلاف میان مردم گسترش یافته بود و آتش جنگ زبانه می کشید. روشنایی از دنیا رخت بربسته و مکر و فریب ظاهر شده بود. برگ های درخت زندگی به زردی گراییده بود و از ثمره زندگی خبری نبود. آب حیاتِ انسان به زمین فرو رفته و نشانه های هدایت فرسوده شده بود. پرچم های هلاکت و بدبختی آشکار شده بود.» در اوضاعی چنین دشوار که بشر آن را پشت سر می‌گذاشت، نور الهی درخشید و بندگان خدا و دیار آنان را روشنایی بخشید و به زندگی ارزشمند و سعادت همیشگی مژده داد. اهل بیت رسول خدا(ص) که از دیگران آگاه ترند، روز میلاد آن بزرگوار را در پگاه روز جمعه، هفدهم ربیع الاوّل، دانسته اند و همین تاریخ، بین شیعه معروف است. دیگران برآنند که آن حضرت، روز دوشنبه، دوازدهم همین ماه چشم به جهان گشوده است. برخی منابع تاریخی و روایی از وقوع رخدادهای شگفت انگیزی در روز ولادت آن بزرگوار سخن می گوید؛ از جمله خاموش شدن آتش آتشکده فارس، وقوع زمین لرزه ای که در اثر آن دَیر و صومعه ها ویران شد و هر معبودی که در کنار خدای عزّوجل مورد پرستش قرار می گرفت، از جایگاهش برکنده شد و بت های نصب شده، به رو، بر زمین فرو افتادند. زمانی که وجود مقدس رسول اکرم(ص) پا به عرصه وجود نهاد، این جملات را بر زبان می آورد:«الله اکبر، والحمد الله کثیراً وسبحان الله بکرةً واصیلاً». پیامبر اسلام(ص) به دو نام «محمد» و «احمد» معروف بود و قرآن کریم هر دو نام را یاد آور شده است. تاریخ نگاران آورده اند که عبدالمطلّب، جد پیامبر(ص)، آن حضرت را «محمد» نامید و در پاسخ آنانی که سبب این نام گذاری را از او جویا شدند، می فرمود: خواستم وی در آسمان و زمین مورد ستایش قرار گیرد؛ چنان که مادرش آمنه نیز، قبل از جدش وی را «احمد» نام نهاده بود.∎​