تیم‌های امداد و نجات بیشتر از ۱۵ سال است که در گوشه و کنار جهان از دستگاه‌های مختلف زنده‌یاب برای پیدا کردن سریع مصدومان در زیر آوار استفاده می‌کنند.

زنده‌یاب‌ها انواع مختلفی دارند و تیم‌های امداد و نجات کشورهای مختلف از دستگاه‌هایی با مشخصات متفاوت استفاده می‌کنند. این دستگاه‌ها بر اساس نوع و کاربردشان برای حوادث مختلف متفاوت هستند. اما به صورت معمول از حس گرهای حرارتی، صوتی، نوری و اکسیژنی و در برخی موارد دتکتور یا شناساگر مایکروویو استفاده می‌کنند. در حوادثی که تخریب گسترده وجود دارد به صورت معمول از زنده‌یاب‌هایی با حسگر صوتی استفاده می‌شود. از این دستگاه‌ها باید در سکوت مطلق محیط استفاده کرد. سنسورهای پیشرفته چنین دستگاه‌هایی در محیط نصب می‌شود و دستگاه قادر است صداها را از زیر آوار تشخیص دهد. در واقع سنسورهای این دستگاه محل حادثه را به یک میکروفن بزرگ و حساس تبدیل می‌کنند. این دستگاه‌ها همچنین قادر هستند که لرزش‌هایی که احتمالا توسط مصدوم در زیر آوار تولید می‌شود را به صدا تبدیل کنند.

این صدا و لرزش می‌تواند حتی کشیدن شدن ناخن توسط مصدوم روی یک سطح یا کوبیدن با میله یا ابزاری به جسم دیگر باشد. معمولا این دستگاه‌ها با ضبط صداها در حافظه خود به امدادگر امکان می‌دهد تا اصوات شنیده شده را مقایسه کرده و خود را به نزدیکی مصدوم برسانند. با بررسی نمودارها و گراف‌ها ترسیم شده امدادگر به تدریج می‌تواند به محل دقیق گیر افتادن مصدوم را پیدا کند تا نیروها به کند و کاو محل بپردازند. استفاده از این روش همان طور که گفته شد نیاز به حفظ سکوت در محیط حادثه دارد.

علاوه بر این در حوادث دیگر امدادگران از زنده‌یاب‌هایی با حسگرهای حرارتی استفاده می‌‌کنند. در واقع این حسگرها حرارت زیر آوار را به استفاده از رنگ دسته‌بندی می‌کنند و طیف‌های حرارتی اسکن شده را مشخص می‌کنند. در مواردی که منبع حرارتی زیر آوار نباشد این دستگاه‌ها کمک‌ شایانی به تشخیص حرارت بدن مصدومان و پیدا کردن آنها می‌کنند.

تحقیقات جدیدی هم برای استفاده از دستگاه‌های زنده‌یاب صورت گرفته که با امواج مایکروویو کار می‌کنند. این دستگاه‌ها قابلیت شناسایی سیگنال‌های تنفس و ضربان قلب مصدوم را دارند.

اساس کار آنها به این صورت است که موج مایکروویو قابلیت عبو از میان آوار را دارد و با برخورد با مصدوم زنده در زیر آوار انعکاس موج تغییرات مشخصی دارد. با استفاده از الگوریتم خاص این دستگاه می‌تواند تنفس یا ضربان قلب را در انعکاس موج مایکروویو تشخیص دهد.