خبرگزاری شبستان-مازندران

سالیان دوری نیست که برخی منتقدان و کارشناسان فرهنگی درصدد انتشار آمار ضد و نقیض از میزان مطالعه در ایران اسلامی هستند و تا کنون آمارهای مختلفی درباره میزان مطالعه ایرانیان منتشر شده و صدالبته که این پایین بودن سرانه دردنیا نیز مشهود است اما این رقم در کشور ما قابل توجه است.

چراکه امروزه رسانه‌های بسیاری در دنیا فعالیت می‌کنند که برای دستیابی به این رسانه‌ها هزینه‌ای محدود و یا اصلا هزینه ای پرداخت نمی شود بنابراین در این صحنه رقابت باید کتابخانه‌ها وکتاب های برخوردار از جاذبه داشته باشیم.

همچنین عوامل زیادی چون مسائل فرهنگی، اقتصادی، سیاسی، آموزشی و اجتماعی در ساعت محدودی که به مطالعه اختصاص داده می‌شود دخیل هستند؛ که می طلبد والدین، آموزش و پرورش، دستگاه فرهنگ و هنر، کتابخانه های عمومی وسایر ارگان ها و نهادهای مرتبط بدنبال آشتی اقشارمختلف جامعه به ویژه نوجوانان و جوانان با یارمهربان باشند.

عماد افروغ، دکتر عماد افروغ، جامعه شناس و رئیس اسبق کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی در حاشیه رونمایی کتاب «فریادهای خاموش و روز نگاشت تنهایی» در گفتگویی با خبرنگار شبستان علاوه به معرفی کتابهایش، باید ها و نبایدهایی از سرانه پائین مطالعه در کشور را بازگو کرد که در این مجال از نظر می گذرد.

لطفا بفرمایید «فریادهای خاموش و روز نگاشت تنهایی» چند جلدی است و چندسال صرف نگاشتن این کتاب نمودید؟

شش سال است که هرروز می نویسم و تاکنون سه جلد از این کتاب منتشر، دو جلد دیگر در زیر چاپ و جلدششم درحال تایپ شدن است. از سال 90شروع کردم البته وقتی شروع به نوشتن کردم خالی از ذهن نبودم و اندوخته های این سالها بامن و همراه من بودند و روی کاغذ تبلور پیداکرده است.

لطفا «فریادهای خاموش» را بیشتر معرفی بفرمایید.

 این کتاب یک موضوع خاص و متعارف ندارد و سوژه این کتابها دل گرفتگی ها، نقدها، اعتراضات، حالات و مطالعات خودش است که هرروز مکتوب می شوند. هم دلنوشته، هم خاطره و هم شرح کتابهایی است که مطالعه کرده است.

این کتاب حسب اینکه انسان یک ژانر چند ژانری است و فقط یک ژانر ندارد بدین صورت که انسان عشق، کینه، اندیشه، خطا، ثواب و نفرت دارد، یک ژانر فراگیر چندژانری را به نمایش می گذارد؛ و به گونه ای نگارش شده که قابل فهم برای مخاطب خاص و عام بصورت مشترک باشد.

آنجایی که کتاب های فلسفی خیلی سنگینی که من چه به انگلیسی چه به فارسی خواندم و شرحی ازآن بدست آوردم و نقدی ازآن کردم برای مخاطب خاص است اما به نظرمن مخاطب عام نیز می تواند این مطالب را درک کند.

حین نگارش «روزنگاشت تنهایی» ملهم از روح و آهنگ قرآن بودم چرا که قرآن هم مخاطب عام دارد و هم خاص برای اینکه انسان به ماهو انسان مخاطب قرآن است.

لطفا هدف از نگارش «فریادهای خاموش» را بفرمایید.

آگاهی بخشی ولاغیر. ارتقای دانش فلسفی، سیاسی، اجتماعی و فرهنگی مردم آن هم با زبان ساده در نگارش این کتاب ها مورد توجه بوده است. انشاالله با این فرض که آگاهی بخشی باید یک اثری در زندگی بگذارد، نوشته شد.

لطفا بفرمایید در این کتاب نگاه سیاسی خاصی وجود دارد؟

نگاه سیاسی در این کتاب وجود ندارد؛ اما اعتراض به سیاست زدگی و اقتصادزدگی مفرت، اعتراض به کالایی شدن فرهنگ و علم درآن موج می زند.

حین رونمایی کتاب «فریادهای خاموش و روز نگاشت تنهایی» از سرانه پائین مطالعه در کشور گلایه مند بودید لطفا نظرتان را در این مورد بفرمایید.

می گویند سرانه مطالعه در کشور 12دقیقه است و البته سرانه مطالعه یک دامنه از 4-26دقیقه دارد که باید مطابق این دامنه سنجیده شود. ما نمی خواهیم خودمان را با اروپا مقایسه کنیم نه اینکه ما به آنها نرسیدیم نه اصلا. زمینه فرهنگی اجتماعی اروپا به دلیل اینکه فردگرااست، برای مطالعه مناسب تر است.

چراکه آدمی که منزوی می شود چندحالت دارد اگر فرهنگی باشد رو به کتاب می آورد اگر نباشد رو به موادمخدر و الکل می آورد و جامعه اروپا جامعه ای سرد است ازاینرو مطالعه در آنجا بالاست و این به این معنانیست که اوقات فراغت ما با مطالعه پرنشود این توجیهه نمی کند فقط می گوییم مقایسه نکنید مقایسه مع الفارق است. یک فکری برای خودتان بکنید چراسطح مطالعه پائین است واین دلایلی دارد یک بخشی این که طرف احساس می کند که نتیجه عملی ندارد و این بحث همان فریادهای خاموش است چون آدم آگاهی اش که می رود می خواهد این آگاهی یک اثری در زندگی اش داشته باشد. اما به محض اینکه فاعلیت نفس وعاملیت فرد بالامی رود با مانع روبرو می شود این یک اثر بازدارنده دارد. باید افراد بتوانند نتیجه عملی مطالعات را در زندگی شان ببینند و اگر اثرنمی گذارد یک بخش آن به شرایط ساختاری جامعه برمی گردد.

هم‌چنین گاهی مخاطبان از موضوعات کتاب‌هایی که منتشر می‌شوند ناراضی هستند و چاپ کتاب ها چندان با نیاز آنها مطابقت ندارد.

رسانه‌های بسیاری در دنیا فعالیت می‌کنند که براحتی و بدون هزینه، حجم زیادی از اطلاعات را در اختیار مخاطبین قرار می دهند و این امر در نظر مخاطب ارزشمندتر است چراکه برای خرید کتاب بایستی هزینه های زیادی پرداخت نماید.