بعد از حدود 60 روز در اتفاقی که در 70 سال گذشته در آلمان بیسابقه بود، احزاب آلمانی در تشکیل دولت درماندند. حزب دموکرات آزاد در اثر اختلاف بر موضوعاتی چون مهاجرت و انرژی از مذاکرات با حزب دموکرات مسیحی خارج شدند. آنگلا مرکل خیلی زود در صفحه تلویزیون ظاهر شد و گفت دو راه بیشتر پیش روی احزاب رقیب وجود ندارد. یکی اینکه به میز مذاکره باز گردند و یا اینکه خود را برای برگزاری انتخابات مجدد آماده کنند. وی همچنین تصریح کرد که تشکیل دولت اقلیت در برنامهاش جایی ندارد و اطمینان داد برگزاری انتخابات مجدد راهکار بهتری است.» به این ترتیب چهارمین صدراعظمی مرکل فعلاً با چالشی سخت روبهرو شده است. هرچند از همان ابتدا در انتخابات 24 سپتامبر (2 مهرماه) نتایج انتخابات نشان میداد راه تشکیل دولت این بار به سادگی گذشته نبود. دموکرات مسیحیها هرچند که به رهبری مرکل پیروز شده بودند اما اکثریت لازم را برای تشکیل دولت به دست نیاورده بودند و از آن بدتر این بود که یک دست راستی افراطی هم برای اولین بار بعد از جنگ جهانی توانسته بود عرض اندام کند و وارد بوندس تاگ( مجلس آلمان) شود.
حالا هم نبود توافق بر سر مسائلی چون امور محیط زیست، پناهجویان و مسائل مالی اجازه نداد سبزها و دموکراتهای آزاد حرف مرکل را برای ائتلاف بخوانند. حزب دموکرات آزاد از مذاکرات تشکیل دولت ائتلافی خارج شد. کریستیان لیندنر، رئیس این حزب گفت که مشکل به عدم اعتماد بین طرفین و نبود ایدههای مشترک برای مدرنیزه کردن کشور بازمیگردد. مذاکرات چهار هفتهای میان احزاب متحد (دموکرات مسیحی و سوسیال مسیحی)، حزب دموکرات آزاد (FDP) و حزب سبزها برای تشکیل دولت ائتلافی آلمان، با خروج «افدیپی» از گفتوگوها به نتیجه نرسید. شب یکشنبه کریستیان لیندنر، رئیس حزب دموکرات آزاد گفت: «طرفین نتوانستند به یک مبنای اعتمادآفرین و ایدهای مشترک برای مدرن کردن کشور دست یابند.» او در حساب کاربری خود در توئیتر نوشت: «ما کسی را به عدول از اصول متهم نمیکنیم اما خودمان بر سر مواضعمان میایستیم. ما بهخاطر تغییر انتخاب شدیم. عدم حضور در دولت بهتر است از حضور بد در آن.» لیندنر توضیح داد که پس از چند هفته، اسناد چانهزنیها پر از تناقضها، پرسشهای پاسخ داده نشده و اختلاف نظر بر سر اهداف است. او گفت که حزب دموکرات آزاد حاضر نیست به توافقی تصنعی، آن هم با هزینه مردم تن بدهد. لیندنر گفت که حزب دموکرات آزاد به خطیر بودن وضعیت کشور آلمان واقف است اما چنین تصمیمی را گرفته زیرا تغییرات مورد نظر در مذاکرات قابل دستیابی نبودند.
کاترین گورینگ اکهاردت، رئیس فراکسیون سبزها در پارلمان آلمان، از «افدیپ» انتقاد کرد که به مسئولیت خودش در تشکیل دولت ائتلافی عمل نکرد. کاترین گورینگ اکهاردت گفت: «حزب دموکرات مسیحی و سوسیال مسیحی، افدیپی و سبزها تنها در نکاتی جزئی با هم اختلاف نظر داشتند. در موضوع حفظ محیطزیست، کشاورزی و مهاجرت بین طرفین اشتراکنظرها بیشتر از آن چیزی بود که تصورش میرفت.» جم اوزدمیر، رهبر حزب سبزها نیز تصمیم حزب دموکرات آزاد برای خروج از مذاکرات ائتلافی را نکوهش کرد و گفت: سبزها تا آخرین ثانیهها آماده بودند تا یک ائتلاف تشکیل شود اما یکی از طرفین این آمادگی را نداشت و در این باب تصریح کرد: «متأسفانه افدیپی از همان آغاز نشان داد که آماده چنین روندی نیست، درحالیکه سبزها در مذاکرات نسبت به بسیاری مسائل منعطف بودند.» حزب سوسیال دموکرات آلمان (SPD) هم هرگونه مشارکت در دولت آتی را رد کرد. رولف اشتنگر، معاون این حزب، در توئیتر نوشت که موضع این حزب هیچ تغییری نکرده و هرگونه ورود به دولت منتفی است. در واقع حزب سوسیال دموکرات پس از ریزش شدید آرای خود در انتخابات، از ائتلاف بزرگ با احزاب متحده بیرون آمد.
امکان تکرار نتایج متزلزل و اوجگیری راست
نتایج نظرسنجیها نشان میدهد که تکرار انتخابات باز هم منجر به تشکیل پارلمان متزلزل مشابهی میشود. این شکست آنقدر در تاریخ پساجنگ آلمان بیسابقه بود که نشریه اشپیگل آن را به شوک انتخاب دونالد ترامپ به عنوان رهبر امریکا و رأی بریتانیا به خروج از اتحادیه اروپا تشبیه کرد. بسیاری نگرانند که یک رأیگیری جدید بیش از پیش حزب راستافراطی «آلترناتیو برای آلمان» را که در جریان انتخابات ۲۴ سپتامبر توانست با کسب ۱۳ درصد رأی به پارلمان راه یابد، تقویت کند. رهبران این حزب هم از مدتها پیش از شکست مذاکرات خواستار برگزاری مجدد انتخابات شده بودند. با این وجود، نظرسنجیهای کنونی نسبت به سپتامبر تغییر خاصی نشان نمیدهد و مشخص نیست که تحولات اخیر هم چه تأثیری بر میزان محبوبیت احزاب بگذارد. ناکامی مرکل حتی برای اروپا هم بدترین اتفاق میتواند باشد چرا که تداوم نقش سیاستهای دولت وی به همراه فرانسه حامی منطقه یورو است که در برابر نیروهای گریز از مرکزی از ناحیه خروج انگلیس از اتحادیه اروپا به این منطقه وارد میشود بسیار مهم است و ضعف مرکل عملاً پیامی است به پوپولیستهای راستگرا از انگلیس گرفته تا لهستان و ایتالیا که امید به فروپاشی یا تضعیف اروپا و بازگشت عصر حاکمیتهای ملی قوی دارند.
نظر شما