شناسهٔ خبر: 2158520 - سرویس سیاسی
نسخه قابل چاپ منبع: تعامل | لینک خبر

لابي ايران با دوستان عربستان!

صاحب‌خبر -
متن پيش رو در جوان منتشر شده و انتشار‌ آن به معني تاييد تمام يا بخشي از‌ آن نيست

نشست عادي اوپک در حالي قرار است 27 نوامبر در وين برگزار شود که سفرهاي يک‌روزه وزير نفت به برخي کشورهاي نفتي از آن حکايت دارد که ايران قصد يارگيري در بازار نفت و کاهش توليد نفت اين سازمان را دارد. 
به گزارش «جوان»، سکوت يک ماه اخير وزير نفت در خصوص کاهش قيمت نفت و اقدام ايران در اين زمينه گويا به سفرهاي ديپلماتيک بيژن‌نامدار زنگنه تبديل شده است که در بالاترين سطوح - نامه رئيس‌جمهور به امراي قطر و کويت – صورت مي‌گيرد. 
وزير نفت ايران در سفر به قطر نامه رئيس‌جمهور را به امير قطر تسليم شيخ تميم بن حمد بن خليفه آل ثاني کرد تا رسانه‌هاي مختلف بر اين باور باشند با تمامي اختلافات ايران با کشورهاي عربي، تهران قصد برهم زدن جبهه کشورهاي عضو اوپک را دارد چراکه پس از سفر يک‌روزه زنگنه به قطر، وي راهي کويت شد. 
در تقسيم‌بندي کلي اعضاي اوپک، دو گروه با محوريت ايران و عربستان قرار دارند که کشورهايي نظير ونزوئلا، عراق، الجزاير و تا حدودي اکوادور در گروه ايران و کشورهاي کويت، امارات و قطر در گروه عربستان قرار مي‌گيرند، هرچند که قطر به صورت نسبي با سياست‌هاي عربستان همراهي نشان داده است و مانند امارات و کويت دنباله‌رو محض سياست‌هاي نفتي عربستان نيست. 
از طرفي قطر يکي از رقيبان بزرگ عربستان در منطقه به شمار مي‌آيد و اختلافات شديد اين دو کشور سايه سردي بر روابط آنها ايجاد کرده است. داعش برجسته‌ترين نقطه مشترک اين دو کشور محسوب مي‌شود که حمايت‌هاي مالي پادشاه عربستان و امير قطر از اين گروه تروريستي به روشني عيان است. با اين وجود قطر همواره بر خط مشي‌ عربستان تاخته است و سعي کرده است با ايران روابط نزديکي برقرار کند که البته موفق نيز بوده است. دولت دهم و يازدهم هيچ‌گاه درباره نقش قطر در سياست‌هاي منطقه‌اي و تأمين منابع مالي داعش به روشني سخن نگفته است و بيش از قطر، عربستان را عامل اين خطر منطقه‌اي خوانده است. 
در موضوع کاهش قيمت، نفت قطر يکي از کشورهايي بود که نسبت به اين موضوع واکنش نشان نداد و نه در زمين ايران بازي کرد و نه مهره‌اي شد براي سياست‌هاي عربستان. در اين شرايط رئيس‌جمهور نامه‌اي را توسط بيژن نامدار‌زنگنه به امير قطر رساند که تا‌کنون محتواي اين نامه منتشر نشده است اما «پيک‌» اين نامه مهم‌ترين نکته‌اي است که جلب نظر مي‌کند. وزير نفت که دولتي‌ها وي را وزير دوم امور خارجه مي‌نامند، راهي اين مأموريت شده است. رسانه‌هاي عربي نيز با پرداختن به اين موضوع نوشتند با اين سفر، قطر به جبهه ايران در نشست 27 نوامبر اوپک خواهد پيوست. 
الشرق‌الاوسط در اين‌باره نوشت:«در حالي که ونزوئلا و اکوادور، دو عضو اوپک، جبهه‌اي مشترک براي دفاع از قيمت‌ها به وجود آورده‌اند، حسن‌روحاني، رئيس‌جمهور ايران، نيز پيام کتبي براي امير قطر فرستاده است. اين اقدام، اولين تلاش رسمي ديپلماتيک و نفتي به شمار مي‌رود. حسن روحاني، با انتقادهاي محلي روبه‌رو شده بود که مي‌گفتند واکنش منفي به کاهش قيمت نفت نشان نمي‌دهد و همين مسئله باعث شد در ماه اکتبر از وزير نفت خود بخواهد براي جلوگيري از کاهش بيشتر قيمت‌ها از شيوه‌اي مؤثرتر در ديپلماسي استفاده کند.»
