به گزارش گروه بینالملل خبرگزاری فارس، «محمد بلوط»، کارشناس مسائل منطقه در گزارشی که روزنامه لبنانی السفیر آن را چاپ و منتشر کرد، به تبیین و تشریح جدیدترین تحولات پرونده سوریه در عرصه سیاسی پرداخت که شامل تفاهمات قریبالوقوع مسکو و واشنگتن درباره حلب است.
این کارشناس مینویسد: آنکارا همچنان در مسیر تغییر رویکرد دیپلماتیک خود به سمت دمشق گام برمیدارد و پس از 5 سال جنگ این رویکرد میرود تا جانی دوباره بگیرد و تاکید کند، آنکارا خود را برای تغییر رویکردش در قبال سوریه آماده میکند.
السفیر مینویسد: تُرکها اندک اندک به دیپلماسی در قبال سوریه اقبال نشان میدهند و این دیپلماسی که تدریجا پس از پنج سال جنگ، جان میگیرد، تأکید میکند که تُرکها خود را برای چرخشی (جدید) در قبال سوریه آماده میکنند.
در این راستا، «بینالی ایلدیریم»، نخست وزیر ترکیه در سخنانی با اشاره به عادی سازی روابط بین ترکیه و روسیه و اسرائیل، تصریح کرد: هم اکنون آنکارا ابتکار عملی جدی برای عادی سازی روابط با مصر و سوریه در دست دارد.
روسها نیز در مسیری شبیه ترکیه گام برمیدارند، البته آنها پا را فراتر نهاده و به نظر میرسد، با آمریکاییها در خصوص یکی از مهمترین موضوعات مورد اختلاف و شاه کلید حل بحران سوریه یعنی «حلب» به تفاهم رسیدهاند.
توافق روسیه و آمریکا بر سر حلب ؟
«ولادیمیر پوتین»، رئیس جمهوری روسیه از چند ماه پیش به این سو مکررا از احتمال دستیابی به توافق بین مسکو و واشنگتن سخن گفته است. وی در گفتوگو با «بلومبرگ» بار دیگر به موضوعی اشاره کرد که مانعی بر سر دستیابی دو طرف به توافق شمرده میشود. وی گفت: مسکو مخالف تفکیک گروههای مسلح سوری به تندرو و میانهرو نیست، اما مشکل اینجاست که آمریکاییها به ما نمیگویند، چگونه باید چنین تصنیفی قائل شویم.
مسکو بر این باور است، سرنوشت جنگ در سوریه بیش و پیش از هر چیز وابسته به کنار نهادن «جبهه النصره» و «احرار شام» و متحدان این دو گروه در شمال سوریه از راهبرد فرسایشی واشنگتن در سوریه است.
این دو گروه با بهرهمندی از حمایت قطر، آمریکا، عربستان و ترکیه در نبردهای شمال سوریه مشارکت داشتند و ائتلافهایی از گروههای مسلح مانند «جیش الفتح» را در این منطقه ایجاد کردند که در برههای از زمان به ویژه طی سال گذشته میلادی در ادلب و همچنین حلب شکستهایی تحمیل کردند.
اهمیت دو گروه النصرهی تکفیری و احرار الشام اخوانی در این است که یک سوم عناصر گروههای تروریستی در ریفهای حلب و ادلب و ستون فقرات گروه تروریستی موسوم به «حزب اسلامی ترکستان» و همچنین گروههای مسلح ترکمن در ریفهای لاذقیه و شمال حلب را تشکیل میدهند.
تلاش روسها برای از بین بردن اتحاد این دو گروه تاکنون راه به جایی نبرده و علی رغم تلاشهای گسترده و مستمر افسران سرویسهای اطلاعات نظامی روسیه، تنها 48 گروه به جدایی از ائتلاف النصره و احرار شام رضایت دادند که بیانگر ناکامی روسها در نفوذ در پیکره ائتلافهای این دو گروه است.
همانطور که انتظار میرفت، آمریکا، ترکیه و عربستان در مسیر اجرای مقررات کنفرانس «وین» که جبهه النصره را همانند داعش گروهی تروریستی خوانده بود، مانع تراشی کردند و این گروه به جز شاخه موسوم به «گروه خراسان» هیچگاه از سوی آمریکا مورد حمله قرار نگرفت.
اما اکنون در چارچوب تفاهم حلب، به نظر میرسد، شکافی در این چارچوب ایجاد شده است. به گفته یک منبع روسی، مسکو روز گذشته به دمشق خبر داد که توافق روسیه و آمریکا در خصوص حلب به پایان رسید.
این منبع همچنین تصریح کرد که مسکو به آنکارا هم اعلام کرد که با واشنگتن درباره سیاست جدیدی در قبال گروههای مسلح به تفاهم رسیده که براساس آن حلب به تدریج تحت سیطره و کنترل ارتش سوریه درخواهد آمد و داعش و جبهه النصره پیرامون آن هدف قرار خواهند گرفت.
براساس این توافق روسها متعهد میشوند، هیچ یک از گروههای میانهرو مورد حمایت آمریکا تعرض نکند و در مقابل آمریکاییها در عملیات نظامی روسها علیه داعش و النصره مشارکت داشته باشند.
روسها طی مذاکرات، خواسته آمریکاییها مبنی بر هماهنگی تمام عملیاتها را رد کرده و پذیرش این خواسته را منوط به اجرا توافق و دستیابی به تفاهم درباره قرار گرفتن النصره در فهرست هدفهای عملیاتی دانستند.
همچنین دو کشور گروههای مسلح مستقر در بخش شرقی حلب را مشخص کرده و به آنها فرصتی برای خروج از این بخش حلب خواهند داد. در راستای فراهم کردن مقدمات اجرای توافق، روسیه اقدام به ارسال نیروهای ویژه به ریف شرقی حلب کرد تا تعداد نیروهای روسی در منطقه السفیره و صنایع دفاع حلب به 600 نفر برسد.
همچنین مسکو به منظور پشتیبانی هوایی از عملیات آتی تعداد بالگردهای نظامی و جنگندههای خود را در فرودگاه نظامی کویرس افزایش میدهد.
تفاهمات روسیه و آمریکا در خصوص حلب و سیطره ارتش سوریه بر آن به گفتوگوهایی بازمیگردد که حدود یک سال است، بصورت مستمر درباره لزوم چشم پوشی آمریکاییها از النصره جریان دارد و به این جهت حائز اهمیت است که توافقات روسیه و ترکیه به تنهایی نمیتواند، زمینه ساز دستیابی به راه حل برای بحران سوریه باشد.
به خصوص آنکه مشاهده میشود، آمریکاییها در این اواخر با متحد شدن با کُردهای شمال سوریه، عملا آنکارا را از محاسبات خود در شمال سوریه کنار نهادهاند تا به این طریق واشنگتن نشان دهد، سیاستهایش در شمال سوریه هیچگاه رهین آنکارا نخواهد بود.
انتهای پیام/ص
∎