
تحریریه
پارسینه:
حادثه غم انگیز آتش سوزی و فرو ریختن ساختمان پلاسکو موجب مصدومیت جمعی از مردم و قهرمانان سازمان آتشنشانی و نیروهای امداد رسان شد و جانشان را طعمه آتش کرد، آتشی که قصد خاموش شدن ندارد و در زیر آواری از البسه، خاک و آهن همچنان زبانه میکشد. متاسفانه تنها ۱۶۰ واحد صنفی مستقر در پلاسکو بیمه بودند و این خبر شاید زنگ خطری باشد برای تمامی واحدهای صنفی و ساختمانهای قدیمی شهر تا برای مخاطرات احتمالی خودشان را آماده کنند.
در همین حال عبدالناصر همتی رئیس کل بیمه مرکزی، گفت: مجموع تعهد صنعت بیمه در رابطه با این حادثه ۴۰ میلیارد تومان است. او میگوید: تنها ۱۶۰ واحد از ۶۰۰ واحد موجود در ساختمان پلاسکو تحت پوشش بیمه قرار داشتند و متأسفانه بقیه هیچگونه بیمهای ندارند. او در ادامه عنوان کرد: با همه شرکتهای بیمهای مذاکرات لازم صورت گرفته و همه این شرکت ها از امروز آمادگی پرداخت غرامت به واحدهای بیمه شده را دارند و تمام زیان دیدگان میتوانند پس از مراجعه در اسرع وقت خسارت خود را دریافت کنند.
از آنجایی که بیمه آتشسوزی یکی از بیمههای اختیاری به شمار میرود و به همین دلیل هم بسیاری از واحدهای صنفی مستقر در این ساختمان تحت پوشش بیمه آتشسوزی قرار نداشتند و همانهایی هم که بیمه بودند با تعهد بسیار پایینی خریداری کرده بودند.
پرداخت خسارت زیاندیدگان پلاسکو از امروز
بیمهگزاران بیمه دانا در حادثه پلاسکو میتوانند از امروز با در دست داشتن اسناد و مدارک لازمه به شعب این بیمهنامه در سطح شهر تهران مراجعه کنند.
از سوی دیگر چندی پیش علی ربیعی وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی گفت است بیمه بیکاری برای آندسته از کارگرانی که بدلیل ریزش ساختمان پلاسکوی تهران بیکار شده اند، برقرار خواهد شد. او در بازدید از محل حادثه ساختمان پلاسکو گفت: کارگران بیکار شده ساختمان پلاسکو از فردا (یکشنبه) می توانند برای دریافت بیمه بیکاری به اداره های کار مراجعه کنند. ربیعی تصریح کرد: قرار است یک مرکز تولید موقت ایجاد شود. این مقام مسئول افزود: سازمان تامین اجتماعی هزینه تکمیل درمان آتش نشانان را متقبل و مستمری شهدا از امروز بدون تشریفات اداری برقرار می شود.
گفتنیست، هنوز ساختمانهای بسیاری در تهران وجود دارد که با قدمت بالایی همچنان مشاغل بسیاری در آنها جمع شده اند و چه بسا هیچکدام از آنها بیمه آتش نشانی هم ندارند متاسفانه اگر به همین صورت پیش برود شاهد تکرار از این دست حادثهها آینده خواهیم بود.
ساختمانهای با قدمت طولانی در تهران کم نیستند، در این میان سومین ساختمان بلند تهران از دهه ۱۳۴۰ تا کنون برج کنونی بورس تهران است. قدمت این سازه اسکلتی آن در حالی به ۵۳ سال رسیده که روزانه صدها نفر نفر در این ساختمان تردد میکنند. فروریختن ساختمان ۵۵ ساله پلاسکو در قلب تجاری تهران به عنوان دومین برج بلند مرتبه پایتخت همچون هشداری است که سایر سازههای قدیمی تهران را در تیر رس حوادث قرار میدهد.
سازه های معروف و قدیمی تهران
پس از ساختمان ۲۰ متری شمسالعماره در دوران قاجاریه، اولین ساختمان ۴ طبقه که در تهران برپا شد، متعلق به مظفر فیروز نوه فرمانفرما بود که در شمال خیابان لالهزار نو به شکل پاساژ تجاری ساخته شد. البته بلندترین ساختمان تهران با ۱۴ طبقه و در حدود ۴۰ متر ارتفاع در پایان دهه ۲۰ شمسی و بعد از جنگ جهانی دوم، توسط علیاکبر علمی ناشر در خیابان شاهآباد (جمهوری اسلامی کنونی) آغاز و بعد از ۲۸ مرداد افتتاح شد.
سپس در سال ۱۳۴۱، حبیب القانیان سرمایهدار معروف ساختمان آلومینیوم در خیابان جمهوری را با ۱۴ طبقه و نزدیک به ۳۰ هزار زیر بنا در زمینی به وسعت ۴۳۰۰ متر مربع ساخت. بر اساس گزارش خبرگزاری های مطرح کشور، هژبر یزدانی در سال ۱۳۵۲ این ساختمان را به قیمت ۳۸ میلیون تومان خرید و در سال ۱۳۵۸ بنیاد مستضعفان با رای مصادره دادگاه مالک آن شد.