نکته جالب‌تر اينجاست که وزير نفت پس از پايان مأموريتش به قطر، راهي کويت شد تا پيام حسن‌روحاني را به شيخ صباح‌الاحمد الجابر الصباح برساند. کويت يکي از ياران سنتي عربستان در منطقه و اوپک است و به حدي سياست نفتي‌اش پيرو دستورات عربستان است که گاهي در اجراي آنها افراط کرده و با تذکر‌هاي شديد عربستان مواجه شده است مانند دوران پس از جنگ عراق و ايران که 400 هزار بشکه فراتر از سهميه تعيين شده‌اش در اوپک نفت توليد کرد و يکي از بهانه‌هاي حمله صدام به کويت شد. 
يک منبع آگاه نيز درباره اين سفرها به «جوان» گفت: اين‌گونه سفرها در آستانه نشست اوپک عادي است و وزراي نفت با سفر به کشورهاي عضو اين سازمان، سعي دارند از نظرات آنها آگاه شده تا با شناخت از مواضع آنها در وين حاضر شوند. 
وي که راضي به افشاي نامش نشد، افزود: به لحاظ سنتي قطر و کويت پيرو موضع عربستان در اوپک هستند هر چند که «لبخند» مي‌زنند اما نبايد اين نکته مهم را به فراموشي سپرد که موضع اين کشورها در اوپک بيان مي‌شود نه در جلسات خصوصي. 
اين ديپلمات بازنشسته نفتي با بيان اينکه قطر هيچ‌گاه با ايران نبوده است، گفت: قطر با تمامي مشکلاتي که با عربستان دارد هيچ‌گاه در زمين ايران بازي نکرده و با توجيهات مختلف در زمين عربستان بازي کرده است، به نظر مي‌آيد قطر در اوپک سکوت پيشه کرده و فقط شاهد جنگ ايران و عربستان در اين باره باشد. 
وي درباره کويت نيز گفت: به طور قطع سفر وزير نفت به کويت براي آگاهي از سياست آن کشور است و نمي‌توان اثر ديپلماسي را درباره اين موضوع مثبت ارزيابي کرد زيرا اين کشور به نوعي يکي از استان‌هاي آل سعود محسوب مي‌شود. 
وي درباره اينکه در نشست عادي اوپک چه اتفاقي رخ خواهد داد، گفت: احتمال تثبيت سهميه‌ها بيش از کاهش توليد است و نهايت فشارها به اين نقطه ختم خواهد شد که در آينده نشست اضطراري برگزار شود. در گذشته نشست‌هاي اوپک در اين مواقع بعضاً تا سه هفته نيز برگزار مي‌شد اما روند نشست‌ها طي سال‌هاي اخير به جلسات دو ساعته ختم شده است. 
اين منبع آگاه افزود: لابي‌ها مي‌تواند کمک‌دهنده ايران باشد اما اينکه روي چه کشورهايي تأکيد شود، نکته حائز اهميتي است که به سادگي نمي‌توان از کنارش عبور کرد. تجربه نشان داده است که مواضع کشورهاي عضو اوپک در جلسات خصوصي تفاوت چشمگيري با نتايج نشست دارد. 
با وجود اظهارات اين منبع آگاه، بررسي‌ها نشان مي‌دهد بيشتر اعضاي سازمان کشورهاي صادر‌کننده نفت جهان، از وضعيت فعلي بازار نفت به هيچ عنوان راضي نيستند به طوري که امارات روند فعلي را به ضرر خود دانسته و ونزوئلا، اکوادور و نيجريه نارضايتي خود را اعلام کرده‌اند. 
به هر صورت، نشست اوپک جنگ ايران و عربستان براي کاهش و تثبيت توليد است و يارگيري‌هاي جديد براي به کرسي نشاندن نظر هر يک از اين کشورها مؤيد اين مهم است؛ البته اين نظر سالن البدري، دبيرکل اوپک را نيز نبايد ناديده گرفت: «نگران نباشيد، کاهش قيمت‌ها مقطعي است». اين نظر دقيقاً هماني است که عربستان بر طبلش مي‌کوبد و به نوعي از تثبيت توليد در نشست اوپک مي‌گويد.

نظر شما