صاحب‌خبر - آرایش فعلی بازار جهانی نفت، شیل اویل‌ها را در مقابل اوپک و حتی غیر اوپکی‌ها قرار داده؛ تقابلی که سخنان چند روز گذشته ترامپ مبنی بر احتمال فروش نیمی از ذخایر استراتژیک نفت آمریکا، آن را تشدید کرده است.
نفت در معاملات روز چهارشنبه بازار جهانی از اطمینان سرمایه‌گذاران و معامله‌گران به تمدید توافق کاهش تولید اوپک تا پایان سال ۲۰۱۷ و سه ماهه اول سال میلادی آینده مورد حمایت قرار گرفت و ثابت بود. نفت برنت نیز که قیمت پایه بازار بین‌المللی است، به ۵۴.۱۸ دلار در هر بشکه رسید که ۳ سنت نسبت به قیمت نهایی معاملات سه شنبه افزایش داشت. نفت وست تگزاس اینترمدیت آمریکا با دو سنت افزایش، ۵۱.۴۹ دلار در هر بشکه معامله شد.
بهای نفت اوایل معاملات روز گذشته تحت تاثیر انتشار خبر برنامه کاخ سفید برای فروش نیمی از ۶۸۸ میلیون بشکه ذخایر نفت استراتژیک کشور از سال ۲۰۱۸ تا سال ۲۰۲۷ برای تهیه ۱۶.۵ میلیارد دلار و کمک به توازن بودجه، تحت فشار قرار گرفته بود اما امیدها به تمدید توافق کاهش تولید اوپک، این خبر را تحت الشعاع قرار داد و هر دو قیمت پایه برای پنجمین روز متوالی افزایش پیدا کردند.
هر دو قیمت پایه از پایین ترین رکورد خود در ماه میلادی جاری، بیش از ۱۰ درصد رشد کرده‌اند و تحت تاثیر انتظارات برای تمدید توافق کاهش تولید کشورهای عضو و غیرعضو اوپک به بالای ۵۰ دلار صعود کرده‌اند. بانک فرانسوی «بی ان پی پاریبا» در گزارشی اعلام کرده بود اوپک در ۲۵ ماه می دیدار می‌کند و تمدید کاهش تولید موضوع اصلی این نشست است. در شرایطی که ذخایر نفت همچنان به هدف اوپک که متوسط سطح پنج ساله است نزدیک نشده‌اند، تمدید توافق تولید قطعی به نظر می‌رسد.
براساس گزارش رویترز، علاوه بر بالا ماندن سطح ذخایر جهانی نفت، یکی از دلایلی که عرضه اضافی در بازار را کاهش نداده، تولید نفت آمریکاست که از اواسط سال ۲۰۱۶ بیش از ۱۰ درصد افزایش یافته و به ۹.۳ میلیون بشکه در روز رسیده است. طبق برآورد شرکت نومورا، پایبندی اوپک به توافق کاهش تولید ۹۰ درصد بوده اما متعادل شدن عرضه و تقاضا ممکن است به ۱۸ ماه دیگر زمان نیاز داشته باشد.
به گزارش مهر، نشست ۱۷۲ اوپک درحالی در وین، پایتخت اتریش برگزار می‌شود که طی روزهای گذشته رسانه‌های خارجی ازجمله رویترز و بلومبرگ سعی در خنثی کردن تصمیم احتمالی اوپک (برای تمدید کاهش تولید) کردند و شیل اویل آمریکا را به عنوان رقیبی جدی برای این تصمیم معرفی کردند. این درحالی است که براساس اخبار موجود، مهم‌ترین و تاثیرگذارترین اعضای اوپک که قرار است امروز در وین گردهم بیایند، با تمدید توافق کاهش تولید برای ۹ ماه آینده موافق هستند.
به گفته محمدسانوسی بارکیندو دبیرکل اوپک، پیش بینی می‌شود که در نشست آتی شاهد افزایش اجماع میان اعضای اوپک و همچنین تولیدکنندگان نفت غیرعضو این سازمان برای تمدید توافق این سازمان باشیم. علاوه بر سانوسی، جبار اللعیبی وزیر نفت عراق، روز دوشنبه یکم خردادماه اعلام کرد که درباره لزوم تمدید توافق کاهش تولید سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک) برای یک دوره ۹ ماهه دیگر، با عربستان هم عقیده است.
افزون بر این، خالد الفالح وزیر انرژی عربستان، در یک نشست خبری در بغداد اعلام کرد که حیدر العبادی، نخست وزیر عراق نیز با تمدید توافق کاهش تولید عراق برای یک دوره ۹ ماهه موافق است. به دنبال اعلام حمایت تولیدکنندگان بزرگ نفت دنیا از تمدید ۹ ماهه کاهش تولید نفت، قیمت جهانی نفت در بازارهای جهانی با روند افزایشی روبه‌رو شد.
