رقابت ایران و عربستان در خاورمیانه وارد مرحله جدیدی شده است که در این رقابت عربستان تلاش دارد تا زمین‌های بازی از دست رفته خود در مقابل ایران را احیا کند. یکی از این زمین‌های بازی عراق است که ریاض درصدد کاهش نفوذ ایران و تقویت حضور خود در آنجاست. در همین راستا، پایگاه «میدل ایست آی» این رقابت را در قالب جنگ سرد منطقه ای میان تهران و ریاض توصیف کرده و نوشته است: عربستان سعودی در حال حاضر به دنبال ایجاد ارتباط با شیعیان عراق با هدف تضعیف نفوذ ایران در این کشور است. در مقابل گسترش نفوذ ایران، عربستان در حال تلاش برای اصلاح و تقویت روابط متخاصم تاریخی با شیعیان عراق است. در اوایل ماه نوامبر، شاهزاده محمد بن سلمان، یک زلزله داخلی را در عربستان و همزمان در سطح منطقه ای راه اندازی کرد که منجر به تنش‌های فزاینده‌ای به ایران شده است و همزمان فشارها و اقدامات زیادی علیه حوثی‌ها در یمن و حزب‌الله در لبنان وارد کرد. با این حال، همان طور که ریاض در حال گسترش تنش با شیعیان منطقه است، تلاش آرام و آشکاری از سوی آن برای همکاری با شیعیان عراق آغاز کرده است. در حالی که ریاض روابط تاریخی خود با قبایل و سیاستمداران سنی عراق را حفظ کرده است، از تابستان ۲۰۱۷ ارتباطاتی به الیت سیاسی شیعه عراق نیز به وجود آورده است. استراتژی اصلی عربستان این است که از این طریق قدرت نفوذ ایران در عراق را تضعیف و همزمان نیز پیوندهای مذهبی خود را در این کشور تقویت کند.
جنگ سرد منطقه‌ای
امیل حکیم اخیرا در نیویورک تایمز نوشته که موازنه قوا در خاورمیانه در عراق و سوریه تعیین می‌شود. در همین راستا عربستان سعودی در حال تلاش برای پیشبرد پروژه نفوذ خود در عراق است. نخستین رخداد مهم در سال ۲۰۱۵ ظاهر شد که عربستان سعودی برای بازگرداندن نفوذ خود در عراق سفارتش در بغداد و اربیل را بازگشایی کرد و بدین ترتیب، روابط دیپلماتیک ریاض و بغداد که پس از حمله صدام به کویت در ۱۹۹۰ قطع شده بود، بار دیگر احیا شد. در سال ۲۰۱۷ نیز گفت وگوهای دو جانبه و نزدیکی میان مقامات دو کشور انجام شد. گرمی‌روابط میان دو کشور با سفر حیدرالعبادی نخست‌وزیر عراق به ریاض در ماه ژوئن به خوبی نمایان شد. با دیدار صدر از عربستان سعودی، ریاض توانست پیامی ‌به تهران بفرستد که می‌تواند ارتباطات خود را با شیعیان عراق برقرار و نفوذ هژمونیک جمهوری اسلامی ‌ایران بر مراکز و شخصیت‌های مذهبی عراق محدود کند. از سوی دیگر، تلاش عربستان سعودی برای گفت‌و‌گو با صدر به عنوان تلاش ریاض برای تسکین رهبران و جامعه شیعه عراق به جهت سرکوب شیعیان خود در داخل بوده است. در میان این ابتکارات دیپلماتیک، عربستان سعودی در ماه اوت مجددا مرز خود با عراق را پس از 27 سال بازگشایی کرد و همچنین پروازهای مستقیم به بغداد را از سر گرفت. هفته گذشته، عربستان سعودی از صد بازرگان عراقی برای بازدید از ریاض دعوت کرد که در نوع خود می‌تواند نقطه عطفی در روابط میان دو کشور باشد. زمانبندی این طرحها، این سؤال را مطرح می‌کند که بازی آخر عربستان در بهبود روابط با نخبگان سیاسی شیعه عراق چیست؟
هژمون منطقه‌ای
عربستان سعودی همواره تلاش می‌کند خود را یک هژمون منطقه ای معرفی کند که از منافع یک بلوک سنی در منطقه محافظت می‌کند. با این حال، با محاصره قطر، یکی از همسایگان سنی عرب خلیج فارس، ریاض همان اتحاد را که ادعا می‌کند، رهبری آن را به خطر انداخته، تضعیف کرده است. ایران با کمک کردن به قطر برای خروج از محاصره، از این تنش‌های دوجانبه بهره برده است. در حالی که ایران قادر است موقعیت‌های منطقه‌ای خود را از طریق این تنش‌های درونی سنی گسترش دهد، عربستان سعودی به دنبال شکاف در رابطه بین تهران و شیعیان عراق است. با وجود دور جدید دیپلماسی عربستان، ریاض نمی‌تواند با نفوذ ایران در عراق رقابت کند. ایران علاوه بر شبکه وسیعی از نظامیان تحت حمایت خود، می‌تواند با حمایت از احزاب و کاندیداهای متعدد در انتخابات آینده مجلس عراق در سال 2018، فرصت‌های زیادی را برای خود به وجود آورد. در حالی که عربستان سعودی منابع مالی زیادی دارد، ارتباطات سازمانی با احزاب دیگر شیعه ندارد. علاوه بر این، بعید است که سیاستمداران شیعه عراق کمک‌های عربستان را در انتخابات آتی به دلیل ترس از بی اعتبار شدن نزد رأی دهندگان بپذیرند. ایران توانسته است محاصره قطر را تضعیف و اهداف و تمایلات عربستان در سوریه و یمن را خنثی کند. از دیدگاه عربستان سعودی، روابط نزدیک با سیاستمداران شیعه عراق، یکی از معدود گزینه‌های باقی مانده است که پادشاهی در جنگ سرد منطقه‌ای با ایران قصد دارد از آن استفاده کند. این نیز نشانه ای است که ریاض می‌داند این جنگ را نیز خواهد باخت.