در سال ۱۳۴۲ با پایان کار ساختمان پلاسکو، دومین ساختمان بلند تجاری به سبک ساختمانهای آمریکایی در تهران ساخته شد. این ساختمان که از سه جهت به سفارت خانه های ترکیه،انگلیس و آلمان مشرف بود، دارای ۱۶ طبقه و دو طبقه زیر زمین و ۴ آسانسور بود که در ابتدای دهه ۴۰ شمسی، واحدهای تجاری این ساختمان به صورت قسطی به مبلغ ۴۵ هزار تومان واگذار میشد. هژبر یزدانی این ساختمان را نیز در سال ۱۳۵۴ از حبیب القانیان به مبلغ ۲۰ میلیون تومان خریداری کرد. اما در سال ۱۳۵۸ آن نیز با حکم دادگاه مصادره و به تملک بنیاد مستضعفان درآمد.
حالا سومین ساختمان بلند تهران از دهه ۱۳۴۰ تا کنون برج کنونی بورس اوراق بهادار تهران است. این برج اداری که در سال ۱۳۴۲ توسط « بانک کار» اسبق در خیابان حافظ ساخته شد با ارتفاع ۶۸ متری دارای ۱۹ طبقه بود که پس از انقلاب اسلامی در سال ۱۳۵۸ به بانک تجارت تعلق گرفت، اما بانک مرکزی سه سال بعد برخی از طبقات پایینی آن را برای از سر گیری فعالیت بورس تهران تخصیص داد. این ساختمان ۲۷۸ نفر پرسنل اداری تمام وقت را در خود جای داده و این در حالی است که با توجه به استقرار بورس انرژی در طبقه آخر آن بدیهی است که این تعداد از سیصد نفر نیز تجاوز خواهد کرد.
حالا با گذشت بیش از نیم قرن از عمر ساختمان شیشه ای فرسوده که نماد اقتصاد آزاد کشور با شیشه هایی غبار گرفته، عنوان ویترین اقتصادی مملکت را یدک می کشد در حالیکه هر لحظه بیم وقوع بحران و حادثه در آن می رود.
متاسفانه با توجه به نبود الزامات قانونی، ضعف در زیرساختها و مدیریت بحران، نبود ایمنی استاندارد، هر لحظه باید منتظر یک آتشسوزی و یا یک ویرانی در ساختمانهای قدیمی بافت مرکزی شهر تهران باشیم. با این تفاسیر مشخص نیست که سرنوشت کدام یک از ساختمانهای خسته از گذشت ایام در تهران، با ساختمان ۵۵ ساله پلاسکو یکی شود.
خبر خوشی برای پلاسکویی ها
ابراهیم درستی، نایب رئیس اتاق اصناف ایران از تشکیل جلسه کمیته ویژه این حادثه در اتاق اصناف تهران با حضور اتحادیه ها و تشکل های بخش خصوصی مرتبط با این مسئله خبر داد و گفت که هر چند نباید همه تقصیرها را به گردن اصناف انداخت اما در جلسه کمیته ویژه حادثه ساختمان پلاسکو به این جمع بندی رسیدیم که باید هر آنچه همه دستگاههای متولی و ذیربط در توان دارند، برای جبران خسارت، زیان دیدگان و راه اندازی مجدد تولید و تجارت فعالان بازار پلاسکو صرف کنند.
او در این باره گفت: درصددیم به زودی محلی را برای کسبه ساختمان پلاسکو به صورت سازه های موقتی در نظر بگیریم تا کاسبان این ساختمان بتوانند شب عید خود را با آسودگی خاطر بگذرانند و دغدغه بازارشان را نداشته باشند. در این زمینه همه دستگاه های متولی ذیربط همکاری لازم را می کنند تا بتوانند نهایت مساعدت و کمک را به زیان دیدگان بکنیم و در این زمینه فردا (یکشنبه) نیز جلسه ای در سپاه پاسداران انقلاب اسلامی داریم اما طی هفته جاری خبرهای خوشی در این زمینه اعلام خواهد شد.
نایب رئیس اتاق اصناف ایران اظهار کرد: اتاق اصناف به عنوان مجری و متولی برگزارکننده نمایشگاه های بهاره در سراسر کشور آسیب دیدگان حادثه ساختمان پلاسکو را در اولویت اول خود برای استقرار در این نمایشگاه ها قرار می دهد و درصددیم منابع اعتباری را بتوانیم برای خسارت دیدگان این حادثه در نظر بگیریم تا آنها بهتر بتوانند به بازار ورود پیدا کنند.
درستی با بیان اینکه قیمت ساختمان پلاسکو شامل ارزش اجناس و محصولات موجود، قیمت ساختمان و ... مجموعا حدود ۱۵۰۰ میلیارد تومان ارزش گذاری شده که در روزهای آینده بهای دقیق این ساختمان اعلام خواهد شد، تصریح کرد: اگر مسئله بازسازی و نوسازی ساختمان پلاسکو در دستور کار قرار گیرد که پیشرفت آن رضایت مالک این ساختمان یعنی بنیاد مستضعفان است، اتاق اصناف آمادگی کامل برای همکاری و مشارکت در این زمینه را دارد و مسلما کسانی که در این ساختمان سرقفلی مغازه ها را در اختیار داشتند، به عنوان مثال سرقفلی شان حدود یک میلیارد تومان ارزش داشت، قطعا برای بازسازی آنجا حاضرند ۱۰۰ میلیون تومان و حتی بیشتر سرمایه گذاری و مشارکت کنند.