فناوران- البته مساله کارت‎های اعتباری از آنجایی وارد ادبیات تسهیلات دهی در نظام بانکی کشور شد که در قالب بسته رونق اقتصادی دولت قرار بر این شد با عنوان کارت‎های خرید کالای ایرانی بین گروه‏های خاص توزیع شود. بعد در ادامه ناصر حکیمی، مدیر کل فناری اطلاعات بانک مرکزی از ارایه کارت‎های اعتباری خرید کالا خبر داد. هرچند از کارت‎های اعتباری خرید کالای ایرانی هیچگاه آنطورکه انتظار می‏رفت، استقبال نشد و یک پروژه شکست خورده به حساب می‎آید؛ اما پایه‎ای برای ورود این کارت‎ها به نظام تسهیلات‎دهی شد. 

ورود از هفته آینده 

موضوع طراحی و ارایه کارت های جدید اعتباری به منظور خریدهای ماهانه مردم و بازپرداخت آن در پایان هر ماه یا به صورت اقساطی ۱۲ تا ۳۶ ماهه جدی شده و آنگونه که معاون نظارتی بانک مرکزی اعلام کرده، سازوکار اجرایی آن هم تا پایان هفته جاری به شبکه بانکی کشور ابلاغ می شود.

همچنین قرار است این کارت‏ها به تدریج و تا سال آینده جایگزین تمام وام های خرد در شبکه بانکی کشور شود. امکان استفاده از این نوع کارت برای تمامی شهروندان فراهم بوده و با آنچه پیش از این به عنوان کارت اعتباری خرید کالای ایرانی مطرح بود، متفاوت است. در عین حال امکان استفاده از کارت‎های تا سقف ۵۰۰ میلیون ریالی خرید کالای ایرانی با موافقت رییس کل بانک مرکزی تا پایان سال جاری تمدید شده است.

از این رو می توان انتظار داشت با ورود کارت‏های اعتباری به شبکه بانکی کشور و اجرایی شدن آن توسط بانک‎ها، نسل جدیدی از ارایه خدمات بانکی رونمایی شده و متقاضیان بتوانند نوع جدیدی از تسهیلات بانکی را تجربه و آن را دریافت کنند.

مقامات بانک مرکزی اعلام کرده‎اند علاوه بر اینکه در قالب کارت‎های اعتباری جدید به دنبال ترویج خوش حسابی و پرداخت به موقع دین توسط مردم هستند، بلکه این امکان را برای مشتریان خوش حساب هم فراهم می‎کنند که آنها بتوانند از این نوع کارت‎ها و احتمالا از مبالغ بالاتری تا سقف ۵۰۰ میلیون ریال برای خرید استفاده کنند.

کارت های اعتباری ایران با دنیا متفاوت است

از سوی دیگر کارشناسان نظام بانکی بر تمایز کارت های اعتباری ایران با آنچه به عنوان کارت اعتباری در دنیا شناخته شده است، تاکید می‎کنند و بر این باورند که اگر قرار است کارت های اعتباری ۵۰ میلیون تومانی صادر شود که بین ۱۲ تا ۳۶ ماه باید وام آن بازپرداخت شود، باید به صراحت گفت که چنین کارت های اعتباری در دنیا شناخته شده نیست.

احمد عزیزی، کارشناس حوزه بانکی در این باره می‎گوید: بانک های مرکزی به شیوه ما در رابطه با کارت های اعتباری عمل نمی کند؛ بلکه این، کاری است که در صنعت بانکداری باید انجام شود و بانک مرکزی نیز شأن وضع مقررات خود را باید حفظ کند. باید توجه داشت که چنین طرح هایی در یک سطح فوق العاده پایین تر نسبت به طرح های کلان سیستم بانکی هستند و باید سیستم به نحوی طراحی شود که کل فرآیندها به صورت استاندارد پیش رود و بعد مطمئن باشید که اگر کارت اعتباری یا هر محصول دیگری معرفی شد، در این سیستم به خوبی عمل می کند. من کارت اعتباری را زیرمجموعه ای از اعتبارات مصرف کننده می بینم؛ در صورتی که اکنون این موضوع در طرح ها غایب است و به طور تاریخی مصرف کنندگان ازجمله در سیستم بانکی از قدرت چانه زنی برخوردار نیستند.

 عباس ملکی، کارشناس نظام پرداخت هم در این زمینه با بیان اینکه همین ابتدا روشن است که استقبال و تقاضا برای دریافت کارت ها و اعتبارات بالا خواهد بود، به تسنیم می‏گوید:  اما بعد از چند ماه که باید اقساط آن پرداخت شود، مشکلات و فشارها شروع خواهد شد؛ بنابراین نخست، این نوع اعتبارات که برای کالاهای مصرفی است نباید سود زیادی داشته باشد و دوم اینکه حتما باید درصدی از سود آن را تولید کننده و فروشنده پرداخت کند.

به گفته او فروشنده و تولید کننده به جای آنکه یک سال صبر کنند و هزینه انبارداری و خواب سرمایه را بدهند، ظرف چند ماه می توانند کالاهای خود را بفروشند و دوباره به گردش سرمایه و تولید خود امیدوار باشند؛ ازاین رو لازم است کارت های اعتباری مانند نظام های یارانه ای و مالیاتی، به ابزار تشویق تولید و مصرف کالاهای اساسی و اولویت دار مردم تبدیل شود تا هم مردم را حمایت کند و لوازم اساسی جوانان و خانوار مانند خودرو، لوازم خانگی، مسکن و... را تامین کند و هم بتواند به تولید کالاهای اساسی و کالاهای داخلی و مولد کمک کند.