حبیب‌الله چایچیان، متخلّص به حسان، شاعر و مرثیه‌سرای اهل‌بیت(ع) در تبریز (۱۳۰۲) متولد شد. شش ساله بود که همراه خانواده‌اش به تهران مهاجرت کرد. چایچیان تحصیلات خود را در تهران در مدرسه ایران و آلمان به پایان رساند، سپس به استخدام بانک ملی ایران درآمد.
این شاعر اهل‌بیت(ع) حدود دو سال به دلیل سکته مغزی در منزل بستری و تحت مراقبت قرار داشت در روز پنج‌شنبه ۹ آذر ۱۳۹۶، در سن ۹۴ سالگی دار فانی را وداع گفت. در ادامه مختصری درباره زندگی و آثار وی آمده است.
بیشتر سروده‌های او مدح و مرثیه اهل‌بیت(ع) است. خود او به تاثیرپذیری از اندیشه‌های علامه امینی و عسکری اشاره کرده است. او بارها از سوی علامه امینی و آیت‌الله خامنه‌ای مورد تحسین و تشویق قرار گرفته است. دیوان اشعار او در سه جلد با نام‌های «ای اشک‌ها بریزید»، «خلوتگاه راز» و «زمزمه‌های قلب من» روانه بازار کتاب شده است. «امشب شهادتنامه عشاق امضا می‌شود» و «آمدم‌‌ای شاه پناهم بده» از سروده‌های معروف او است.
نخستین شعری که مرحوم چایچیان سرود در ۱۵ سالگی و در رثای پدرش بود:
پدرم رخت از این جهان بربست
کمرم از غم و محن بشکست
می‌کنم لیک شکر یزدان را
گر پدر نیست باز مادر هست
چایچیان با تشویق مادرش، به سرودن اشعار در مدح و مرثیه ائمه(ع) پرداخت. وی پس از سفر به کربلا فقط به سرودن مدح‌های آل‌علی(ع) پرداخت، و آثار دیگرش را در آتش افکند. اشعارش مورد توجه جامعه مذهبی ایران و پارسی‌زبانان است و در جمع عزاداران عاشورایی زمزمه می‌شود.
گل‌های پرپر، خزان گلریز، باغستان عشق، سایه‌های غم، ای اشک‌ها بریزید (جلد اول دیوان اشعار)، خلوتگاه راز (جلد دوم دیوان اشعار)، چهل حدیث جالب از علی بن‌ابی‌طالب(ع) و جلد سوم دیوان اشعار از جمله آثار او است..
وی کتاب «بَطَلَةُ کربلا»، اثر «دکتر بنتُ‌الشّاطی» را با نام «زینب (سلام‌الله علیها) بانوی قهرمان کربلا» به فارسی ترجمه نمود.
فاطمه زهرا ام‌ابیها؛ مجموعه‌ای از مطالب علامه امینی درباره حضرت زهرا(س) است که توسط وی گردآوری شده است.
به گفتۀ چایچیان، زمانی که علامه امینی در نجف ساکن بوده است، نامه‌هایی به او می‌فرستاده و او را شاعر اهل‌بیت خطاب می‌کرده است. کریم دستمالچی او را به عبدالحسین امینی معرفی کرده است.
علامه امینی از کسانی است که چایچیان را مورد تحسین و تشویق قرار داد. وسیله آشنایی وی با علامه امینی، شعری بود که از زبان عباس بن‌علی(ع) در شب عاشورا خطاب به امام حسین(ع) سروده است.چایچیان نیز اشعاری را درباره الغدیر، علامه امینی و کتابخانه او سروده است.
دوست دارم شمع باشم تا که خود تنها بسوزم
بر سر بالینت امشب از غم فردا بسوزم
دوست دارم هاله باشم تا ببوسم روی ماهت
یا شوم پروانه، از شوق تو بی‌پروا بسوزم
دوست دارم ماه باشم، تا سحر بیدار باشم
تا چو مشعل بر سر راهت درین صحرا بسوزم
دوست دارم سایه باشم تا در آغوشم بخوابی
چشم دوزم بر جمالت، ز آن رخ گیرا بسوزم
چایچیان، به تاثیرپذیری خود از اندیشه‌های علامه عسکری نیز اشاره دارد. او بارها در حضور رهبر انقلاب شعر خواند و مورد تشویق ایشان نیز قرار گرفت.
معروف‌ترین شعر مرحوم حبیب‌الله چایچیان که به "شهادتنامه عشاق" معروف است:
امشب شهادت‌نامه‌ی عشاق امضا می‌شود
فردا ز خون عاشقان، این دشت دریا می‌شود
امشب کنار یکدگر، بنشسته آل‌مصطفی
فردا پریشان جمعشان، چون قلب زهرا می‌شود
امشب بود بر پا اگر، این خیمه‌ی خون خدا
فردا به دست دشمنان، برکنده از جا می‌شود
امشب صدای خواندن قرآن به گوش آید ولی
فردا صدای الامان، زین دشت بر پا می‌شود
امشب کنار مادرش، لب تشنه اصغر خفته است
فردا خدایا بسترش، آغوش صحرا می‌شود
امشب که جمع کودکان، در خواب ناز آسوده‌اند
فردا به زیر خارها، گمگشته پیدا می‌شود
امشب رقیه حلقه زرین اگر دارد به گوش
فردا دریغ این گوشوار از گوش او وا می‌شود
امشب به خیل تشنگان، عباس باشد پاسبان
فردا کنار علقمه، بی‌دست، سقا می‌شود
امشب که قاسم زینت گلزار آل مصطفی است
فردا ز مرکب سرنگون، این سرو رعنا می‌شود
امشب بود جای علی، آغوش گرم مادرش
فردا چو گل‌ها پیکرش، پا مال اعدا می‌شود
امشب گرفته در میان، اصحاب، ثارالله را
فردا عزیز فاطمه، بی‌یار و تنها می‌شود
امشب به دست شاه دین، باشد سلیمانی نگین
فردا به دست ساربان، این حلقه یغما می‌شود
امشب سر سرّ خدا، بر دامن زینب بود
فردا انیس خولی و دیر نصاری می‌شود
ترسم زمین و آسمان، زیر و زبر گردد حسان
فردا اسارت نامه ی زینب چو اجرا می‌شود
و سال ۱۳۹۰ آخرین حضور مرحوم حبیب‌الله چایچیان در دیدار شعرای آئینی با رهبر معظم انقلاب و شعرخوانی در محضر رهبری بود.
وداع آخر
پیکر مرحوم چایچیان روز گذشته از مقابل بیمارستان شهدای تجریش با حضور چهره‌های مختلف و خانواده او به سوی بهشت زهرا(س) تشییع شد.
پیکر مرحوم چایچیان در قطعه ۷۳، ردیف ۱۷۷، شماره ۷۵ بهشت زهرا(س) به خاک سپرده شود. این گزارش اضافه می‌کند در مراسم تشییع پیکر این شاعر آیینی فرزند رهبر انقلاب نیز حضور داشتند. طبق اعلام خانواده آن مرحوم مراسم ترحیم روز دوشنبه در مسجد بلال سازمان صداوسیما برگزار خواهد شد.
گروه فرهنگ و هنر روزنامه سیاست روز درگذشت این شاعر و مرثیه‌سرای فقید اهل‌بیت(ع) را به خانواده و دوستداران ایشان تسلیت می‌گوید.
پیکر حبیب‌الله چایچیان در بهشت زهرا آرام گرفت
آمدم ای شاه پناهم بده
صاحب‌خبر -
∎