اتحاد برای هدف واحد
پس از سقوط قیمت نفت از سال ۲۰۱۴ با بازیگری عربستان که به‌منظور خارج کردن شیل اویل از بازار رقابت انجام شد، حال انتظار می‌رود روند تمدید توافق کاهش تولید منجر به سیر نزولی ذخایر جهانی نفت و تقویت بهای طلای سیاه شود. درحال حاضر شاهد شکل‌گیری یک اتحاد ضمنی بین اعضای اوپک و غیراوپک برای تداوم کاهش تولید هستیم؛ کشورهایی که به عقیده کارشناسان پایبندی‌شان به کاهش تولید بیش از ۱۰۰ درصد بوده است.
همین اتحاد رسانه‌های خارجی و بسیاری از موسسات تحلیلی و مطالعاتی انرژی را بر آن داشته تا با تضعیف نفت اوپک، شیل اویل را به عنوان رقیبی جدی در بازار نفت معرفی کنند. البته باید درنظر داشت که با تقویت و رشد فناوری، هزینه تولید شیل اویل‌ها نسبت به گذشته افزایش یافته و به این ترتیب این نوع از نفت با قدرت بیشتری در بازارهای جهانی ظاهر می‌شود. اما اینکه چقدر این باور که نفت اوپک جایگاه سابق خود را از دست داده است، همچنان محل بحث بسیاری از تحلیلگران بازار انرژی است.
بدیهی است که نقش نفت به‌طور کلی در اقتصاد جهانی کمرنگ شده است، اما همچنان نمی‌توان منکر وابستگی درآمدی کشورهایی همچون روسیه، عربستان، عراق و... به درآمدهای نفتی‌شان شد. گفتنی است که شاید با توجه به رشد فناوری‌های نوین، نقش نفت به عنوان یک سلاح درآمدی و استراتژیک نسبت به گذشته کمرنگ شده باشد، اما همچنان نمی‌توان از تاثیر غیرمستقیم قیمت آن بر سایر صنایع وابسته چشم پوشی کرد.
امروز اوپکی‌ها درحالی پای میز مذاکرات می‌روند و برای ماندن نرخ طلای سیاه در کانال ۵۰ تا ۶۰ دلاری چانه زنی می‌کنند که به نظر می‌رسد این گردهم آیی بیش از آنکه محلی برای توافق بر سر منافع مشترک اعضای اوپک و تا حدی تولیدکنندگان غیراوپک باشد، مصافی است بین این نهاد با نفت آمریکا.
نمکدان شکستن یا صیانت از منافع ملی؟
درهمین حال رئیس جمهور ایالت متحده که به تازگی از رقص شمشیر با سعودی‌ها و با همراهی انواع قراردادهای چند صد میلیارد دلاری و شمشیر طلا روانه کشور خود شده است، دو روز قبل از فروش نیمی از ذخایر استراتژیک نفت آمریکا و تزریق آن به بازار خبر داد و موجب وارد آمدن شوک به بازارهای انرژی شد. واضح است که اجرای این طرح در تعارض با تلاش‌های اوپک به‌منظور کنترل عرضه جهانی نفت و تقویت بهای آن است.
براساس این طرح که ترامپ طی سخنانی مطرح کرد، کاخ سفید برای کسب درآمد ۱۶.۵ میلیارد دلاری به تدریج ذخایر استراتژیک پتروشیمی ایالات متحده را از اکتبر سال ۲۰۱۸ میلادی به فروش خواهد گذاشت. ذخایر استراتژیک نفت آمریکا ۶۸۸ میلیون بشکه برآورد می‌شود که بیشترین رقم در جهان است و به گفته ترامپ، این کشور تا ۱۰ سال آینده به‌طور میانگین روزی ۹ هزار و ۵۰۰ بشکه از آن که معادل یک درصد تولید فعلی این کشور است را به فروش خواهد رساند.
این طرح دقیقا یک روز بعد از دیدار «ترامپ» از عربستان سعودی توسط او مطرح شد. او گفت که آمریکا مایل به فروش ذخایر استراتژیک نفت خود است و اجرای این طرح مطمئنا موجب برهم خوردن بازگشت توازن به بازار نفت و پیچیده شدن معادلات اوپک برای بهبود بهای طلای سیاه خواهد شد.
دیروز به دنبال انتشار این خبر، قیمت نفت برنت با ۴۳ سنت کاهش به ۵۳ دلار و ۴۴ سنت در هر بشکه رسید؛ ضمن اینکه قیمت نفت وست تگزاس اینترمیدیت آمریکا هم با ۴۲ سنت روند نزولی در برابر ۵۰ دلار و ۷۱ سنت به ازای هر بشکه معامله شد.
به نظر می‌رسد آمریکا تلاش دارد تا از طریق تقابل با تصمیم اوپک، مانع رشد قیمت نفت شود؛ گرچه آرایش بین المللی بازار نفت به نحوی است که شیل اویل‌ها و تولیدات نفت آمریکا را در مقابل اوپک و حتی غیراوپکی‌ها قرار داده است. اما به هر حال اوپکی‌ها برای تمدید کاهش تولید خود برای ۹ ماه آینده مصمم هستند. نشست کشورهای تولیدکننده نفت عضو و غیرعضو اوپک قرار است امروز پنجشنبه (چهارم خردادماه) در وین، پایتخت اتریش برگزار شود.∎
نظر شما