معاملات اختيار معامله (آپشن) درحالي براي نخستين‌بار در بازار سرمايه ايران به‌خصوص در بورس كالاي ايران راه‌اندازي شد كه كارشناسان ايجاد اين ابزارهاي مالي را از ضرورت‌هاي توسعه بازار سرمايه عنوان مي‌كنند. به گزارش «تعادل»، كارشناسان اعتقاد دارند، بازار ايران نيز مانند ديگر بازارهاي بزرگ اقتصادي، نيازمند ايجاد شرايط جديد معاملاتي از طريق توسعه ابزارهاي مالي است و با توجه به اينكه قرارداد آپشن يا همان اختيار معامله از بهترين ابزارها براي پوشش و انتقال ريسك و نيز راهكار مناسبي در راستاي كشف قيمت محسوب مي‌شود، راه‌اندازي اين ابزار را پس از ۵۰ سال كه از عمر بازار سرمايه مي‌گذرد، بايد به فال نيك گرفت؛ بنابراين، اين ابزار مالي جديد كه به‌طور همزمان در بورس كالا بر پايه سكه طلا و بورس اوراق بهادار تهران مربوط به معاملات سهام برخي شركت‌ها راه‌اندازي شد، به ‌عنوان يكي از اجزاي پازل توسعه بازار سرمايه موردتوجه فعالان اقتصادي قرار گرفته است. در همين زمينه، قاسم محسني عضو شوراي عالي بورس، درخصوص اهميت شكل‌گيري اين بازار و كاركرد آن در بورس كالا گفت: از اهداف مهم بورس كالا، توسعه و پيشي گرفتن حجم معاملات اوراق مشتقه از معاملات نقدي و فيزيكي است تا اين بورس، مطابق با استانداردهاي بين‌المللي، سرويس‌هاي موردنياز فعالان اقتصادي را ارائه دهد؛ از اين رو، قرارداد اختيار معامله در كنار ديگر ابزارهاي مالي بازار سرمايه در بورس كالا راه‌اندازي شد. قراردادهاي اختيار معامله، يكي از ابزارهاي مهم پوشش ريسك در فعاليت اقتصادي اشخاص در بازارهاي مالي دنياست كه سرمايه‌گذاران طي اين فرآيند مي‌توانند ريسك‌ها را به افراد ديگري كه ريسك‌پذيري بيشتري دارند، واگذار ‌كنند. براي مثال در اقتصاد، ريسك‌هايي چون نوسان نرخ سود، نرخ ارز و نرخ كالا وجود دارد كه هر سرمايه‌گذاري باتوجه به شخصيت اقتصادي كه دارد، اين ريسك‌ها را متحمل مي‌شود؛ اما در اين بين، افرادي نيز وجود دارند كه تمايلي به پذيرش اين ريسك‌ها ندارند و بنابراين اين افراد مي‌توانند ريسك‌هاي خود را به ساير افرادي كه تمايل دارند، منتقل كنند يا با استفاده از ابزارهايي اين ريسك‌ها را پوشش دهند.
محسني در ادامه عنوان كرد: يكي از اين ابزارهاي پوشش ريسك، اختيار معامله است؛ البته در ساير كشورها هم از همين ابزار براي پوشش نرخ ريسك استفاده مي‌شود؛ از اين رو، اجرايي شدن چنين ابزارهايي در بازار سرمايه ايران، مي‌تواند گامي در جهت توسعه بازار و ارتباط با بورس‌هاي بين‌المللي قلمداد شود. همچنين، بايد علاوه بر سكه طلا، روي انواع كالاهايي كه امكان استاندارد شدن دارند، مانند محصولات فلزي، پتروشيمي و برخي كالاهاي كشاورزي، ابزارهايي همچون قرارداد آتي و اختيار معامله تعريف شود كه اين موارد در دستور كار بورس كالا نيز قرار دارد. بورس‌هاي كالايي معتبر دنيا داراي معاملات مشتقه كالايي قوي هستند و بورس كالاي ايران نيز علاوه بر تقويت معاملات فيزيكي در مسير گسترش معاملات اوراق مشتقه و گواهي سپرده كالايي در حركت است.
عضو شوراي بورس با اشاره به اهميت اختيار معامله گقت: اختيار معامله داراي جايگاهي ويژه در بازارهاي بين‌المللي است، اما براي اينكه اين قرارداد بتواند تحولي را در بازار سرمايه ايجاد كند، بايد يكسري فاكتورها و پيش‌نيازها رعايت شود؛ در وهله نخست، بايد قرارداد آپشن را در راستاي كاركرد اصلي‌اش يعني پوشش ريسك به كار گرفت تا ناظر تحولي مثبت در بازار سرمايه باشيم؛ از سوي ديگر، در صورتي كه تنها سفته‌بازان سراغ اين ابزارهاي مالي بروند، اين مهم اتفاق نخواهد افتاد؛ البته از آنجا كه سفته‌بازان تمايل به پذيرفتن ريسك در بازار را دارند، وجود سفته‌بازان در اين بازار ضروري است، اما اگر قرار باشد كه فقط سفته‌بازان با يكديگر معامله كنند، شاهد تحول در اقتصاد نخواهيم بود؛ بنابراين، يكي از وظايف مهم بازار در درجه نخست، اطلاع‌رساني مناسب درخصوص اين ابزار به فعالان بورس و در مرحله بعدي تشويق سرمايه‌گذاران و متصديان صنايع مختلف به استفاده از اين ابزار است. براي رونق ابزارهاي مالي جديد در بازار سرمايه، بايد فرهنگ‌سازي مناسب بين فعالان بازار صورت گيرد تا آنها با ابزارها و كاربردهاي آن آشنا شوند؛ در اين زمينه پيشنهاد مي‌كنم، بورس كالا يا هر بورس ديگري كه آپشن را ارائه مي‌كنند، بايد برنامه‌يي درخصوص درگير كردن فعالان واقعي بازار با اين ابزار تهيه كنند تا فعالان صنايع به همراه سفته‌بازان با هم در بازارهاي مالي فعاليت كنند.